МэфэкIым ипэгъокIэу «Адыгэ макъэр» лъыр зыщахащырэ Адыгэ республикэ станцием щыIагъ. Мы къулыкъум иIофшIэн зэрэзэхэщагъэр, лъыр икъоу медицинэ учреждениехэм аIэкIагъахьэмэ, ар зытыхэрэм япчъагъэ зыфэдизыр къедгъэIотагъ станцием иврач шъхьаIэу ЦуукI Малыч.

Лъыр зыщахащырэ Адыгэ республикэ станцием пчэдыжьым сыхьатыр 8-м къыщегъэжьагъэу 12-м нэс нахь щы­жъот. А уахътэр ары лъыр зы­тыхэрэр къызщекIуалIэхэрэр. Зыныбжь илъэс 18-м къыщегъэ­жьагъэхэр ыкIи ащ ехъухэрэр донор хъунхэ алъэ­кIыщт. Ащ пае паспортыр пIыгъэу лъыр зыщатырэ станцием ирегистратурэ зыфэбгъэзэн фае. Лъытыным къыдыхэлъытэгъэ шапхъэ­хэм атетэу цIыфым ипсауныгъэ изытет ауплъэкIушъ, врачым хъунэу зилъытэкIэ за­фэзгъэзагъэм а амалыр иIэ мэхъу.
— ТIэ зэкIэдзагъэу Iоф зэрэт­шIэрэм ишIуагъэкIэ зэпымыоу лъыр зытыщтхэм япчъагъэ илъэс зэкIэлъыкIохэм къыкIичырэп. Ахэр нэбгырэ мини 2,5-м ехъу. Лъым иугъоин зэрэзэ­хэтым елъытыгъэу шэпхъэ гъэ­нэфагъэ пылъ. Плазмэр ыкIи тромбоцитхэр зытыхэрэр мазэм зэ, лъы зэхэтыр зытыхэрэр мэ­зитIум зэ къэкIонхэ алъэ­кIыщт. Илъэсым къыкIоцI лъы ыкIи ащ икомпонент литрэ мини 3,5-м ехъу станцием ыгъэхьазырын елъэкIы. Ахэр зыщаIыгъ оборудованиехэри икъу фэдизэу зэдгъэгъотыгъэх. Республикэм ит медицинэ учреждениехэм ящыкIэгъэ лъыр проценти 100-м нэсэу аIэкIэтэгъахьэ, — хигъэу­нэфыкIыгъ врач шъхьаIэм.
ТигущыIэгъу къызэриIуагъэмкIэ, уахътэ къыхэкIы лъы куп гъэнэфагъэ горэм фэныкъохэу. Ар сыдигъокIи зэфэшъхьафын елъэкIы. Ащ фэдэ зыхъурэм социальнэ хъытыухэмкIэ цIыф­хэм зафагъазэ ыкIи Iофыгъор дэгъэзыжьыгъэ мэхъу. Адыгеим щыпсэухэрэм зэдеIэжьыныр янэшан. Лъы зытыхэу зичэзыу къынэсыгъэхэми, зыкIи ащ хэмытыгъэхэу, ау зыщыкIэхэрэ купым къыхиубытэхэрэри мыщ къыхэлажьэх. Донормэ лъэу атырэм ишIуагъэкIэ нэбгырэ мин пчъагъэмэ ящыIэныгъэ къагъэнэжьын алъэкIы.

Шъхьафит лъытыным респуб­ликэм зыщырагъэушъомб­гъуным къыдыхэлъытагъэу мы къулыкъум Iофтхьабзэхэр организацие, гъэсэныгъэм иучреж­дение зэфэшъхьафхэм ащызэ­хещэх.
ГущыIэм пае, Адыгэ къэралыгъо ыкIи Мыекъопэ къэра­лыгъо технологическэ университетхэм ащеджэхэрэр, хьыкум приставхэм, ошIэ-дэмышIэ Iоф­­хэмкIэ Министерствэм якъулы­къушIэхэр нэбгырэ 30 — 40 фэдиз зэхэтхэу къэкIо­хэшъ лъы аты.
ГуIэгъу чIыпIэм зефэм зэхишIагъ
Ныбжь, сэнэхьат ыкIи еплъы­кIэ зэфэшъхьафхэр зиIэхэр донор хъунхэ алъэкIыщт, ау ахэр зэкIэ зэзыпхыхэрэр нэмыкI цIыфым ищыIэныгъэ къэгъэнэнымкIэ IэпыIэгъу фэхъугъэным зэрэфэхьазырхэр ары.
Лъыр зыщатырэ отделением тызычIахьэм, илъэс 28-рэ зыныбжь кIэлэ ныбжьыкIэу Евгений тыIукIагъ. Ар транспорт компанием иIофышI, 2016-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу
лъы еты.
— Сянэ къэсымаджи лъы хагъэхъон фае зэхъум Iахьыл гупсэхэми, ныбджэгъухэми зафэзгъэзагъ. Нэбгырабэ къызэрэддеIагъэм ишIуагъэкIэ гу­зэжъогъу чIыпIэм тикIын тлъэ­кIыгъ. Сэри джащ къыщегъэжьагъэу сишIуагъэ сымаджэхэм зэрязгъэкIыщтым сыпылъ, непэ къызнэсыгъэми лъыр сэты. Лъэу А(||) купэу Rh + зыфиIорэр ары сиIэр. Мары непи ащ фэдэ ящыкIагъэу къызысфытеохэм сыкъэкIуагъ, — еIо Евгений.
Мы мафэр хэтэу гъогогъу 37-рэу къызэрэкIуагъэм лъы литри 6 фэдиз ытыгъ. ЦIыфхэм IэпыIэгъу зэрафэхъурэм нэмыкIэу, лъы птыныр псауныгъэмкIэ зэрэдэгъур кIэлэ ныбжьыкIэм къыхигъэщыгъ.
— Апэрэ мафэу лъы зыптырэм улэугъэм уфэд, чъыер къыптекIо, жэ кIоцIыр лъэшэу дэукъэпыкIы, псы уфалIэ. Ау ятIонэрэ пчэдыжьым укъызы­тэджыжьыкIэ пкъынэ-лынэр псын­кIэ дэдэ мэхъу. Мы уахътэм хэтэрыкIхэр, лыр, шIур, чIыплъэр сэшхых. Гъатхэ къэс витамин зэхэлъхэм сяшъо, — къыхигъэщыгъ Евгений.
«ШIушIэныр лъым хэлъ мэхъу»
«Урысыем идонор гъэшIуагъ» зыфиIорэ щытхъуцIэр икIыгъэ илъэсым ибжыхьэ къызфагъэшъошэгъэ ХьацIыкIу Заурбый гущыIэгъу тыфэхъугъ. Илъэс 32-рэ зыныбжь кIалэр станицэу Джаджэм къыщыхъугъ, щеджагъ. Мы уахътэ шъон пытэхэр къызыщашIырэ заводэу Мыекъуапэ дэтым Iоф щешIэ.
— Къыблэ-Урысые къэралыгъо техническэ университетым и Адыгэ къутамэ джыри сыщеджэзэ, тикуратор тиугъойи лъытыным къакIо зышIоигъо къытхэтымэ къытэупчIыгъ. Сэри сахэтэу нэбгырабэ къезэгъыгъ. А лъэхъаным, шъыпкъэр пIощтмэ, лъытыным ахъщэу къыкIа­кIорэм тенэцIыгъ. Устудент зы­хъукIэ ор-орэу къэбгъэхъэрэ ахъщэм мыбэми ущэгушIукIы. Ау етIанэ илъэсхэр лъыкIуатэхэзэ, цIыфым ищыIэныгъэ икъэгъэнэжьынкIэ шIуагъэу къэтхьырэр къызгурыIуагъ ыкIи IофшIэныр зесэгъажьэми лъытыныр зэпызгъэугъэп. Ащ фэдэ шIушIэныр лъым щыщ мэхъу. Ары пакIошъ, лъыр зыщыстырэ пIа­лъэм тIэкIу зыблэкIыкIэ сипсау­ныгъэкIи къысэхьылъэкIы, «станцием кIогъэн фае» зэсэIожьы. Лъыр пты къэс ащ нахь зеукъэ­бзы, сэ сшъхьэкIэ псынкIэ сэхъу, сизекIокIэ-шIыкIэхэм ча­ныгъэр къахэщы, — къыIуагъ ХьацIыкIу Заурбый.
Заурбый гъогогъу 65-рэ лъыр ытыгъ. ЩытхъуцIэу «Урысыем идонор гъэшIуагъ» зыфиIорэр къылэжьыгъ нахь мышIэми, джыри илъ фэдэ фэныкъуагъэ щыIэ зыхъукIэ станцием иIофышIэхэр къыфытеохэшъ мыщ къакIо. НахьыбэрэмкIэ тромбоцитхэр ары къызкIэлъэIухэрэр. Заурбый къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, джыри тапэкIэ ипсауныгъэ къехьыфэ цIыфхэм ишIуагъэ аригъэкIын гухэлъ зыдиIыгъ.
Iэшъынэ Сусан.
Сурэтхэр Iэшъынэ Аслъан.