Top.Mail.Ru

Язэдэлэжьэныгъэ агъэпытэщт

Image description

Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Муратрэ Фе­деральнэ гъогу агентствэм ипащэу Роман Новиковымрэ Москва зэIукIэгъу щызэдыряIагъ. Адыгеим транспорт инфраструктурэм хэхъоныгъэ щегъэшIыгъэнымкIэ анахь зигъо Iофыгъохэм ахэр атегущыIагъэх. Джащ фэдэу республикэм гъогу лъэныкъомкIэ игъэхъагъэхэм ягугъу ашIыгъ. Лъэпкъ проектэу «Щынэгъончъэ ыкIи шэп­хъэшIухэм адиштэрэ гъогухэр» зыфиIорэм ипхырыщынкIэ 2023-рэ илъэсым икIэуххэм нафэ къашIыгъ шъолъырым гъэ­хъэгъэ инхэр зэришIыгъэхэр ыкIи Адыгэ Республикэм ащ пае диплом къыфагъэшъошагъ. Зэхэсыгъом хэлэжьагъэх ФедерациемкIэ Советым и Ко­митетэу экономикэ политикэм фэгъэзагъэм и Тхьаматэ игуа­дзэу Хъопсэрыкъо Мурат, Рос­автодорым ипащэ игуадзэу Игорь Костюченкэр, лъэпкъ проектым хэхъоныгъэ егъэшIыгъэнымкIэ ыкIи гъэцэкIэгъэнымкIэ ведомствэм и ГъэIорышIапIэ ипащэу Радик Фаразутдиновыр, АР-м псэолъэшIынымкIэ, транспортымкIэ, унэ-комму­нальнэ ыкIи гъогу хъызмэтымкIэ ими­нистрэу Валерий Картамышевыр, Адыгеяавтодорым ипащэу Алексей Корешкиныр. ШIуагъэ къытэу язэдэлэжьэ­ныгъэ зэрэлъыкIуатэрэм пае Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, республикэм иIофышIэ­хэу проектым ипхырыщын хэлажьэхэрэм зэрафэразэр Роман Новиковым къыIуагъ. Урысые Федерацием ишъолъыр игъогу-транспорт комплекс гъэ­хъагъэ хэлъэу ипшъэрылъхэр зэригъэцакIэхэрэм ахэм яIа­хьы­шхо хэлъ. «Шъхьафэу хэзгъэунэфыкIы­нэу сыфай гъогузекIоным ищы­нэгъончъагъэ нахь зыкъыIэтыным пае лъэныкъуитIуми тиIоф­шIэн нахь дэгъоу дгъэцэкIэным тынаIэ зэрэтедгъэтырэр. 2023-рэ илъэсым икIэуххэми ар къагъэшъыпкъэжьы. 2022-рэ илъэсым егъэпшагъэмэ, федеральнэ гъогухэм ошIэ-дэмышIагъэ зыхэлъ тхьамыкIагъоу къатехъухьэхэрэр процент 21,6-кIэ, шъобж хэзыхыгъэхэр процент 13,8-кIэ нахь макIэ хъугъэх. Та­пэкIи Iофхэм язытет ащ нахьи нахь дэгъу зэрэтшIышъущтым сицыхьэ телъ. АщкIэ ищыкIэгъэ амалхэр зэкIэ щыIэх», — къы­Iуагъ Росавтодорым ипащэ. ЗэIукIэгъум илъэхъан рес­публикэм и ЛIышъхьэ Росавтодорым ипащэ зэрэфэразэр къыIуагъ гъогухэм япхыгъэ Iоф­хэр джыри нахьышIоу зэшIохыгъэнхэмкIэ хэгъэгум и Президентэу Владимир Путиным къыгъэуцугъэ пшъэрылъхэр рес­публикэм щыгъэцэкIагъэ хъунхэмкIэ ишIуагъэ къызэригъа­кIорэм пае.

«Инфраструктурэм иIофы­гъо­хэм язэшIохын лъэшэу тынаIэ тетэгъэты. Хэгъэгум ипащэхэм IэпыIэгъоу къытатырэм ишIуагъэкIэ Адыгеим игъогу хъызмэт хэхъоныгъэ ешIы. 2020-рэ илъэ­сым къыщегъэжьагъэу лъэпкъ проектэу «Щынэгъончъэ ыкIи шэпхъэшIухэм адиштэрэ гъогу­хэр» зыфиIорэм къыдилъытэ­хэрэм ташъхьадэкIы. Ащ ишIуа­гъэ къэкIо ыкIи амал къытеты транспорт инфраструктурэм ихэхъоныгъэ епхыгъэ IофшIэнхэм зядгъэушъомбгъунэу. Илъэ­сэу икIыгъэм республикэ мэхьанэ зиIэ автомобиль гъогу километри 100-м нэс дгъэцэ­кIэжьыгъ. Джы непэ 2025-рэ илъэсымкIэ планым игъэцэкIэн тыдэлажьэ. Ащ дакIоу техно­логиякIэхэр игъэкIотыгъэу къызфэтэгъэфедэх, джырэ лъэхъаным диштэрэ псэолъапхъэхэр тэгъэфедэх гъогухэм яшIынкIэ». — къыIуагъ КъумпIыл Мурат. Лъэпкъ проектэу «Щынэгъончъэ ыкIи шэпхъэшIухэм адиштэрэ гъогухэр» зыфиIорэм къыдыхэлъытагъэу мы илъэсым гъогу километрэ 50 фэдиз агъэ­цэкIэжьыщт. А IофшIэным сомэ миллион 923-рэ фэдиз пэIу­хьащт, ащ щыщэу федеральнэ бюджетым икъэкIуапIэхэм къахагъэкIыщтыр сомэ миллион 769-рэ. ГущыIэм пае, Мыекъопэ районымкIэ псэупIэу Тульскэм екIолIэрэ гъогум щыщ километри 7,2-рэ фэдиз агъэцэкIэжьыщт. Адыгеим и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, мы аужырэ илъэс заулэм Урысыем транспортымкIэ и Министерст­вэрэ Федеральнэ гъогу агентст­вэмрэ яIэпыIэгъу хэлъэу гъогу проект инитIу зэшIохыгъэ хъугъэ: автомобиль гъогоу «Инэм — БжыхьэкъоякIэр» зыфиIорэм дэжь зэхэкIыпIэ щагъэпсыгъ, къалэу Мыекъуапэ къыщызыухьэрэ гъогум иятIонэрэ чэзыу ашIыгъах. КъумпIыл Мурат къызэриIуа­гъэмкIэ, зекIохэм япчъагъэ нахьыбэ зэрэхъурэм къыхэкIэу гъогу инфраструктурэм ишIын мэхьанэу иIэми нахь хэхъо. ЗыгъэпсэфыпIэ чIыпIэу «Лэ­гъонакъэ» загъэпсыкIэ, ахэм етIани нахь къахэхъощт. Илъэсэу икIыгъэм «Дахъо — Лэ­гъонакъ» зыфиIорэ гъогу Iа- хьыр агъэцэкIэжьыгъ, гъогоу «Гъозэрыплъэ — Лэгъонакъ» ишIын макIо. Ахэм яшIогъэшхо къэкIощт зекIо къакIохэрэм чIыпIэ гъэшIэгъонхэр зэрагъэлъэгъунхэмкIэ. «Экономикэм ихэхъоныгъэкIи, инвестициехэр нахьыбэ хъунхэмкIи гъогухэм япхыгъэ Iоф­тхьабзэхэр зэрифэшъуашэу гъэ­цэкIэгъэнхэм АдыгеимкIэ мэхьанэшхо иI. ГъогукIэхэр шIы­­гъэнхэм ыкIи агъэцэкIэжьыгъэ автомобиль гъогухэм нахь ахэгъэхъогъэным мэхьэнэ гъэ­нэфагъэ яIэу щыт. Хы ШIуцIэ Iушъом ыкIи къушъхьэм алъэныкъокIэ транспорт бэу зэрыкIорэ гъогухэм нахь макIэу ма­шинэхэр атетыхэ хъущт. Ащ дакIоу къыхэгъэщыгъэн фае автомобиль гъогухэр зыдэгъэзэгъэ лъэныкъохэм фэIо-фа­шIэхэм япхыгъэ псэуалъэхэр нахьыбэу ащышIыгъэнхэ зэрэфаер». — къыIуагъ АР-м и ЛIышъхьэ. Росавтодорым къызэрэща­IуагъэмкIэ, 2024 — 2028-рэ илъэсхэм республикэм иавтомобиль гъогухэм къахэфэрэ федеральнэ мэхьанэ зиIэ гъогухэм ащыщэу «Краснодар —Верхнебаканскэр» зыфиIорэм изы Iахьэу километрэ 13 фэдиз хъурэр зэтырагъэпсыхьажьыщт. ПсэолъэшI-монтаж IофшIэнхэм ягъэцэкIэнкIэ къэралыгъо зэзэгъыныгъэхэр зэдашIыгъэх. Мы лъэхъаным ищыкIэгъэ ухьазырын Iофтхьабзэхэр зэкIэ зэшIохыгъэ зэрэхъущтхэм анаIэ тырагъэты. 2027-рэ илъэсым ыкIэм нэс Iофыгъоу мы лъэ­ныкъомкIэ рахъухьагъэхэр зэшIуахыщтых, ИкIэухым республикэ ыкIи чIыпIэ мэхьанэ зиIэ автомобиль гъогухэу зэдагъэфедэхэрэм япхыгъэ IофшIэнхэр зэшIохы­гъэнхэр къыдэзылъытэрэ зэзэгъыныгъэ тедзэ зэдашIыгъ. АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу