Тиурамхэм автомобильхэр жъугъэу зэращызекIохэрэм дакIоу, кушъхьэфачъэхэр, электросамокатхэр ыкIи нэмыкIхэр къатехьэхэ хъугъэ. Iофыгъоу къэуцурэр ахэр зэрагъэIорышIэн фаем пылъ шапхъэхэр икъоу зэкIэми зэрамышIэрэр ыкIи ахэм атегъэпсыхьэгъэ хэушъхьафыкIыгъэ гъогухэр зэрэщымыIэхэр ары.
УпчIэ къэуцу — зигугъу къэтшIыгъэ амалхэм ащыщэу хэта фэгъэкIуатэ зышIын фаер, водителым гъогу зэритынэу щытыр? Джэуапхэр къытыжьыгъэх Адыгеим и Къэралыгъо автоинспекцие пропагандэмкIэ иотдел ипащэу, полицием иподполковникэу Бзэджэжъыкъо Мурат.

— Мы Iофым ылъэныкъокIэ тишъолъыр гумэкIыгъо­шхо иIэу щытэп. Сыда пIомэ электросамокатхэр зыщагъэфедэрэ закъор къалэу Мыекъуап, районхэм ахэр ащыIэхэп. Гъэтхэ-гъэмэфэ лъэхъанхэм кушъхьэфачъэхэр зыгъэIорышIэхэрэр нахьыбэ мэхъух. ГъогурыкIоным ишапхъэхэу Урысыем щыгъэнэфагъэхэр тыди хэткIи щызэфэд. Ащ къызэрэщиIорэмкIэ, амыгъэIорышIэрэ лъэсрыкIо зэпырыкIыпIэхэм кушъхьэфачъэр, электросамокатыр е нэмыкI мобильнэ амалхэр зыгъэIорышIэхэрэр къызыщыуцухэкIэ, зытесхэ транспортым къемыхыгъэхэмэ, водительхэм благъэкIыщтхэп. Ау ахэр лъэсхэу агъэIорышIэрэ амалхэр IэкIэ аIы­гъэу зэпырыкIыпIэм къызытехьэхэкIэ, фэгъэкIотэн яIэ мэхъу, — хигъэунэфыкIыгъ Бзэджэжъыкъо Мурат.
ТигущыIэгъу къызэриIуагъэмкIэ, джащ фэдэу шапхъэхэм зэрахэтыр щагу кIоцIым дахьэ зыхъукIэ (джабгъу, сэмэгу иIэп) е гъогу зэхэкIыпIэм къыщигъа­зэ зыхъукIэ зэкIэри (лъэсрыкIохэри, мобильнэ амалхэм атесхэри) блитIупщынхэу щыт. Ау ахэр лъэсрыкIо зэпырыкIыпIэхэм лъэсэу темыхьагъэхэмэ, водителым фэгъэкIотэн афишIынэу щытэп. Ау, сыдэу хъугъэми, водителым пшъэдэкIыжьэу ыхьырэр нахьыб. Щынэгъо­шхо къыздэзыхьын зылъэкIыщт транспортым исэу лъэсрыкIом илажьэми, ащ ипсауныгъэ е ищыIэныгъэ зэрар рихыгъэ зыхъукIэ, ихьылъагъэ елъытыгъэу, пшъэдэкIыжь гъэнэфагъэ водителым къызэрежэрэр зыщигъэгъупшэ хъущтэп. Зи зырамыIощт закъор амал имыIэкIэ зэрар рихыгъэмэ е изэрар зэкIыгъэм ишIэ хэлъэу изекIуакIэ ар къыхэкIыгъэмэ.
— Кушъхьэфачъэхэр ыкIи нэмыкI транспорт лъэпкъэу зы нэбгырэр зекIонымкIэ ыгъэфедэн ылъэкIыщт амалыр (СИМ) зезыфэхэрэм анахьэу зафэдгъазэ тшIоигъу лъэсрыкIо гъогухэм атемыхьэхэу, автомобильхэм афэсакъыхэзэ, гъогубгъум готхэу зекIонхэу. Илъэс 14 мыхъугъэ кIэлэцIыкIур кушъхьэфачъэм тесэу автомобильхэр зэрыкIохэрэ гъогум техьан фитэп. Илъэси 7 — 14 зыныбжьхэу кушъхьэфачъэр зыгъэфедэхэрэр тротуархэм, лъэсрыкIохэр зыдэщысхэм, кушъхьэфачъэхэм апае хэушъхьафыкIыгъэ гъогухэр ары къызщачъыхьанхэ алъэкIыщтыр. Илъэс 14-м шIокIыгъэхэр автомобильхэр зэрыкIохэрэ гъогум кушъхьэфачъэмкIэ зытехьэхэкIэ, гъогубгъум готхэу кIонхэу щыт, лъэсрыкIо зэпырыкIыпIэхэр зэпышъумычых! Кушъхьэфачъэм шъукъехи, ар шъуабгъукIэ шъуIыгъэу гъогум шъузэпырыкI! – еIо Бзэджэжъыкъо Мурат.
Гъэмэфэ зыгъэпсэфыгъор къызысыкIэ, кIэлэцIыкIухэм охътабэ урамым щахьы ыкIи нахьыбэрэмкIэ ны-тыхэр икъоу алъыплъэнхэу хъурэп. Статистикэм къызэригъэлъагъорэмкIэ, анахь щынагъо зышъхьарыт купхэм ащыщых илъэс 14-м къыщегъэжьагъэу 16-м нэс, илъэси 10 — 14, илъэси 7 — 10 зыныбжьхэр. ТигущыIэгъу къызэриIуагъэмкIэ, мобильнэ амалхэм апкъ къикIыкIэ тишъолъыр авариеу щыхъурэр зырыз дэд, кушъхьэфачъэхэр, мопедхэр зезыфэхэрэм япхыгъэу хъугъэ-шIагъэхэр нахь къыхэфэх, ау ахэри бэдэдэу пфэIощтэп. Арэу щытми, гъогу полицейскэхэм илъэс реным зэпымыоу пэшIорыгъэшъ Iофтхьабзэхэр ныбжьыкIэхэм афызэхащэх. КIэлэцIыкIухэм ящынэгъончъагъэ гъэпытэгъэным общественностри, ны-тыхэри, кIэлэегъаджэхэри къыхагъэлажьэх.