Гъэтхэпэ мазэр адыгабзэмрэ адыгэ тхы­бзэм­рэ ямаз. Ащ ипэгъокIэу Урупскэ районым ит къуаджэу Шъхьащэфыжь зэнэ­къокъоу «Адыгэ пшъашъ» зыфиIорэр щы­рагъэкIокIыгъ.

Апэрэ зэнэкъокъур гъэрекIо зэхащэгъагъ, хабзэ афэхъу ашIоигъоу мыгъи ятIонэрэу мы Iофтхьабзэр рагъэкIокIыгъ. Къуа­джэм культурэм и Унэу дэтым ар щыкIуагъ, кIэщакIо фэхъугъэхэр Шъхьащэфыжь гурыт еджапIэм ипащэу Хъуажъ Фатимэрэ Краснодар краим и Адыгэ Хасэ илIыкIохэмрэ.
Адыгэ пшъашъэр цIыфыгъэм, къэбзагъэм, Iэдэбым, намысым язехьакIу. Адыгэ пшъашъэм идэ­хагъэрэ изекIуакIэрэ, шэн-хэбзэ дахэу лъэпкъым ылэ­жьыгъэу, лIэшIэгъу пчъагъэмэ къапкъырихыгъэхэр къэгъэгъу­нэгъэнымрэ зягъэушъомбгъу­гъэнымрэ ары зэнэкъокъум ипшъэрылъ шъхьэIагъэхэр.
Iофтхьабзэм цIыфыбэ къе­кIолIэгъагъ. Лъытэныгъэ зыфа­шIыхэу къуаджэм щыщ нахьыжъ лъапIэхэр, илъэсыбэм лъэныкъо зэфэшъхьафхэмкIэ пэщэ Iэна­тIэхэр зезыхьэгъэ цIыф цIэры­Iохэр, кIэлэегъэджэ IофшIэным иветеранхэр, ны-тыхэр ащ къе­кIолIэгъагъэх.
Пшъэшъэжъыеу зэнэкъокъум хэлажьэхэрэм анахь дэгъур къа­­хэзыхыщт осэшIхэри зэхахьэм къырагъэблэгъагъэх. Ахэр Краснодар краимкIэ Адыгэ Хасэм итхьаматэ игуадзэу Уракъ Валер, Урупскэ районымкIэ кIэлэ­цIыкIу творчествэм и Унэ иIо­фышIэу Кувашэ Зурида, Адыгеим икIыгъэхэу дышъэидэнымкIэ ыкIи адыгэ шъуашэхэм ядынкIэ IэпэIасэу Боджэкъо Бэллэрэ КъТРК-у «Адыгеим» ижурналистэу Нэгъэрэкъо Саниетрэ.
МэфэкI зэнэкъокъур къызэ­Iуихыгъ Краснодар краимкIэ Адыгэ Хасэм итхьаматэ игуа­дзэу Уракъ Валерэ.

Бзэмрэ шэн-хэбзэ дахэхэмрэ лъызыгъэкIотэщтхэ ыкIи тинеущырэ мафэ зыфэдэщтыр зэлъы­тыгъэ пшъэшъэжъые ныбжьыкIэхэм къафэгушIуагъ, игущыIэ фабэхэри къапигъохыгъэх.
«Адыгэ пшъашъ» зыфиIорэ зэнэкъокъум пшъэшъэжъыи 7-мэ зыкъыщагъэлъэгъуагъ. Нэбгырихыр Шъхьащэфыжь гурыт еджапIэм икIэлэеджакIох. Ахэр: Блахъо Адыиф, Исмель Самира, ЦIыкIужъые Замира, Мэлахъо Самира, Сет Заира, Табышъэ Аида, яблэнэрэр гъунэгъу къуа­джэу Кургъокъуае щыщ Мац Камила.
Илъэс 11-м къыщегъэжьагъэу 15-м нэс ахэм аныбжь. Пшъэшъэжъыеу хэлажьэхэрэм ятеп­лъэкIи, яшъуашэкIи дэхагъэх. Зэрэхъупхъэхэр къагъэлъэгъо­нэу ыкIи Iэдэбэу, шэн-хэбзэ дахэу ахэлъхэмкIэ заушэтынэу хьазырыгъэх.
Зэнэкъокъум ыпэкIэ пшъэшъэжъыеу хэлажьэхэрэм пхъэдз радзи, чэзыоу сценэм къызэ­рэтехьащтхэр агъэнэфагъ. Ахэм гъэцэкIэн едзыгъуиплIымэ зафигъэхьазырыгъ: а 1-р — ­«Хъохъу», «Сэры ыкIи силIакъу», я 2-р — «Адыгэ шхыныр псауныгъэм ишапхъ», я 3-р — «Адыгэ пшъашъэм ыIэпэ хьа­лэмэт иIэ­шIагъ», я 4-р — «Къа­шъор лъэп­къым ыпс».
Анахь дэгъоу зэнэкъокъум къыщыхахыщт пшъашъэм ишIу­хьафтын гъэнэфагъэу ежэ­щтыгъ. Номинациеу «Адыгэ пшъашъ» зыфиIорэм дышъэ паIор, жьыфыр ыкIи пхъэ цуакъэхэр игъу­сэхэу фагъэхьазырыгъагъ.
Iофтхьабзэр мэфэкI шIыкIэм тетэу рекIокIыгъ. Лъэпкъ къа­шъохэмкIэ ансамблэу ТхьакIу­мэщэ Налбек зыдэлэжьэрэ «Уарп инэфылъэхэр» зыцIэм «Убых къашъу» зыфиIорэр къы­шIыгъ, ащ ыуж шъуашэхэр ащыгъхэу пшъашъэхэр сценэм къытыращагъэх. Нэужым едзыгъоу зэрэзэтеутыгъэхэмкIэ Iоф­тхьабзэр лъагъэкIотагъ. Лъэныкъо пстэумкIи пшъэшъэжъыехэм ясэнаущыгъэ къагъэлъэгъуагъ. Зэнэкъокъум хэлэжьэрэ пшъэшъэжъыехэм, нэбгырэ пэпчъ къэзэрэугъоигъэхэм нэIуасэ за­фашIын, къэбар гъэшIэгъоныбэ жюрим рагъэшIэн алъэкIыгъ.
Ахэм гъэцэкIэным пылъ шап­хъэхэр амыукъохэу, губзыгъэ­хэу, гухэлъышIоу зыдаIыгъхэр къаIотагъэх, къэшъуагъэх, лIэкъо тамыгъэхэр дышъэ IуданэкIэ зыхэдыкIыгъэ яIэшIагъэхэр къы­рахьылIагъэх.
Лъэпкъ шхыныгъо зэфэшъхьафхэр осэшIхэм апагъохы­гъэх, зыхэшIыкIыгъэ ыкIи агъэфедэгъэ гъомылапхъэхэр, зэрашIыгъэ шIыкIэр къафаIотагъ.

Зэфэхьысыжьхэр осэшIхэм ашIыфэ нэс Мерзэкъулэ Рус­лъан зипэщэ музыкальнэ Iэмэ псымэхэмкIэ купэу «Зыхьэ» зыфиIо­рэм зэхахьэр къыгъэдэхагъ.
МэфэкI зэнэкъокъур ыкIэм фэкIуагъ, пшъэшъэжъыеу ащ хэлэжьагъэхэр пчэгум къырагъэблэгъагъэх.
ТекIоныгъэ къыдэзыхыгъэхэр сценэм щагъэшIуагъэх. ОсэшI купым хэтыгъэхэм къыхагъэщыгъ пшъэшъэжъыехэм зэкIэми агу етыгъэу, яшъып­къэу зыкъызэрагъэхьазырыгъэр ыкIи анахь дэгъоу зыкъэзыгъэлъэгъуагъэр къахэпхынкIэ зэрэкъиныгъэр.
«Пшъэшъэ къэшъуакIу» зыфиIорэр Блахъо Адыиф фагъэшъошагъ, анахь «Пшъэшъэ гъэ­сагъэу» къычIэкIыгъ Мэлахъо Самирэ, «Пшъэшъэ дахэр» Ис­мелэ Самир, ЦIыкIужъые Замирэ «Пшъэшъэ губзыгъ», Табышъэ Аидэ «Пшъэшъэжъые Iуш», Мац Камилэ «Пшъэ­шъэ­жъые IэпэIас».
Краснодар краим и Адыгэ Хасэ итхьаматэ игуадзэу Уракъ Валерэ щытхъу тхылъхэмрэ шIухьафтынхэмрэ ахэм къаритыжьыгъэх.
Мы илъэсым Сет Заирэ пэ­рытныгъэр фагъэшъошагъ, пшъэ­шъэ тхьаматэ хъугъэ, «Адыгэ пшъашъ» зыфиIорэ щытхъуцIэр ащ къылэжьыгъ.
ГъэрекIо а цIэ лъапIэр зыхьыгъэ Дэгъу Мадинэ дышъэ паIор, жьыфыр ыкIи пхъэ цуакъэхэм шIухьафтынхэр ягъусэу пшъэшъэжъыем къыритыжьыгъэх.
Пэсэрэ лъэхъаным къыще­гъэжьагъэу адыгэ пшъашъэм идэхагъи, инамыси, иIэпэIэсэныгъи дунаим щызэлъашIэу зэрэщытыр ыкIи джырэ пшъа­шъэхэу зэнэкъокъум хэлэжьагъэхэр къыткIэхъухьэрэ ныбжьыкIэхэмкIэ щысэтехыпIэ зэ­рэхъухэрэр къыхигъэщыгъ ды­шъэидэнымкIэ ыкIи лъэпкъ шъуашэхэм ядынкIэ IэпэIасэу Боджэкъо Бэллэ. «Пшъэшъэ IэпэIасэу» къыхахыгъэ Мац Ка­милэ ежь Бэллэ ихэушъхьафыкIыгъэ шIухьафтын фигъэшъошагъ, тыжьын бгырыпх ритыгъ.
Нэужым Шъхьащэфыжь гурыт еджапIэм ипащэу Хъуажъ Фатимэ пшъэшъэжъыехэм къафэгушIуагъ, тыдэ щыIэхэми, зэрэ­адыгэ пшъашъэхэр зыщамы­гъэгъупшэнэу, яныдэлъфыбзэ ры­гущыIэнхэу, яшэн-хабзэхэр зэ­рахьанхэу къафэлъэIуагъ. «Лъэпкъэу тызщыщым уасэ фэтшIынымкIэ, тыбзэ, тихабзэ­хэм ягугъу тшIынымкIэ, ныбжьыкIэхэм зэхядгъэхынымкIэ мыщ фэдэ зэнэкъокъухэр амалышIух», — къыхигъэщыгъ Хъуажъ Фатимэ.
МэфэкI зэхахьэм къекIолIэгъэ хьэкIэ лъапIэхэр, кIэлэегъа­джэ­хэр, ны-тыхэр, ныбжьыкIэу зэ­нэкъокъум хэлэжьагъэхэр зэкIэ зэхэтхэу нэпэеплъ сурэт зытырарагъэхыгъ.
Адыгэмэ зэряхабзэу, зэнэ­къокъу зэхахьэр джэгу дахэкIэ аухыжьыгъ.
Нэгъэрэкъо Саниет.
Сурэтхэр: Краснодар краим и Адыгэ Хасэ ихъарзынэщ.