Учанмэ, пэрыохъу щыIэп
Мэкъумэщ-фермер хъызмэтшIапIэ е унэгъо былымэхъо фермэ къызэIузыхы зышIоигъохэм ахэм ягъэпсын, Iоф зышIэхэрэм ясатыу зегъэушъомбгъугъэным афэшI грантхэр ыкIи нэмыкI къэралыгъо IэпыIэгъухэр ятыгъэнхэм тегъэпсыхьэгъэ программэхэм ахэлажьэхэрэм ащыщых Кощхьэблэ районым щыпсэухэрэр.
Чаныгъэ къызхэбгъафэмэ, непэ хэкIыпIэ къызфэмыгъотын Iоф щыIэп. Адыгэ гущыIэжъым зэриIоу, «Лажьэрэр Iахьынчъэ хъурэп».
Кощхьэблэ къоджэ псэупIэм ифермерэу Лъоснакъ Адам илъэсыбэ хъугъэу былымхъуным ыкIи чIыгулэжьыным апылъ. Лъэпкъ проектхэм ащыщэу предпринимательствэ цIыкIумрэ гурытымрэ IэпыIэгъу афэхъугъэным тегъэпсыхьагъэм къыщыдэлъытэгъэ программэу «Агростартапым» 2023-рэ илъэсым хэлэжьагъ ыкIи сомэ миллиони 2-м ехъурэ грантыр къыдихыгъ. Ар иIэпыIэгъоу ежь иахъщэ хигъахъуи, чIыгум узэрэдэлэжьэщт техникэ зэфэшъхьафхэр къызIэкIигъэхьагъэх.

АР-м мэкъу-мэщымкIэ и Министерствэ ипрограммэ хэлэжьэнымкIэ зишIогъэшхо къекIыгъэу къыIорэр Кощхьэблэ къоджэ псэупIэм ипащэу Хьэмдэхъу Байзэт ары. Адам ащ лъэшэу фэраз.
Адам 2014-рэ илъэсым къыщыублагъэу чIыгулэжьыным пылъ. ЗэкIэмкIи гектар 35-м ехъу бэджэндэу къаIихыгъэу елэжьы, коцыр, хьэр, натрыфыр, тыгъэгъазэр, рапсыр къегъэкIы. ЧIыгум узэрэдэлэжьэн фаем хэшIыкI дэгъу фыриIэу, ищытхъу аригъаIоу мэлажьэ. Коцымрэ хьэмрэ ыпхъыгъахэх, джы натрыфыр зыщилэжьыщт чIыгур егъэхьазыры, ащ ешIушIэ. Илъэс реным чIыгум Iоф дешIэ.
ЧIыгулэжьыным нэмыкIэу Адам былымхъунми пылъ. Мэлхэр ыкIи шкIэхъужъ цIыкIухэр ыIыгъых. ЫпэкIэ лы дэгъу къэзытыхэрэм афэдэхэу мэл лъфэн шъхьэ 80 иIагъ. Ахэр цIыкIу-цIыкIузэ ещэх. НэмыкI шъолъырхэм ащахъурэ мэл лъэпкъ дэгъухэм афэдэхэр къызIэкIигъэхьан гухэлъ Адам иIагъ, ау ахэм тичIыопс къякIурэп, псынкIэу сымаджэ мэхъух.
Ахэм анэмыкIэу шкIэхъужъ шъхьэ 11 фэдиз къыщэфыгъэу иIэгу щегъашхэ. Ылэжьырэ чIыгум къытекIырэ уц цIынэр ыкIи мэкъур былымхэм арегъэшхы, ащкIэ зыпари гумэкIыгъо щыIэп. Мэкъум имызакъоу, нэмыкI Iусхэри егъэхьазырых. Ащ техникэу ищыкIагъэри ежь иунаеу иI.
— ГумэкIыгъо закъоу щыIэр гъэхъупIэ тэрэз зэрэтимыIэр ары. Сэ сизакъоп, ар былымхъуным пылъхэм зэкIэми ягумэкI. Былымышъхьэ инхэм афэдэу мэлхэри пIыгъынхэр къины гъэхъупIэ тэрэз уимыIэу. Ау гъэхъупIэ уиIэмэ, мэлыр федэ. ТапэкIи былымхъуным зезгъэушъомбгъун гухэлъ сиI, — еIо Адам.
— Сыд фэдэрэ IофшIэни къин хэлъ, ау узпылъ Iофыр шIу плъэгъоу, ащ зыкъыгъэшъыпкъэжьы хъумэ, ар зэхапшIэрэп. ГъэрекIо ощхэу щыIагъэхэм къахэкIэу лэжьыгъэ зэрылъыгъэ губгъом щыщ чIыпIэхэм псыр къакIэхьэгъагъ, зэрар зэрихыгъэхэр къахэкIыгъэх. Арэу щыт нахь мышIэми, сыгу згъэкIодыгъэп, гурытымкIэ лэжьыгъэу къисхыжьыгъэм сигъэрэзагъ, — къыIуагъ Адам.
Адам ыIэ къымыхьырэ щыIэп, мы уахътэм къутырэу Игнатьевскэм ежь иунэе хъызмэтшIапIэ щегъэпсы. Былымхэр зычIэтыщт къакъырыр зэрифэшъуашэу зэтырегъэпсыхьэ, псыр, электричествэр рищэлIагъэх. ХъызмэтшIапIэр хьазыр зэрэхъоу иIэгу дэт былымхэр ащ ыщэжьыщтых.
Былымхъуным зэрэпыхьагъэм Адам рыкIэгъожьырэп. Ригъэжьэгъэ Iофым гухахъо хегъуатэ, ар зэрэлъигъэкIотэщтым пылъ ыкIи къыдэхъу.
Былымышъхьэхэм зэрищыкIагъэу уадэзекIон, Iэпэдэлэл умышIэу дэгъоу узэрапылъын фаер къыгурыIозэ, ицIыкIугъом зэресагъэу, ахэм ауж ит. Ащ ишIуагъэкIэ сыд фэдэрэ къини къыгъэуцурэп, пшъэрылъэу зыфигъэуцужьыгъэр зэшIуихын елъэкIы.
Ригъэжьэгъэ Iофым къыщымыуцоу, кIуачIэу иIэр рихьылIэзэ хэхъоныгъэхэр ышIынхэу, икъоджэгъухэр къыщыгушIукIхэу ыпэкIэ лъыкIотэнэу Адам фэтэIо.
КIАРЭ Фатим.