ЦIыф лъэпкъыбэ дахэу зыщызэдэпсэурэ Адыгеим ныдэлъфыбзэ пэпчъ мэхьанэ щы­-
­раты. Сыда пIомэ цIыфыр цIы­фым фэзыщэ­рэр, езыгъэшIурэр, хэти игугъэ-гупшы­сэ­хэр къыриIотыкIынхэмкIэ анахь амалышIоу иIэр ыбз ары.

Ныдэлъфыбзэм икъэухъумэн кIэлэцIыкIу IыгъыпIэм къы­щежьэ. Тыбзи тIулъын, тихабзи тхэлъын фае адыгэ лъэпкъыр псэуным пае.
Непэрэ мафэм адыгабзэкIэ гущыIэхэрэм япчъагъэ нахь макIэ мэхъу. Мы гумэкIыгъор дэгъэзыжьыгъэным пае рес­публикэм ит гурыт еджапIэхэм ыкIи кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм федеральнэ къэралыгъо шап­хъэхэм адиштэу ныдэлъфыбзэр нахь игъэкIотыгъэу ащызэра­гъашIэ хъугъэ. Мыекъуапэ дэт кIэлэцIыкIу IыгъыпIэу N 38-м икIэлэпIоу Нэгъой Азэ проектэу «Бзэр — лъэпкъым ылъапс» зыфиIорэм дэлажьэ.
— Сабыим иуахътэ нахьыбэу зыщигъакIорэр кIэлэцIыкIу IыгъыпIэр ары, — къеIуатэ Азэ. — КъыткIэхъухьэрэ лIэужхэм яныдэлъфыбзэ, ятарихъ, якультурэ ашIэным тынаIэ тет. Проектэу «Бзэр — лъэпкъым ылъапс» зыфиIорэр кIэлэцIыкIухэм зэрашIогъэшIэгъоныщт шапхъэм илъэу зэхэдгъэуцуагъ. ШIыкIэ зэфэшъхьафхэр дгъэфедэзэ адыгабзэм идесэхэр гъэшIэгъонэу зэхэтэщэх, сабый­хэм сурэт нэрылъэгъухэмкIэ гущыIэхэр нахь дэгъоу зэра­гъашIэ. АдыгабзэкIэ тыздэгущыIэрэ кIэлэцIыкIухэм нахьыбэрэмкIэ урысыбзэкIэ джэуап къатыжьы, ащ пае гущыIэ зырызэу адыгабзэр зэтэгъашIэ. IофшIэн гъэшIэгъонхэр, гъэцэ­кIэн зэфэшъхьафхэр, адыгэ пшысэхэм якъэгъэлъэгъонхэр, зэнэкъокъухэр, джэгукIэхэр бэу зэхэтэщэх.
Лъэхъанэу тызхэтым къыздихьырэ зэхъокIыныгъэхэм ялъытыгъэу Нэгъой Азэ иIоф­шIэн егъэпсы, джэгукIэ гъэ­шIэгъонхэр адыгабзэкIэ афызэхещэ. Пшъэрылъ шъхьаIэу кIэлэпIум зыфигъэуцужьырэр ныдэлъфыбзэм кIэлэцIыкIухэр рыгущыIэнхэ алъэкIыныр ары. ДжэгукIэхэу «Хьамлащэ», «Пэ­IокIадз», «ЧэрмэчэцI», «Шыу», «КъашIэлъ, сыд зыщыщыр?», нэмыкIхэри кIэлэцIыкIухэм ашIо­гъэшIэгъоных. Джащ фэдэу ишIуагъэ къакIоу ыгъэфедэрэмэ ащыщ адыгэ орэдхэм язэгъэшIэн.
— Ныдэлъфыбзэр лъэпкъ пэпчъ ыпс, итамыгъ. Тиныдэлъ­фыбзэ тэмабгъу, кIочIэшху. Дахэу щыIэр зэкIэ епIолIэн плъэкIыщт. Тыбзэ гущыIэ щэ­рыохэмкIэ бай, дахэ. Ар къыз­IэкIэхьащтыр зыбзэ Iоф дэзышIэу, шIу зылъэгъоу, илъэпкъ уасэ фэзышIырэр ары. Ащ пае тиныдэлъфыбзэ дэгъоу зэрядгъэшIэщтым тыпылъ, — хе­гъэунэфыкIы Азэ.
Мыщ дэжьым къыхэгъэщыгъэн фаер бзэ лые зэрэщымыIэр ары. ЦIыф лъэпкъ пэпчъкIэ иныдэлъфыбзэ — ибаиныгъэ шъхьаI. «Жэр шъхьэм ­илIыкIу» аIо адыгэмэ. Ар къеушыхьаты культурэ дахэу тиIэм. Бзэр щэIэфэ лъэпкъыр псэущт ыкIи икультурэ щыIэщт. Хэтрэ цIыф лъэпкъи ежь ыбзэрэ ихабзэрэ егъашIох, къеухъумэх, къегъэгъунэх. Лъэпкъыр зыгъэ­псэурэр бзэр ары.
КIэлэцIыкIу IыгъыпIэм ипащэу Татьяна Поломарчук къы­зэриIуагъэмкIэ, сыд фэдэ Iоф­тхьабзэ кIэлэпIухэм рахьыжьагъэми, адырегъаштэ.
— Бзэ пIумылъэу угупшысэн плъэкIыщтэп. Арышъ, бзэмрэ гупшысэмрэ пытэу зэпхыгъэх. КIэлэцIыкIум апэ иныдэлъфы­бзэ дэгъоу рыгущыIэшъун фае, нэмыкIыбзэ къыгурыIоным пае. Проектэу «Бзэр — лъэпкъым ылъапс» зыфиIорэм тыкъыщымыуцоу ныдэлъфыбзэм хэхъоныгъэ ышIыным тапэкIи тыдэлэжьэщт, — къыIуагъ Татьяна Поломарчук.
ГущыIэр кIочIэшху. Зэпыйхэр зэрегъэшIух, зэшIухэр зэпый ешIых, заохэр къырегъажьэ, мамырныгъэр дунаим тырегъэлъы, зэкъошныгъэр егъэпытэ, сымаджэр ылъэ тырегъэуцожьы. ЦIыфым шIошъхъуныгъэ къыреты, неущырэ мафэр лъегъэкIуатэ.
Лъэпшъыкъо
Фатим.