«Тотальнэ диктант» зыфиIорэ Дунэе гъэсэныгъэ Iофтхьабзэу мэлылъфэгъум и 20-м щыIэщтым мы мафэхэм зыфагъэхьазыры.

Ар зызэхащэрэр мыгъэ илъэс 20 мэхъу, Адыгеир 2014-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу ащ хэлажьэ. Урысыбзэр зикIасэхэу, зишIэныгъэ зыуплъэкIу зышIоигъохэр ащ екIуалIэх.
АдыгеимкIэ Iофтхьабзэр зэхэзыщэу, филологие шIэныгъэхэмкIэ кандидатэу Нэшъулъэщэ Индирэ диктантым ипэгъо­кIэу гущыIэгъу тыфэхъугъ.
— Iофтхьабзэм хэлажьэхэрэм урысыбзэмкIэ шIэныгъэу яIэхэр агу къагъэкIыжьынхэр, тэрэзэу тхэнхэм фэщэгъэнхэр ары пшъэрылъ шъхьаIэу зэхэщакIохэм зыфагъэ­уцужьырэр. Ар зэратхыгъэр зыми къидгъахьэрэп, фэмыехэм алъэкъуа­цIэ тыратхэрэп, ау дэгъу дэдэу зызыушэтыгъэхэр къыхэтэгъэщых, шIухьафтын цIыкIухэр ятэтых. Урысыем лъэпкъ зэфэ­шъхьафыбэ зэрисым къыхэкIэу диктантыр бзэ зэфэшъхьафхэмкIэ атхэуи мэхъу. ГъэрекIо тэри диктантым щыщ пычыгъо адыгабзэкIэ зэдзэкIыгъэу хэдгъэхьэгъагъ, адыгэхэм ямызакъоу, нэмыкI цIыф лъэпкъхэми ар ашIогъэшIэгъонэу атхыгъ. Къыхэгъэщыгъэн фае илъэс къэс атхыщт текстыр хэушъхьафыкIыгъэу зэрагъэхьазырырэр. Мыгъэ ар ытхыгъ журналистэу, тхакIоу, литературэмкIэ шIухьафтын зэфэшъхьафхэм якъы­дэхынкIэ зэнэкъокъухэм яфинал пчъагъэрэ ихьагъэу Анна Мат­веевам. Зы темэ иIэу, плIэу гощыгъэу ар ыгъэхьазырыгъ. Мафэ къэс цIыфым ищыIэныгъэ гъогу зы­щит­хын ылъэкIыщт дневникым ахэр фэгъэхьыгъэх, — еIо тигущыIэгъу.
2024-рэ илъэсым «Тотальнэ диктантыр» Мыекъуапэ зыщатхыщт чIыпIэхэр агъэнэфагъэх: Адыгэ къэралыгъо университетым чIыпIитIу, КIэрэщэ Тембот ыцIэ зыхьырэ музеир, Шварц и Унэ, «Советскэ Адыгеир», гимназиеу N 5-р. Аужырэ илъэсхэм Адыгэкъали чанэу ащ къыхэлажьэ.
Мы илъэсыр унагъом и Илъэсэу зэрагъэнэфагъэм къыдыхэлъытагъэу, ар зыщатхыщт чIыпIэ пэпчъ иунагъо щыщхэр диктантым къеджэщтых. ГущыIэм пае, гимназиеу N 5-м щызэхащэщтым Евгений Шварц икъорэлъфэу Мария Крыжановскаяр, «Советскэ Адыгеим» — тхакIоу ыкIи журналистэу Жэнэ Къырымызэ икIалэу Жэнэ Заур, литературнэ музеим — КIэрэщэ Тембот икIалэ икъорэлъфэу Алинэ.
ГъэрекIо Iофтхьабзэм нэбгыри 140-рэ фэдиз хэлэжьэгъагъ. Мыгъи ащ нахь макIэ мыхъунхэу зэхэщакIохэм алъытэ, диктантым хэлажьэ зышIоигъохэм сайтым зыщатхы.
IофшIэнхэр зыуплъэкIурэ комиссие пэшIорыгъэшъэу зэрэзэхащагъэр, Адыгэ къэралыгъо университетым урысыбзэмкIэ икафедрэ икIэлэегъаджэхэр ащ зэрэхэтхэр Нэшъулъэщэ Индирэ къытиIуагъ. КъэIогъэн фае IофшIэнхэр зэрауплъэкIущт шапхъэри зэхэщакIохэм къызэрагъэхьырэр. ЖъоныгъуакIэм иапэрэ мафэхэм кIэуххэр зэфахьысыжьынхэу, анахь дэгъоу зытхыгъэхэр агъэшIонхэу агъэнафэ. Илъэс къэс дэгъу дэдэу зытхыгъэхэр бэу къахэкIых.
«Тотальнэ диктантыр» зытхынэу фаехэр мэлылъфэгъум и 20-м къырагъэб­лагъэх.
ДЕЛЭКЪО Анет.