Уфэмыежьми, чIэмыдзыжь
Жъы хъугъэ е узэзэщыгъэ щыгъынхэр имыдзыжьыщтхэмэ сыда япшIэщтыр? АР-м имысатыу зэхахьэу, шIушIэ Гупчэу «Важные вещи» зыфиIорэм зэхищэгъэ Iофтхьабзэу «Эко-девичниккIэ» зэджагъэр упчIэм иджэуап нэрылъэгъу хъугъэ.
Творческэ цIыфхэр, мысатыу зэхэхьэ зэфэшъхьафхэм ялIыкIохэр, волонтерхэр, АР-м культурэмкIэ, IофшIэнымрэ социальнэ хэхъоныгъэмрэкIэ иминистерствэхэм яIофышIэхэр — пстэумкIи нэбгыри 150-рэу ащ къекIолIагъэмэ щыгъынхэм ятIонэрэ щыIэныгъэ зэрагъотыжьырэр къарагъэлъэгъугъ. Амыгъэфедэжьырэ щыгъынхэм ахэшIыкIыгъэ хьап-щыпхэм ягъэхьазырынкIэ мастер-классхэм хьакIэхэр ахэлэжьагъэх, ежь-ежьырэу гъэдэхэн пкъыгъохэр зыфашIыжьыгъэх, кIэдыкIыжьыгъэ Iэпэщысэхэм яермэлыкъи Iоф ышIагъ. Ау «Эко-девичникым» ыгупчэу, нахь шъхьаIэу хъугъэр джинсым хэшIыкIыгъэ зэштэгъу 30-м ехъоу Iофтхьабзэм къыщагъэлъэгъуагъэхэр ары. Пстэури ащыгъыгъэ щыгъынхэм ахэдыкIыгъэх. АКъУ-м и Мыекъопэ къэралыгъо гуманитар-техническэ колледж иеджакIохэм ахэм ягъэхьазырын Iоф дашIагъ. Модельер-конструкторэу адэлэжьагъэр еджапIэм
ия 4-рэ курс ис Александр Ковальчевскэр ары.
— Щыгъынхэм ягъэхьазырын илъэсрэ Iоф дэсшIагъ. А 30-р непэ алъэгъуным пае цIыфхэм къытфахьыжьыгъэ щыгъыныжъ килограмми 100 пчъагъэ дгъэфедагъэ. Ахэр дгыкIыгъэх, дгъэтIэпIыжьыгъэх, дгъэнэфэгъэ шапхъэхэмкIэ икIэрыкIэу тыдыжьыгъэх. Дэным сызыпылъ илъэс 12-м къыкIоцI мыщ фэдэу сшIогъэшIэгъон дэдэу Iоф зэрэсшIагъэр апэрэ. ШэкI бзыхьафышхом тебгъэлэнтхъыкIынышъ, хэбдыкIыщтым ар фэдагъэп. Щыгъыныжъхэм къахэкIыгъэ бзыхьаф Iахьхэм задебгъэштэн, имыкъурэм гуадзэ фэпшIын фае, — къытфиIотагъ Александр.
КIэпхынхэр, гъончэджхэр, кIэко зэпылъхэр, джанэхэр — пстэури джырэ модэм диштэу дыгъэх. НыбжьыкIэхэм къащегъэжьагъэу зыныбжь хэкIотагъэхэм анэсэу къякIунхэу гъэпсыгъэх.
— Илъэс 17-м къыщегъэжьагъэу 62-м нэс зыныбжьхэм апае щыгъынхэр дгъэхьазырыгъэх. Сэ сипшъэрылъыгъэр, зыщыгъыщтхэм ялъытыгъэу, шэкIым инэшанэхэр къыдэслъытэхэзэ, тызфадэхэрэм анэгукIи, апкъ зэхэлъыкIэкIи къякIущт дыкIэ шIыкIэхэр згъэнэфэнхэр ары ыкIи къыддэхъугъэу сэлъытэ. IофшIэныр сэркIэ гъэшIэгъон дэдагъ. А зы къэгъэлъэгъоным модель зэфэшъхьафхэм уащыдэлэжьэнэу зырыз къызэрэхафэрэр. НахьыбэрэмкIэ пшъэшъэ ныбжьыкIэ лъэпэ-лъагэх, — тыщигъэгъозагъ Iофтхьабзэм истилистэу Нэлбантова Лилие.
КъэIогъэн фае. ежь зэхэщакIохэми кIэдыкIыжьыгъэ зэштэгъухэр ащыгъыгъэх.
АР-м имысатыу зэхахьэу, шIушIэ гупчэу «Важные вещи» зыфиIорэм ипащэу Ирина Дербеневам джинсым хэшIыкIыгъэ кIэпхын зэпылъыр щыгъэу хьакIэхэм апэгъокIыгъ. А мафэм ар илъэсрэ ежагъ.
— Непэрэ мэфэкIыр илъэс IофшIэгъум изэфэхьысыжь. Джащ фэдизрэ ащ тыкъыфэкIуагъ. БлэкIыгъэ илъэсым Президентым ифонд икультурнэ гукъэкIхэмкIэ зэнэкъокъум тыхэлажьи, республикэм ипроектитIоу ащ пхырыкIыгъэмэ яз тыхъугъ. Ащ къыкIэкIогъэ ахъщэм ишIуагъэкIэ тигупчэ иIофшIэн ригъэжьагъ. Типроект итхъухьэ зэхъум, шIушIэныр ыпэ идгъэшъыгъ, ау творческэу, ямышIыкIэу зэрэщытын фаери къыдэтлъытагъ ыкIи щыгъыныжъхэм ящыIэныгъэ лъыгъэкIотэгъэным зыфэдгъэзагъ. Ащ елъытыгъэу къэралыгъо мылъкур щыгъыныжъхэм ятIонэрэ щыIакIэ агъотыжьын зэралъэкIыщтыр къызщытIотэгъэ мастер-класс 17 редгъэкIокIыгъ. Мы лъэныкъом непэ дунаими зыщеушъомбгъу, жъым кIэ хэпшIыкIыныр жъугъэу агъэфедэ ыкIи ащ лъапсэ иI. Непэ ащ цIыфхэр фэтпIунхэ фае, ямыщыкIагъэу къащэфырэ заулэу нэужым радзыжьырэм шIуагъэ къыхьырэп, ары пакIошъ, дунаир аушIои, — къыддэгощагъ АР-м имысатыу зэхахьэу, шIушIэным игупчэу «Важные вещи» зыфиIорэм ипащэу Ирина Дербеневар.
Ау тигущыIэгъу къызэрэхигъэщыгъэу, Гупчэм ипшъэрылъ шъхьаIэр шIушIэныр, къин хэфагъэхэм IэпыIэгъу афэхъунхэр ары, творчествэр, щыгъынхэм якIэдыкIыжьын ащ ыуж. Мэтэшхохэр къалэм ичIыпIитIумэ ащигъэуцугъэу цIыфхэм ямыщыкIэгъэжь щыгъынхэр ахэм арахьылIэх. А пстэумэ яугъоинрэ язэхэдзынрэ волонтерхэр дэлажьэх. ЕгъэжьапIэм ахэр нэбгыритфыгъ, джы непэ 25-рэ мэхъух. ЯIофшIэн шъхьаIэхэм уахътэу къялыжьырэр щыгъынхэм яугъоинрэ язэхэдзынрэ апэIуагъахьэ. Илъэсэу шIушIэ Гупчэм Iоф зишIэрэм къыкIоцI республикэм щыпсэурэ нэбгырэ минмэ ящыкIэгъэ щыгъыныр арагъэгъотыгъ.
ШIушIэ Гупчэу «Важные вещи» зыфиIорэм Iофэу ышIэрэм мэхьанэ ин зэриIэр къыхигъэщыгъ IофшIэнымрэ социальнэ хэхъоныгъэмрэкIэ Министерствэм иIофышIэу ЦIыпIынэ Жанетэ. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, мыщ фэдэ социальнэ зэхахьэхэм япчъагъэ республикэм щыхэхъо ыкIи ахэм адэлэжьэщт оператор шъхьаф джы республикэм иIэ хъугъэ.
— Мыщ фэдэ организациехэм апае ар шъхьафэу агъэпсыгъ. Урамэу Лениным ыцIэ зыхьырэм тет унэу N 54-м щылэжьэщт. Бэгъырэт Азэмат ащ ипащ. АР-м IофшIэнымрэ социальнэ хэхъоныгъэмрэкIэ и Министерствэ епхыгъэу лэжьэщт, тэри гъунэ лъытфыщт. Арышъ, непэ тлъэгъугъэм фэдэ социальнэ Iоф горэм ыуж ихьэ зышIоигъохэм ащ IэпыIэгъу щагъотыщт. IофшIэныр ащ нахь къыгъэпсынкIэщт. Джащ фэдэу мысатыушI организациехэм япроектхэм ягъэцэкIэнкIэ къэралыгъо IэпыIэгъу зыгъоты зышIоигъохэм апае зичэзыу республикэ зэнэкъокъур мэлылъфэгъум рекIокIыщт. Мэзэ псаум ар кIощт. Мыгъэ ащ къыдыхэлъытэгъэ мылъкур фэдитIукIэ нахьыбэ хъугъэ. АР-м и ЛIышъхьэ Iофышхоу зэшIошъухырэр зелъэгъум, сомэ миллион 15 фэдиз къыхигъэхъуагъ, — къыIуагъ ЦIыпIынэ Жанетэ.
ШIушIэ зэхахьэу «Важные вещи» зыфиIорэми мы лъэныкъомкIэ иIофшIэн лъигъэкIотэщт. Рихьыжьэгъэ проектхэм заригъэушъомбгъущт.
Анцокъо Ирин.