Жъы зимыIэм кIэ иIэп
Мыщ фэдэ цIэ зиIэ къэгъэлъэгъон АР-м инысхъэпэ театрэу «Дышъэ къошын» зыфиIорэм АР-м и Къэралыгъо филармоние адыгабзэкIэ къыщитыгъ. КIуращынэ Аскэр ипьесэ техыгъэ IофшIагъэр театрэм илъэсипшI фэдизкIэ узэкIэIэбэжьмэ ыгъэуцугъагъ, ау аужырэ уахътэм ащ икъэгъэлъэгъон зэпыугъо фишIыгъагъ. Джы зыгъэпсэфыгъо ужым икIэрыкIэу сценэм къытырищэжьыгъ.
— Адыгабзэр тIэкIэзыжьы, гукъау нахь мышIэми тисабыйхэм ашIэрэп, чылагъохэми мы лъэныкъомкIэ Iофхэм язытет нахь дэгъоп. Арышъ, мыщ фэдэ шIыкIэкIэ ныдэлъфыбзэм изэгъэшIэн къыфэтщэжьынхэр зы хэкIыпIэу тэлъытэ, — тыщигъэгъозагъ АР-м инысхъэпэ театрэу «Дышъэ къошын» зыфиIорэм ихудожественнэ пащэу, АР-м инароднэ артистэу Сихъу Станислав.
АМ. КъыжъугурэIоба, урысыбзэкIэ жъугъэуцурэмэ ягъэпшагъэмэ, адыгабзэкIэ IофшIагъэм къекIолIэщтыр нахь зэрэмэкIэщтыр?
— Ары, къыдгурэIо ыкIи зыдэтэшIэжьы. КъэгъэлъэгъопIэ цIыкIур къызызэIутэхым, «хэушъхьафыкIыгъэу къежъугъэблэгъэнхэ ищыкIагъэп, мэкъэгъэIур ежъугъэпкIи къекIолIэщтых» сIуагъэ. Ащ дэжьым къытэплъынэу къакIощтыгъэр нэбгырий-пшIы ныIэп. Джы непэ чIыпIэ нэкI имыIэжьэу къытэуалIэх. Арышъ, сэгугъэ адыгэбзэ къэгъэлъэгъонхэри джащ фэдэ хъунэу.
Пьесэм идраматургие ылъапсэр адыгэ пшысэхэу ыкIи тхыдэу лъэпкъым ишэн-хабзэхэр къизгъэлъэгъукIыхэрэр ары. Ащ къызэрэщытыгъэмкIэ лIыгъэ зыхэлъ кIэлэ ныбжьыкIэм пэсэрэ шэн-хабзэхэм атетэу, зэрэжъым нахь хэмылъэу къарыунчъэ хъугъэ тыжъыр Iуашъхьэм ридзыхын фае. Ау ар ыгу фаштэрэп ыкIи тыжъыр ридзыхын ыдэрэп, псэоу къегъанэ, жъы зимыIэм кIэ зэримыIэр ащ къыгурэIо.
— Сэ къэгъэлъэгъоным ролитIу къыщысэшIы. АпэрэмкIэ — сыныс, герой шъхьаIэу тыжъыр Iуашъхьэм езыдзыхын фаем сырян, ятIонэрэмкIэ – сыпыжъ, — къытфеIуатэ театрэм иартисткэу ТIэшъу Светланэ. — Аскэр янэ адыгэ лъэпкъым ишэн-хабзэхэм атетэу ыкъо ыпIугъ. Ар ны шъыпкъ. Ащ ироль сикIэсэ дэд, сыда пIомэ апэ загъэуцугъэм къыщегъэжьагъэу къэсэшIы. ПстэумкIэ къэгъэлъэгъоным сэркIэ мэхьанэшхо иI. Сисабыйхэр, ахэм къакIэхъухьащтхэр ащ фэдэхэм яплъынхэу сыфай. Тыжъхэр, ныжъхэр уиIэнхэр зыфэдэ къэмыхъугъэ баиныгъ. Тичъэ къыщыдгъэкIэни, ахэм нахьыбэрэ такIэрысын, тадэгущыIэн фае. ЛIэужыкIэхэми ар анэдгъэсыжьымэ дэгъу. Арышъ, спектаклэм ыцIэ десэгъаштэ: жъы щымыIэу кIэ тиIэщтэп.
Къэгъэлъэгъоныр аудио шъуашэм илъэу кIощт. Хъулъфыгъэ макъэхэм ятетхэнкIэ нэмыкI творческэ купхэр IэпыIэгъу хъугъэх. Сыда пIомэ нысхъэпэ театрэм адыгабзэкIэ Iоф зышIэн артистхэр иIэхэп. Ары нахь мышIэми ныдэлъфыбзэм хахъо егъэшIыгъэным фэшI нысхъэпэ театрэм мы лъэныкъомкIэ иIофшIэн ыгъэлъэшыщт. АщкIэ егъэжьапIи щыI. Театрэм ирежиссерэу Нэгъой Зурет адыгабзэм илъэу интерактивнэ къэгъэлъэгъонэу «ТыбзэкIэ тэгущыIэ» зыфиIорэм исценарий ытхыгъэу егъэуцу.
— КIэлэцIыкIухэм апае тхыгъэхэр бэу тиIэхэ фэд, ау ахэр зэкIэ адыгабзэр дэгъу дэдэу зышIэхэрэм апай. Сэ сценариер стхы зэхъум сипшъэрылъыгъэр ныбжьыкIэхэр IофшIэным къыддыхэлэжьэнхэр ары. Театрэм иартисти 5 ащ хэлэжьэщт, лъэпкъ шъуашэм илъыщт, кIэлэцIыкIухэр хъурэ-шIэрэм хэдгъэлэжьэщтых, нысхъапэхэм арыджэгухэзэ хырыхыхьэхэр къашIэщтых, этюд цIыкIухэр къашIыщтых, орэдхэр къаIощтых, — тыщигъэгъозагъ Нэгъой Зурет.
Ар жъоныгъуакIэм къагъэлъэгъонэу агъэнафэ. Ау ар мурад благъэр ары. Непэрэ мафэмкIэ гупчэм итыр къэгъэлъэгъонэу «Жъы зимыIэм кIэ иIэп» зыфиIорэр ары.
Анцокъо Ирин.
Сурэтыр: театрэм ихъарзынэщ.