Мы мафэхэм Адыгэ къэралыгъо универси­тетым и Мыекъопэ къэралыгъо гуманитар-техническэ колледж «Пчъэ зэIухыгъэм и Мафэ» щыкIуагъ. Республикэм ис кIэлэеджакIохэр ыкIи ахэм янэ-ятэхэр ащ хэлэжьагъэх.

2023-рэ илъэсым колледжым федеральнэ проектэу «Профессионалитет» зыфиIорэмкIэ грант къыхьыгъ, ащ ишIуагъэкIэ сэнэ­хьат зыщызэрагъэгъотырэ ыкIи IофшIэпIэ чIыпIэ язытырэ организацие пчъагъэ зэрипхыгъ.
Iофтхьабзэм пэублэ гущыIэ къыщишIызэ, АР-м гъэсэныгъэм­рэ шIэныгъэмрэкIэ иминистрэу Евгений Лебедевым къыхигъэщыгъ аужырэ илъэсхэм гъэсэныгъэм исистемэ хэхъоныгъэхэр зэришIыхэрэр. Я 9-рэ классыр къэзыухыхэрэм сэнэхьат дэ­гъухэр зэрагъэгъотынхэ амал зэрагъотырэм мэхьанэшхо зэриIэр къыIуагъ.
— ГъэрекIо къэралыгъо грантым ишIуагъэкIэ апэрэ кластерыр щыIэныгъэм щыпхырыщыгъэ хъугъэ, ащ зэрифэшъуашэу Iоф рышъошIэ, хэхъоныгъэхэр тинэ­рылъэгъух. Мы лъэныкъом джы­ри едгъэхъун мурад тиI. Тишъо­лъыр хэхъоныгъэхэр езыгъэ­шIыщт лъэныкъохэм джыри талъыхъущт, зэшIотхыщтых. ШъуищыIэныгъэ гъогу зэшъуп­хыщт сэнэхьатыр зыфэдэщтыр арэп анахь шъхьаIэр, шъугукIэ шъуфэщагъэу, дэгъоу шъуеджэ­мэ, зэрифэшъуашэу шъуиIоф­шIэн жъугъэцэкIэщт, гъэхъэ­гъэ­шIухэр шъушIыщтых. Непэ кол­леджым игъэхъагъэхэр шъу­лъэгъущтых, къэгъэлъэгъон гъэ­шIэгъонхэр къышъуфагъэхьазырыгъэх, — къыIуагъ Евгений Лебедевым.
КIэлэеджэкIо 300-м ехъу Iофтхьабзэм къекIолIэгъагъ, кол­леджым сэнэхьатэу щызэбгъэгъотын плъэкIыщтхэр зэрагъэшIагъ, агукIэ нахь къыхахырэ лъэныкъохэр аушэтыгъэх, мастер-классхэм, зэнэкъокъу­хэм ахэлэжьагъэх.
Мыекъопэ къэралыгъо гума­ни­тар-­техническэ колле­джым ипащэу Бгъошэ Айдэмыр къэзэрэугъоигъэхэм закъыфигъэзагъ ыкIи къызэреблэгъагъэ­хэмкIэ зэрафэразэр, яеджапIэ ще­джэнхэу къыхахымэ ягуапэ зэрэхъущтыр къыIуагъ.
— Тиколледж аужырэ шапхъэ­хэм адиштэрэ, хэхъоныгъэхэр зышIырэ еджапIэу щыт. Джырэ­кIэ нахь ящыкIэгъэ сэнэхьат 16-кIэ студентхэм шIэныгъэ ятэгъэгъоты. Мыщ непэ нэбгырэ мини 3-м ехъу щеджэ. Иматериальнэ-техническэ базэ зэ­тегъэпсыхьагъ. ЕджэпIэ чIыпIищэу зэтеутыгъ, студентхэр зычIэс общежитиеу тIу тиI, ащ нэмыкIэу спортзалхэр, стадион­хэр, бассейн ыкIи тренажернэ залхэр тиеджапIэ хэтых. Тистудентхэм яшIэныгъэхэм зэрахагъахъорэм дакIоу лъэныкъо зэфэшъхьафхэмкIэ сэнаущыгъэ ахэлъэу, спортымкIэ гъэхъагъэ­хэр ашIыхэу щытых. КIэлэегъа­джэу Iутхэм шIэныгъэ куу яI. Нэбгырэ 263-м ехъумэ Iоф ща­шIэ, ахэм яшIэныгъэхэм ре­нэу ахагъахъо, Iофтхьэбзэ зэ­фэ­шъхьафхэм ахэлажьэх. Ти­еджа­пIэ къыхэшъухымэ шъукIэгъо­жьыщтэп, — къыIуагъ пащэм.

2024-рэ илъэсым колледжым учIэхьаным шапхъэу пылъхэри къекIолIагъэхэм къафаIотагъ. Мы илъэсым сэнэхьат 16-мкIэ студентхэр аштэщтых. ЗэкIэмкIи бюджет чIыпIэ 335-рэ мыгъэ яIэщт. Мэкъуогъум и 15-м къы­щегъэжьагъэу шышъхьэIум и 15-м нэс тхьапэхэр аштэнхэу аублэщт. Физическэ культурэмкIэ, ошIэ-дэмышIэ IофхэмкIэ, хэбзэухъумэкIо IофхэмкIэ ыкIи модельерхэм ягъэхьазырынкIэ тхьапэхэм яштэн шышъхьэIум и 10-м аухыщт. Ахэм джыри колледжым зыщаушэтыжьыщт.
Iофтхьабзэм джащ фэдэу къырагъэблэгъагъэх IофшIэпIэ чIыпIэ языгъэгъотыхэрэ фитнес-клубхэу «Citrus», «Fitness Star» «Кофе Фреш», «Лагонаки» зыфиIохэрэм ялIыкIохэр, ахэр кIэлэеджакIохэм гущыIэгъу афэ­хъугъэх.
Нэужым ныбжьыкIэхэр сэнэхьатхэм афэгъэнэIосэгъэнхэр аублагъ. Программированием, лабораторнэ ушэтынхэм ыкIи химическэ реакциехэм, фармацием ыкIи сабыныр IэкIэ зэрэ­пшIыщтым, щыгъынхэр зэрэбды­щтым ащагъэгъозагъэх. Следствием ишъэфхэр детектив шъыпкъэм фэдэу аушэтыгъэх, Iэхъомбэ ужхэр тырахыгъэх, лъэкъопылъхьэм къыгъэнэгъэ ужхэр ауплъэкIугъэх. Джащ фэ­дэу Iашэхэр зэрэзэхэпхыщтыр, зэрэзэхэплъхьащтыр зэрагъэшIагъ, уагъэх. Ащ нэмыкIэу пщэрыхьаным, зекIоным ыкIи спортым, ошIэ-дэмышIэ Iофхэм япхыгъэ шIэныгъэхэм нахь игъэ­кIотыгъэу нэIуасэ афэхъугъэх.
— НыбжьыкIэхэм ящыIэныгъэ гъогу зэрапхыщт сэнэхьатыр къыхахынымкIэ мыщ фэдэ Iоф­тхьабзэхэм шIогъэшхо апылъ. Сэнэхьат пэпчъкIэ хэушъхьафыкIыгъэ площадкэ тшIыгъэу, нэрылъэгъу IэпыIэгъухэр къызфагъэфедэхэзэ, тистудентхэм кIэлэеджакIохэм къафаIотагъ, ежь ныбжьыкIэхэр нахь зэгурыIощтхэу, щысэ атырахыщтэу тлъытагъэ. Ны-тыхэм шъхьафэу адэгущыIагъэх, шIэныгъэ зэрядгъэгъотырэ сэнэхьатхэр джырэкIэ нахь ящыкIагъэу зэрэщытхэр, мэхьа­нэу яIэр алъагъэIэсыгъ. КъэIогъэн фае илъэс къэс тиеджапIэ къекIуалIэрэр, къы­чIэ­хьанхэмкIэ зы чIыпIэм нэбгырэ пчъагъэу итыр нахьыбэ зэрэхъу­рэр. «Про­фессиона­ли­тетым» къыдыхэ­лъы­тагъэу мыгъэ ятIонэрэ илъэс хъугъэу ныб­жьыкIэхэр къычIэ­хьащтых. ПщэрыхьанымкIэ, зе­кIонымкIэ, физическэ культу­рэмкIэ ыкIи дэнымкIэ шэпхъа­кIэхэм атетэу агъэхьазырхэу аублэщт. Егъэ­джэн шъхьаIэм нэмыкIэу сэнэхьат тедзэ тистудентхэм зэрагъэгъоты. ГущыIэм пае, физическэ культурэм фитнесымкIэ инструкторхэр, матрос-­къэгъэ­нэжьакIохэр къыделъытэх. Еджэ­фэкIэ Iоф зэришIэн ылъэ­кIыщт сэнэхьати 4 — 5 студентым зэригъэгъотын ылъэкIыщт. Ахэм чIыпIэ зэфэшъхьафхэм практи­кэр ащахьы, агу рихьыхэу къа­Iунэжьхэуи бэрэ къыхэкIы. Iоныгъом и 1-м ехъулIэу лаборатории 9 къызэIутхыщт. Аужырэ шапхъэхэм адиштэрэ Iэмэ-­псы­мэхэр ахэм ачIэтыщт. Ахэм Iоф ащызышIэщт кIэлэегъаджэ­хэм яшIэныгъэхэм ренэу ахагъахъо, — къытиIуагъ Бгъошэ ­Айдэмыр.
КIэлэеджакIохэм алъэгъурэр ашIогъэшIэгъонэу, сэнэхьат пэпчъ игъэкIотыгъэу зыщагъэгъозагъ. «МэшIогъэкIуасэхэм» адэжь къызэсыхэм, ахэм Iоф зэрашIэрэр ежьхэм аушэтыгъ. Джэджэ районым ит гурыт еджа­пIэу N 4-м къикIыгъэ Анна Сергеевам мы колледжым чIэхьанэу бэшIагъэ зытыриу­бытагъэр. МэшIогъэкIуасэхэм ащы­гъырэ шъуашэр зыщилъагъ, ищыIэныгъэ гъогу мы сэнэхьатым рипхынэу фай. Ау ипсауныгъэ изытеткIэ ар къыдэмы­хъугъэми, нэмыкI лъэныкъоу зызфигъэзэн ылъэкIыщтхэр ыгу риубытагъэх.

Пстэуми анахь агу рихьыгъэ чIыпIэхэм ащыщ «Фармациер» ыкIи «Пщэрыхьан-IэшIу-IушIу­шIын» зыфиIохэрэр. Кофе зэра­гъэжъорэ шIыкIэр ныбжьыкIэхэм арагъэлъэгъугъ, шъэфэу хэлъхэр къафаIотагъэх. Ащ нэ­мыкIэу Iанэр къэзыгъэдэхэрэ шхынхэр зэрэпшIыщтхэр къарагъэлъэ­гъугъ, арагъэшхыгъэх, лагъэхэр зэрэтебгъэуцощтхэр ыкIи салфеткэр дахэу зэрэпшIыщтыр къафаIотагъ. Зэнэкъокъу цIыкIухэр афызэхащагъэх ыкIи шIухьафтынхэр аратыгъэх.
— ТиIофшIэнкIэ амалэу ти­Iэ­хэм ахэхъо, тистудентхэм шIэ­ныгъэ дэгъу ядгъэгъотынымкIэ аужырэ шапхъэхэм адиштэрэ шIыкIэхэр тэгъэфедэх. IофшIэпIэ чIыпIэ языгъэгъотырэ организациехэу колледжым зэзэгъыныгъэ къыдэзышIыгъэхэм нахь ящыкIэгъэ лъэныкъохэмкIэ тэгъасэх, тистудентхэр Мыекъуапэ анахь ресторан дэгъоу дэтхэм практикэр ащахьы. Гъу­нэгъу шъолъырхэми чанэу Iоф ащашIэ. Бюджет чIыпIэхэр тиIэх, — къы­Iуагъ общественнэ гъэшхэным изэхэщэнкIэ лабораторием ипа­щэу Нэгъой Фатимэ.
Джащ фэдэу «ЗекIоныр ыкIи хьэкIэегъэблэгъэныр» зыфиIорэ лъэныкъомкIэ республикэм икартэ кIэлэеджакIохэм арагъэу­гъоигъ, зекIоным епхыгъэ уп­чIэхэм яджэуапхэр къараты­жьыгъэх, виртуальнэ нэгъунджэ зыIуалъхьэзэ экскурсие ара­гъэшIыгъ.
КIэлэеджакIоу Iофтхьабзэм къекIолIагъэхэм янахьыбэм мы колледжым чIэхьан мурад яIэу кIожьыгъэх.
ДЕЛЭКЪО Анет.
Сурэтхэр авторым тырихыгъэх.