Къырымрэ Севастопольрэ Урысыем къызыхэхьажьыгъэхэм фэгъэхьыгъэ мэфэкI Iофтхьабзэхэр тыгъуасэ Мекъуапэ щыкIуагъэх.

Хэдзынхэм язэфэхьысыжьхэмкIэ

Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Муратрэ АР-м хэдзынхэмкIэ и Гупчэ комиссие и Тхьаматэу Сэмэгу Нурбыйрэ ты­гъуасэ зэдыряIэгъэ зэIукIэгъум УФ-м и Президент ихэдзын кIэухэу фэхъугъэхэм щатегущыIагъэх. УФ-м и Президентэу Владимир Путиным пэрытныгъэр ыIыгъ, республикэм ихэ­дзакIохэм япроцент 90,18-мэ амакъэ ащ фатыгъ.

Адыгеим хэдзынхэмкIэ и Гупчэ комиссие къызэритыгъэмкIэ, хабзэм диштэу хэдзын Iофтхьабзэхэр респуб­ликэм щызэхащагъэхэу алъытагъ. Зэрэрахъухьэгъагъэм тетэу хэдзынхэр кIуагъэх, хэдзакIохэр чанэу хэдзыпIэхэм къякIолIагъэх. ПстэумкIи хэдзэкIо 292788-рэ (процент 84,76-рэ) мэкъэтыным хэлэжьагъ.
Адыгеим хэдзынхэмкIэ и Гупчэ комиссие и Тхьаматэ къызэриIуагъэмкIэ, республикэм ис нэбгырэ мин 264-м ехъумэ (хэдзакIохэм япроцент 90,18-мэ) амакъэ Владимир Путиным фатыгъ. КПРФ-м ыцIэкIэ кандидатэу Николай Харитоновым ятIонэрэ чIыпIэр ыубы­тыгъ, хэдзакIохэм япроценти 3,68-мэ ащ дырагъэштагъ. ЛДПР-м ыцIэкIэ кандидатэу Леонид Слуцкэм пае Адыгеим ихэдзакIохэм япроценти 2,70-мэ, партиеу «Новые люди» ыцIэкIэ кандидатэу Владислав Даванковым пае хэдзакIохэм япроценти 2,20-мэ амакъэ атыгъ.

Сэмэгу Нурбый къызэриIуагъэмкIэ, гъэтхапэм и 15 — 17-м Адыгеим хэ­дзынхэмкIэ и Гупчэ комиссие тхьаусыхэ тхылъхэр къыIэкIэхьагъэхэп. Респуб­ликэм ихэбзэ къулыкъухэр яIэпыIэгъу­хэу зыфэехэ кандидатурэр къыхахынымкIэ ищыкIэгъэ амалхэр щыIагъэх.
УФ-м и Президент ихэдзын шапхъэхэм адиштэу рэхьатэу республикэм зэрэщыкIуагъэр Адыгеим и ЛIышъхьэ къыхигъэ­щыгъ. КъумпIыл Мурат Адыгеим хэдзын­хэмкIэ и Гупчэ комиссие ипащэхэм, иIофышIэхэм, хэдзэкIо комиссиехэм ахэтхэм, хэбзэухъумэкIо къулыкъухэм аIутхэм, хэдзыным изэхэщэн хэлэжьэгъэ пстэуми Iофэу зэшIуахыгъэмкIэ зэрафэразэр къыIуагъ.
КъумпIыл Мурат рес­пуб­ликэм ихэ­дзакIохэу чаныгъэ къызхэзыгъэфагъэхэм «тхьашъуегъэпсэу» ариIуагъ, УФ-м и Президент зэрэхадзыгъэмкIэ афэгу­шIуагъ. Владимир Путиным зэрэхигъэу­нэ­фыкIыгъэу, «тэ тызэкъоты зыхъукIэ, хэти тыфэгъэщынэщтэп, тыкъыфызэкIэкIощтэп. Тарихъми ар къегъэшъыпкъэжьы, тапэкIи ащ тетыщт. Тэ зэкIэми тызыунагъу. ЫпэкIэ тылъызыгъэкIуа­тэхэрэм ар зэу ащыщ».

АР-м и ЛIышъхьэ зэрэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, хэдзынхэр Адыгеим зэрэщыкIуагъэхэм къагъэлъэгъуагъ лъэпкъ зэфэшъхьаф­хэм языкIыныгъэрэ язэ­къот­ныгъэрэ нахь зэрэпытагъэр, УФ-м ипа­щэу Владимир Путинымрэ партиеу «Единэ Россиемрэ» курсэу пхыращырэм зэрэдырагъаштэрэр.
«Владимир Путиныр хэдзынхэм зэращытекIуагъэм къеушыхьаты рес­пуб­ликэм исхэм типащи, хэгъэгумрэ ащ ишъо­лъырхэмрэ хэхъоныгъэ ягъэ­шIыгъэнымкIэ курсэу пхыращырэми яшъыпкъэу зэрадырагъаштэрэр, лъэпкъ зэфэ­шъхьафхэр гумэкIыгъоу къы­къокIыхэрэм зыч-зыпчэгъоу зэрапэуцужьыхэрэр. Ащ джыри зэ къе­гъэшъыпкъэжьы Урысыем исхэм ти Хэгъэгушхо нахь лъэш зэрашIырэр, гъэпсын Iоф­хэм зэрадедгъаштэрэр, ти Президент тыгоуцонышъ, зэхъо­кIыныгъэу ригъэжьагъэхэр лъыд­гъэкIо­тэнэу тызэрэхьазырыр, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат. — ХэдзынымкIэ зызэрагъэ­хъупхъагъэм, Адыгеими, хэгъэгуми ящыIэныгъэ чанэу зэрэ­хэ­лажьэхэрэм афэшI сичIыпIэ­гъу­хэм лъэшэу сызэрафэразэр къэсэIо. УФ-м и Президентрэ хэгъэгум и Правительствэрэ IэпыIэгъу къытфэхъухэзэ, ти­рес­публикэ нахь зэтегъэпсыхьагъэ хъунымкIэ, цIыфхэм ящыIэкIэ— псэукIэ зыкъегъэIэтыгъэнымкIэ ар амалышIу хъущт».
Илъэси 10-кIэ узэкIэIэбэжьмэ, Къы­рым щыпсэухэрэм янахьыбэм тикъэралыгъо къыхэхьажьхэ зэрашIоигъом ишы­хьатэу амакъэ атыгъагъ.

Ащ епхыгъэу щытыгъ Лениным ыцIэкIэ щыт гупчэм щыкIогъэ мэфэкI концертыр. Къырым щыпсэухэрэм зэрадырагъэштагъэм ишыхьатэу Адыгеим ис нэбгырэ мин заулэ Iофтхьабзэм хэлэжьагъ. Адыгеим и ЛIышъхьэу Къум­пIыл Мурат, АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, хабзэм ифедеральнэ ыкIи иреспубликэ къулыкъухэм ялIыкIохэр джащ фэдэу ащ хэлэжьагъэх. Къэзэрэугъоигъэхэм апашъхьэ къыщыгущыIэзэ Адыгеим и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, Урысыем и Президентэу Владимир Путиным ишIуагъэкIэ Къырымрэ Севастопольрэ ащыпсэухэрэм зытыраубытагъэм дырагъэштагъ, джащ тетэу тарихъ зэфагъэр зыпкъ игъэуцожьыгъэ хъугъэ.

«Тэ икIэрыкIэу тызэхэхьа­жьыгъ, зэгорэм тятэхэмрэ тятэжъ­хэмрэ зэрашIыгъагъэм фэдэу зэдытие ти Хэгъэгушхо тыфэлэжьэным ыкIи инеущрэ мафэ зыфэдэщтыр итхъухьаным пае. ЩыIэныгъэм илъэныкъо зэфэшъхьафхэр зыпкъ игъэ­уцожьыгъэнхэмкIэ IофшIэны­шхо зыщызэшIотхыгъэ илъэс­хэр къызэтынэкIыгъэх. Урысыем и Президент, Хэгъэгум и Правительствэ афэлъэкIыщтыр зэкIэ ашIагъ Къырымрэ Севастопольрэ амал зэриIэкIэ нахь псынкIэу, яцыхьэ зыте­лъыжьэу хэхъоныгъэм игъогу техьанхэм пае», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Джащ фэдэу ащ анаIэ зэратыраригъэ­дзагъэмкIэ, хэгъэгум инэмыкI шъолъыр­хэм афэдэу Адыгеими хыгъэхъунэны­къом экономикэм, зекIоным, культурэм ыкIи спортым алъэныкъокIэ зэдэлэжьэныгъэ дыриI.

Донбасс, Запорожскэ ыкIи Херсон хэкухэм IэпыIэгъоу аратырэм къытегущыIэзэ, республикэм и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, Урысыем джыри зэ къыгъэшъыпкъэжьыгъ ифедэхэр къы­ухъумэнхэм зэрэфэхьазырыр. Къум­пIыл Мурат къызэриIуагъэмкIэ, хэгъэгум щыпсэурэ цIыф лъэпкъ зэфэшъхьафхэм языкIыныгъэ ишIуагъэкIэ гумэкIыгъоу, къиныгъоу къыкъокIыхэрэм ицыхьэ зытелъыжьэу тикъэралыгъо апэуцужьын елъэкIы.
Республикэм и ЛIышъхьэ анахьэу къыхигъэщыгъэхэм ащыщ непэ Iашэр аIыгъэу Урысыем инеущырэ мафэ икъэ­ухъумэн фэбанэхэрэм хэгъэгум ишъо­лъырхэм зэрадырагъаштэрэр, ахэм яунагъохэм афэгумэкIых, амалышIухэр арагъэгъотынхэм дэлажьэх.
«Тэ зэкIэми тызыфаер Урысыер къэралыгъо лъэшэу, зыкIэу ыкIи пытэу щытыныр ары. Президентэу Владимир Путиным гъогоу пхырищырэм зэрэдырагъаштэрэр тицIыфхэм янахьыбэм амакъэ зэрэфаты­гъэмкIэ джыри зэ къагъэшъыпкъэжьыгъ. ЕтIани Къырымрэ Севастопольрэ Урысыем къызыхэхьажьыгъэхэр илъэси 10 зыщыхъурэм ихэгъэунэфыкIын ар зэрэтефагъэм мэхьэнэ гъэнэфагъэ иIэу щыт», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.

Урысыем текIоныгъэр къызэрэдихыщтым, къош лъэпкъхэр пытэу зэрэзэкъо­уцощтхэм, тарихъ шIэжьэу зэдыряер къаухъумэным зэрэфэхьазырхэм, культурэм ихэхъоныгъэ дэлэжьэнхэм ыкIи къэралыгъошхом ихэхъоныгъэ нахь зы­зэ­рэрагъэушъомбгъущтым ицыхьэ зэрэте­лъыр Адыгеим и ЛIышъхьэ къыхигъэ­щыгъ.
АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэри цIыфхэм къафэгушIуагъ. Къэралыгъомрэ обществэмрэ яфедэхэр зыкIи укъуагъэ зэрэмыхъущтхэр къыхигъэщызэ, Адыгеимрэ Урысыемрэ гъэхъэгъакIэхэм къа­фэкIонэу, цIыфхэм щыIэкIэ-псэукIэу яIэр нахьышIу хъунэу ар къафэлъэIуагъ.
Зэхахьэм икIэухым мэфэкI концерт щыIагъ, муниципальнэ ыкIи республикэ творческэ куп анахь дэгъухэм орэд къаIуагъ, къэшъуагъэх.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу