ЗекIозещэу улэжьэнэу уфаемэ
Къэралыгъо хэбзэгъэуцугъэм къызэрэдилъытэрэмкIэ, бэдзэогъум и 1-м нэс зекIозещэу ыкIи зекIозещэ-зэдзэкIакIоу тапэкIэ Iоф зышIэ зышIоигъохэм аттестациер акIун фае. Мы лъэныкъомкIэ республикэм IофшIэныр щэкIо. ЗекIозещэ ыкIи зекIозещэ-зэдзэкIэкIо тхылъхэм ятын АдыгеимкIэ зипшъэрылъ комиссием мыгъэ апэрэ зэхэсыгъо иIагъ. Зичэзыу ушэтынхэр зыщызэхащэщт уахътэм Iофыгъо шъхьаIэу тегущыIагъэх. АР-м зекIонымкIэ ыкIи зыгъэпсэфыпIэ чIыпIэхэмкIэ и Комитет къызэритырэмкIэ, апэрэ ушэтынхэр яIэгъахэх. БлэкIыгъэ илъэсым ишэкIогъу мазэ ахэр рекIокIыгъэх. Ащ дэжьым, зекIозещэу лэжьэнхэ фитыныгъэ къязытырэ тхылъым изэгъэгъотынкIэ ушэтынхэр нэбгырэ 16-мэ акIугъ. Джы ахэр къэралыгъом изекIозещэхэм языкI реестрэ хэтхагъэх. Ахэм яз Владлена Погосян. Ар илъэс 20-м кIахьэу экскурсоводэу мэлажьэ. ИIофшIэн къызэрэфэкIогъэ гъогур инструкторскэ еджапIэм къыщежьэ. Илъэсыбэрэ кIэлэцIыкIухэм адэлэжьагъ, зекIоным фигъэсагъэх, фыригъэджагъэх. Джы аужырэ илъэсипшI фэдизым республикэм къихьэрэ хьакIэхэм тишъолъыр ичIыпIэ дахэхэр арегъэлъэгъу, итарихъ, икультурэ къафеIуатэ. ЗекIозещэ сэнэхьатым ар тапэкIи фэлэжьэн имурад. Ащ къыхэкIэу мыщ фэдэ Iоф ышIэнымкIэ фитыныгъэ къезытырэ тхылъыр апэрэхэм ащыщэу зэригъэгъотыгъ.
Владлена Погосян — зекIозещ: — Ары,ушэтынхэр скIухи зекIозещэу сылэжьэн фитыныгъэ сэзгъэгъотырэ тхылъыр тыгъэгъазэм къысатыжьыгъ. Ащ бгъэхалъхьи игъус. Ушэтынхэр къинхэп, узщылэжьэрэ шъолъырым икъэбар ошIэмэ. УплъэкIунхэр едзыгъуитIоу зэтеутыгъэх. Апэрэм упчIэхэм яджэуапхэр къяотыжьых. ПстэумкIэ 30 мэхъу: адыгэ культурэм, тарихъым илъэгъупхъэ чIыпIэхэм, чIыпIацIэхэм, иIуашъхьэхэм, хъишъэу апылъхэм ахэр афэгъэхьыгъэх. ЗэкIэ упчIэхэм джэуап тэрэзхэр къястыжьыгъэх. ЯтIонэрэ едзыгъор практическэ шъхьаем, зыми тымыкIоу, тхьапэмэ тахэIабэзэ, чIыпIэу атетхагъэхэм экскурсие ащызэхэтщагъэм фэдэу къэтIотагъ. Сэ къушъхьэпэ чIыналъэр къыстефэгъагъ. ЗекIозещэхэм алъэныкъокIэ IофшIэныр гъэлъэшыгъэныр уахътэм къыгъэуцугъэ Iофыгъу. Аужырэ уахътэм зекIохэр къезыщэкIырэ «экскурсоводыцIэ» зиIэхэм япчъагъэ зэхапшIэу хэхъуагъ. КIоцI зекIоным зызэриушъомбгъурэм лъэхъаным мыщ фэдэ IофшIэным федэ хэзылъагъорэр нахьыбэ хъугъэ. Ау ахэм ащыщхэр IофшIэным фэхьазырхэп, зыщылэжьэхэрэ шъолъырым илъэпкъ тарихъ, икультурэ икъоу ашIэрэп, чIыналъэм щыгъуазэхэп, зекIо купым ищынэгъончъагъи мэхьанэ ратырэп. Ащ изэфэхьысыжьэу шъолъырым шъхьафэу, къэралыгъоми зэрэпсэоу итеплъэ аукъощы. Ар дэгъэзыжьыгъэным фэшI 2022-рэ илъэсым аттестацие шIыкIэм- кIэ ахэм яхэшыпыкIын хэбзэ лъапсэ иIэ хъугъэ. Владлена Погосян — зекIозещ: — Шъыпкъэр пIощтмэ, мыщ фэдэ зэхъокIыныгъэхэм ягъо дэдагъ. Тэр-тэрэу ащ гу лъыттэщтыгъ ыкIи тырыгущыIэщтыгъ. Фэмыхьазырыхэхэу, сыд фэдэрэ лъэныкъокIи, шIэныгъэкIи, гъогууанэм ищыкIэгъэ псэуалъэхэмкIи, зекIозещэ IофшIэным темыгъэпсыхьагъэу, ау рылажьэу тапэ къифэрэр бэ. Ары, къахэкIы республикэм къихьэхэрэм тарихъи, культури, чIыпIацIи ямыщыкIагъэу, ашIогъэшIэгъони щымыIэу. Ау нахьыбэр шъыпкъагъэ зыхэлъ къэбарым лъэхъух, зекIозещэм фэгъэсагъэр цыхьэшIэгъун фае. ЕтIанэ, Iоф тшIэнэу фитыныгъэ тиIэмэ е тимыIэмэ нахьыбэрэ цIыфхэр къыкIэупчIэхэ хъугъэ. ОхътакIэм ежь ишапхъэхэр къегъэуцух: зэгорэм Iоф зэрыпшIэщтыгъэ шапхъэр джы хъунэу щытэп. ЗекIозещэу Iоф ышIэнымкIэ тхылъым икъыдэхын кIэлъэIу зышIоигъор къэралыгъо фэIо-фашIэхэм япортал, МФЦ-м яамалхэр къызфигъэфедэнхэ ылъэкIыщт. ИщыкIэгъэ тхьапэхэр ащ кIыгъунхэ ыкIи къэралыгъо пошлинэу сомэ 1300-рэ ытын фае. Бэдзэогъум и 1-м нэс аттестациер зымыкIурэм зекIозещэу Iоф ышIэн фитыщтэп. Анцокъо Ирин.