Лъэпкъ проектэу «IофшIэным къыкIэкIуагъэр» зыфиIорэм хэлэжьэрэ предприятие анахь инхэм япащэхэм АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат адыриIэгъэ зэIукIэр Iахьзэхэлъ обществэу «Зарем» зыфиIорэм щыкIуагъ.

Ахэм ахэхьэх пшъэдэкIыжьэу ахьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ фирмэу «Комплекс-Агро», «Щэ заводэу «Новэр», «Экспресс-Кубань», «Волма-Майкоп», «Зеленый дом», щэ заводэу «Каскад», «Красногвардейскэ щэ заводыр», «Джэджэ щэ заводыр», щэ заводэу «Тамбовскэр», Iахьзэхэлъ обществэу «Зарем» зыфиIохэрэр.

Мы зэIукIэм хэлажьэхэрэр IофшIэнымкIэ опытэу яIэмкIэ зэхъожьынхэ, пшъэ­рылъэу зэшIуахын фаехэм атегущыIэнхэ алъэкIыгъ, республикэм и ЛIышъхьэрэ хэбзэ къулыкъухэм япащэхэмрэ ахэр зыгъэгумэкIырэ IофыгъохэмкIэ упчIэжьэгъу ашIыгъэх. АР-м экономикэ хэхъоныгъэмкIэ ыкIи сатыумкIэ иминистрэу Шэ­уджэн Заур, АР-м мэукъу-мэщымкIэ иминистрэу Къуанэ Анзаур, АР-м гъэсэ­ныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ иминистрэу Евгений Лебедевыр, Адыгэ къэралыгъо университетым ыкIи Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетым, АНО-у «КомпетенциехэмкIэ федеральнэ гупчэр» зыфиIорэм ялIыкIохэр, Адыгеим ипредприятиехэм япащэхэр ащ хэлэ­жьагъэх.
Адыгеим и ЛIышъхьэ зэIукIэм хэла­жьэхэрэм закъыфигъазэзэ къызэрэхигъэ­щыгъэмкIэ, УФ-м и Президентэу Владимир Путиным промышленностым хэхъоныгъэ ышIынымкIэ ыкIи хэгъэгум итехнологическэ суверенитет къэухъумэгъэнымкIэ пшъэрылъхэу къыгъэуцугъэхэм язэшIохын республикэм ипромышленности иIахь хишIыхьан фае. Ащ пае респуб­ликэм федеральнэ гупчэм къытырэ амалхэр егъэфедэх, ахэм зыкIэ ащыщ лъэпкъ проектэу «IофшIэным ипроизводительность» зыфиIорэр.

«Хэгъэгум и Президент Федеральнэ ЗэIукIэм фигъэхьыгъэ Джэпсалъэм къыщыхигъэщыгъ лъэпкъ проектэу «IофшIэным къыкIэкIуагъэр» зыфиIорэм шъо­лъыр пэпчъкIэ мэхьанэшхо зэриIэр, къыкIэлъы­кIощт илъэсхэми ащ игъэцэкIэн зэрэлъа­гъэкIотэщтыр. Iофтхьабзэхэм язэшIохын тиреспублики 2019-рэ илъэсым къыщыублагъэу чанэу хэлажьэ. Непэ Адыгеим ипредприятие 11 ащ хэлажьэ, федеральнэ гупчэм къытырэ IэпыIэгъур амал зэриIэкIэ нахь дэгъоу гъэфедэгъэ­ным анаIэ тырагъэты», — къыхигъэщыгъ КъумпIыл Мурат.
Джащ фэдэу АР-м и ЛIышъхьэ проектым игъэцэкIэн къыдыхэлъытагъэу гъэ­хъагъэу яIэхэм афэгъэхьыгъэу къыIо­тагъ. Экономикэм игъэпытэнкIи, инвестициехэр нахьыбэ хъунхэмкIи а гъэхъагъэхэм яшIогъэшхо къэкIо. 2023-рэ илъэсым республикэм иэкономикэ ихахъохэр проценти 105-м нэсыгъэх. Промышленнэ къыдэгъэкIыным ииндекс проценти 106,1-рэ хъугъэ. Илъэсэу икIыгъэм икIэуххэм нафэ къызэрашIыгъэмкIэ, инвестициехэр сомэ миллиард 61,6-м нэсыгъэх. Мы лъэхъаным стратегическэ мэхьанэшхо зиIэ проект заулэ зэшIуахы. Ахэм амал дэгъухэр къатыщтых экономикэм нахь зыкъыIэтынымкIэ, IофшIэпIэ чIыпIэхэри нахьыбэ хъунхэмкIэ. НепэкIэ анахь проект инхэм ащыщых промышленнэ шъо­лъырэу «Инэмрэ» къушъхьэлъэ чIыпIэхэм лыжэхэмкIэ къызщакIухьан алъэкIыщт гъэпсыфыпIэу «Лэгъонакъэрэ».

Республикэм иэкономикэ ихэхъоныгъэкIэ амалышхохэр къытыщтых лъэпкъ проектэу «IофшIэным къыкIэкIуагъэр» зыфиIорэм. Ащ тегъэпсыхьагъэу 2022-рэ илъэсым зэхащэгъагъ ыкIи Iоф ешIэ проектэу «Фабрика процессов» зыфи­Iорэм. Ащ нэмыкIэу республикэ зэнэкъо­къоу «Наставник анахь дэгъухэр» зыфиIорэр зэхащэгъагъ, кадрэхэм ягъэхьазырынкIэ программэу «IофшIэнымкIэ пэщэныгъэ зыIыгъхэр» зыфиIорэр зэхагъэуцуагъ. Лъэпкъ проектым хэлэжьэрэ предприятиехэм яIофышIи 150-рэ фэдизмэ кIэугъоекIо технологием иамалхэр къызфагъэфедэх. Предприятиеу «Зарем» зыфиIорэм компетенциехэмкIэ ишъолъыр гупчэ иэкспертхэм яIофшIэн ыкIэм фэкIо. Щэ заводхэу «Джаджэмрэ» «Каскадымрэ», предприятиехэу «Волма-Майкоп» ыкIи «Зеленый дом» зыфиIохэрэм экспертхэм Iоф ащашIэ.
Программэу «Федеральный центр компетенций» зыфиIорэм предприятие заулэ хэлажьэ. Программэм ипащэу, экспертэу Александр Пышнограй игъэ­кIотыгъэу лъэпкъ проектыр республикэм зэрэщыкIорэм къытегущыIагъ. Проектым хэлажьэхэрэм яIофшIэнкIэ гъэхъэгъэшIухэр зэрашIыхэрэр ащ къыхигъэщыгъ.
МКъТУ-м научнэ IофшIэнымкIэ ыкIи инновацие хэхъоныгъэмкIэ ипроректорэу Татьяна Овсянниковам къыIотагъ фондэу «Умник» зыфиIорэм иIэпыIэгъу хэлъэу зэнэкъокъур зэрэзэхащагъэм фэгъэхьыгъэу ыкIи текIоныгъэр къыдэзыхыгъэхэм сертификатхэр аритыжьыгъэх. Ахэр Ди­ана Бужко ыкIи Къудайнэт Саида. Ахэм проект гъэшIэгъонхэр зэхагъэуцогъагъэх.
АР-м и ЛIышъхьэ республикэм иэкономикэ ылъэныкъокIэ Iоф зышIэщтхэм яухьазырын мэхьанэшхо зэриIэр къыхигъэщыгъ. Ащ пае ведомствэхэмрэ гъэсэныгъэ зыщарагъэгъотырэ организациехэмрэ язэдэлэжьэныгъэ гъэпсыгъэ зэ­рэхъущт лъэныкъохэм атегущыIагъэх.
Республикэм ипредприятиехэм IэпыIэгъу ятыгъэным фытегъэпсыхьагъэу Iоф ешIэ промышленностым ихэхъоныгъэкIэ Фондым. Ащ ишIуагъэкIэ федеральнэ, республикэ IэпыIэгъур икъоу къызфагъэ­федэн алъэкIыщт. Шъолъыр субсидие зыкIыр ахэм зыкIэ ащыщ. Адыгеим 2024-рэ илъэсым а лъэныкъомкIэ сомэ миллион 49,5-рэ къыIэкIэхьащт. Джащ фэдэу промышленностым ылъэныкъокIэ Iоф зышIэрэ предприятиехэмрэ унэе предпринимательхэмрэ япроектхэм апае мылъку IэпыIэгъу къаIэкIэхьащт.

«Хэгъэгум итехнологическэ суверенитеткIэ Урысыем и Президент къыгъэнэфэгъэ пшъэрылъышхохэр зэшIотхынхэу непэкIэ тапашъхьэ итых. Ащ пае федеральнэ гупчэм амал зэфэшъхьафыбэ къеты. Ахэр шIуагъэ къатэу гъэфедэгъэн­хэр ары анахь шъхьаIэр. Лъэпкъ проектэу «IофшIэным къыкIэкIуагъэр» зыфи­Iорэм къыдилъытэрэ Iофтхьабзэхэм нахь чанэу ахэлэжьэнхэ фае. Ащ амал къытыщт предприятиехэм федэу къахьыжьырэр нахьыбэ хъунымкIи, мылъкоу пэIуа­гъахьэрэм къыкIичынымкIи», — къыхигъэщыгъ АР-м и ЛIышъхьэ.
Iахьзэхэлъ обществэу «Заремэм» ищысэ тетэу лъэпкъ проектым зэрэхэлажьэхэрэм ишIуагъэкIэ предприятием фэхъурэ зэхъокIыныгъэхэм къатегущы­Iагъ «Заремэм» идиректорхэм я Совет итхьаматэу Пщыжъ Нэфсэт. Ащ Iофхэр мыщ зэрэщызэхэщагъэхэр, гъэхъагъэу ашIыгъэхэр къызеIуатэхэ нэуж къекIолIагъэхэм заводыр къаригъэплъыхьагъ. Мыекъопэ редукторышI заводым промышленностым иотраслэ зэфэшъхьафыбэмэ апае техникэр къыдегъэкIы. Ренэу ащ ынаIэ зытыригъэтыхэрэм ащыщ джырэ уахътэм диштэрэ технологическэ ыкIи уплъэкIокIо Iэмэ-псымэхэмкIэ ар зэтегъэпсыхьэгъэныр. Мыщ ыпэкIэ промышленностым ихэхъоныгъэкIэ федеральнэ фондым редукторышI заводэу «Зарем» зыфиIорэм гъусэныгъэ пытэ дыриIагъ, республикэмкIэ апэрэу сомэ миллион 240-рэ а фондым чIыфэу къыритыгъагъ производствэм игъэкIэжьын пэIуагъэхьанэу.
«Заремэр» республикэм иэкономикэ ипредприятие анахь пэрытхэм зыкIэ ащыщэу алъытэ, ар къылэжьыгъэ шъыпкъ. ЭкономикэмкIэ къиныгъо гъэнэфагъэхэр щыIэх нахь мышIэми, предприятием къыдигъэкIырэр нахьыбэ ышIын ылъэ­кIыгъ. АщкIэ федеральнэ IэпыIэгъум иамалхэм яшIуагъэ къэкIуагъ», — къы­Iуагъ КъумпIыл Мурат.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу