Зи Хэгъэгу фэшъыпкъэу ищынэгъончъагъэ къэзыухъумэхэрэм, пытагъэр, лIыгъэр зишапхъэхэм зэрафэразэхэм итамыгъ Хэгъэгум иухъумакIо фэгъэхьыгъэ мэфэкIыр. Ветеранхэми, дзэ Iофыр сэнэхьаткIэ къыхэзыхыгъэхэми, неущ ахэм ясатыр ахэуцон зылъэкIыщт ныбжьыкIэхэми мы мафэр хагъэунэфыкIы.

ИчIыгу гупсэ къыухъумэныр, Урысыешхом ихэхъоныгъэ иIахьышIу хилъхьаныр зипшъэрылъэу зылъытэрэ пстэури къэралыгъом иухъумакIох. Ащ фэд непэ тигущыIэгъоу Андрей Васнецовыр. Ар хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием иветеран, пытагъэ хэлъэу, лIыгъэ зэрихьэзэ идзэ пшъэрылъхэр зэригъэцэкIагъэхэм фэшI УФ-м и Президентэу Владимир Путиным иунашъокIэ ащ ЛIыхъужъны­гъэм иорден ыкIи имычэзыоу подполковник званиер къыфагъэшъошагъэх. — Андрей, дзэ Iофыр къыхэпхынэу зэрэхъугъэмкIэ тизэдэгущыIэгъу едгъэжьагъэмэ дэгъугъэ. — Казахстан сыкъыщыхъугъ, ау гурыт еджапIэр къэсыухынкIэ къэнагъэ щымыIэу сянэ-сятэхэм яунашъокIэ сянэ зыщыщ Челябинскэ хэкум тыкъэкощыжьыгъагъ. Ащ я 11-рэ классыр къыщысыухыгъ. Къыхэсхыщт сэнэхьатым бэрэ сегупшысагъэп, сыда пIомэ сицIыкIугъом къыщегъэжьагъэу дзэ шъуашэр сыгу рихьыщтыгъ. Спкъышъол иухьазырыныгъэкIи сакъыхэщыщтыгъ, сигухэлъ чыжьэхэм салъыкIуагъ. Челябинскэ апшъэрэ танковэ училищым сычIэхьагъ, ащ ыуж тызагощым я 131-рэ мотострелковэ бригадэу Мыекъуапэ дэтым сыкъа­гъэкIуагъ. 2001-рэ илъэсым къыщегъэ­жьагъэу лейтенант званиер сиIэу къулы­къур мыщ щезгъажьи, IэнэтIэ зэфэшъхьафхэр згъэцэкIагъэх. Танковэ взводым сырикомандирыгъ, хэушъхьафыкIыгъэ батальоным иштаб ипащэ сыригодзагъ, штабым иоперативнэ отделение Iоф щысшIагъ. Нэужым дзэ шъолъырым и ГъэIорышIапIэ старшэ офицерэу сыкIожьи, 2012-рэ илъэсым къулыкъур ащ щысыухыгъ. Граждан щыIакIэми чIыпIэ гъэнэфагъэ щысыубытыгъ. IофшIэпIэ зэфэшъхьафхэм саIутыгъ, мы уахътэм Урысыем и Почтэ икъутамэхэм ащыщ сырипащ. Мыекъуа­пэ инароднэ депутатхэм я Совет сыридепутат, политическэ партиеу «Единэ Россием» сыхэт. — IофшIэн зэрэуиIэзэ, зэкIэри бгъэтIылъи хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием ухэлэжьагъ. А унашъор пшIыным сыда ушъхьа­гъоу фэхъу­гъэр? — 2022-рэ илъэсым мэзаем дзэ операциер рагъэжьагъ. ТизэолIхэм къи­нэу алъэгъурэр, къызэрауIэхэрэр зысэлъэгъум ащ сезэгъын слъэкIыгъэп. Амалэу сиIэм елъытыгъэу, ахэм саготэу сишIуагъэ язгъэкIынэу, Хэгъэгур къадэ­сыухъумэнэу исхъухьагъ. А илъэс дэдэм мэлылъфэгъу мазэм ащ сыкIуагъ. Сызэрэмайорым емылъытыгъэу, къызэрыкIо дзэкIолIэу сахэтыгъ, разведчик-снайперэу сыщытыгъ. Мыщ дэжьым солдатэу ущытыныр зэрэмыпсынкIэр дэгъоу къыз­гурыIуагъ, ар къинэу зыхэтыр зэхэс­шIагъ. СыдигъокIи старшэ офицерэу ущытыгъэу зыгорэм иунашъо уфэIорышIэныр хьылъэ. Ау дзэ гущыIэ пытэхэр аIуагъэхэу егъашIэм щыIэх: «АгъэIорышIэн амылъэкIырэм егъашIи командэ ытынэу зэригъэшIэщтэп!» Арышъ, сызыпхырыкIыгъэр гъэшIэгъоныгъ, тызэ­уагъ, пыим ащыщхэри гъэрэу къэтыубытыгъэх. Апэрэ кIогъум мэлылъфэгъум къыщегъэжьагъэу шышъхьэIум нэс сыкъэтыгъ. ЕтIани ятIонэрэм хэушъхьафыкIыгъэ гуфэкIо отрядэу «Барс-4» зыфиIорэм сыхэтэу Iоныгъом згъэзэжьыгъэ ыкIи тыгъэгъазэм нэс къулыкъур Херсон хэкум къыщысхьыгъ. ХэушъхьафыкIыгъэ отрядым иштаб сырипэщагъ. Ащ дэжьым дзэ операциер зырагъэжьагъэм иохътэ анахь къиныгъ. Мафэ къэс «кIэпсэжъы­ем» тызэпырыкIыщтыгъ, псыхъом шъхьа­пырыдзыгъэу зэпэуцужьыр зыщыкIорэм исэмэгубгъу пытапIэр щытIыгъыгъ. — Сыда анахьэу уигукъэкIыжьхэм къахэнагъэр? — Апэрэ зэпэуцужьэу сызхэтыгъэр сщыгъупшэрэп. СыкъызэкIожьыми, бэрэ ар сипкIыхьапIэхэм ахэтыгъ. Сыд фэдизэу дзэкъулыкъушIэу ущытыгъэми, щэрыони, нэмыкIи уафэхьазырэу къып­шIошIыми, мамыр щыIакIэм егъашIэм ухэтыгъэу хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием узыхафэкIэ лъэшэу зэрэзэтекIыхэрэр къыбгурэIо. ЩыIэныгъэм уоныр щызэбгъэшIэным фэдэп ар, мыщ зи къыщыппэуцужьырэп, ау адырабгъум пыир пхъашэу щыт. Лагъымэу къэбыбырэм ымакъэ сесэн слъэкIыгъэп. — Андрей, дзэкъулыкъушIэу ущытыгъ, а Iофым хэшIыкI фыуиIагъ. А IэпэIэсэныгъэм ишIуагъэ къыокIыгъа? — Шъыпкъэр пIощтмэ, къулыкъур сэхьыфэ мафэ къэс ухьазырыныгъэу, егъэджэн зэфэшъхьафэу тиIагъэхэм мэхьанэшхо яI. Дзэ шIэныгъэу сIэкIэлъхэм яшIуагъэ къысэкIыгъ, ахэр зэкIэ мы операцием щызгъэфедагъэх. — Дзэ частьхэм адэлъ щыIэкIэ-псэукIэм фэдэп шъузхэ­тыгъэр. Шъоф псэукIэм сыда анахь къиныгъэр? — Анахь къиныр зи зэрымыт шъофым уихьанышъ икIэрыкIэу зэкIэ щыбгъэ­псыжьыныр ары. Нахь игъэкIотыгъэу къапIомэ, окопхэр икIэрыкIэу дэптIыкIынхэр, ахэр къыхэмыщхэу уухъумэжьынхэр, зэолIхэм ашхыщтыр зэбгъэпэшыныр. Iофыр къэзыгъэхьылъэрэр зэпымыоу ташъхьагъ ит квадрокоптерхэр ары. А амалхэмкIэ пыир лъэшэу къытлъэплъэ, тыздэщыс чIыпIэхэр къыхегъэ­щых. — Андрей, ЛIыхъужъныгъэм иорден къыпфагъэшъошагъ. Сыд фэдэ гъэхъа­гъэхэм ар къакIэ­лъыкIуагъа ыкIи ор­кIэ ащ сыда имэхьанэр? — Анахь тын лъапIэу къэралыгъом щаратыхэрэм мыр ащыщ. СэркIэ ащ имэхьанэр – сикъулыкъу Хэгъэгум уасэ къыфишIыгъ. Ау къыхэзгъэщымэ сшIоигъу егъашIи ар къэсылэжьын Iоу зэрэсымышIагъэр. Командирым сигъэлъэгъонэу зеIоми дезгъэштагъэп, симыфэшъуашэу слъытагъэ. Ау ащ сышIокIыгъэп, «Художник (ары къызэрэсаджэщтыгъэхэр), ормырмэ хэта, зищыкIагъэр пащэхэм нахь ашIэ» къысиIуагъ. Типодразделение къоджэ псэупIэу Александровкэр пыим къытырихыжьы зэхъум, сизекIуакIэхэмкIэ сакъыхэщыгъ. Командирым къызэриIуагъэмкIэ, зыкъэухъумэжьын-жэхэхьаныр дэгъоу зэрэзэхэсщагъэм, игъом отрядым сызэрэкъоуцуагъэм, зэолIыбэхэм ящыIэныгъэ къызэрэзэтезгъэнагъэм афэшI тын лъапIэр къэсылэжьыгъ. — ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием узэрэхэлэжьагъэм уищы­Iэныгъэ зэхъокIыныгъэ горэ фишIыгъа? — СигъэпсыкIэкIэ цIыф псынкIэу, сыкъызэкIанэу, зыгорэ сшIошъ бгъэхъун умылъэкIэу сыщытыгъ. Дзэ операцием ыуж щыIэныгъэм уасэ фэсшIэу сыуб­лагъ, нахь рэхьат сыхъугъ, акъылыгъэ хэлъэу сыгущыIэ хъугъэ. ЫпэкIэ къызгурымыIощтыгъэу бэ къызгурыIожьы­гъэр, анахь шъхьаIэр щыIэныгъэр зэрэгъэшIэгъоныр ыкIи ащ уасэ фэпшIын зэрэфаер зэхэшIэныр ары. — Республикэм иобщественнэ щыIакIэ чанэу ухэлажьэ. Сыд фэдэ лъэныкъохэр ара анахьэу унаIэ зытетыр? — Уахътэ къызэрэхэзгъэкIэу кIэлэцIыкIухэм бэрэ Iоф адэсэшIэ, еджапIэу сыкъызэрагъэблагъэрэм сэкIо. Урысыем итарихъ мы хъугъэ-шIагъэм чIыпIэу щиубытырэр кIэлэегъэджэ пстэуми икъоу ныбжьыкIэхэм алъагъэIэсын алъэкIырэп. Ащ ишъыпкъапIэ зыфэдэр, фашизмэм напэ зэримыIэр къафэсэIуатэ. Ащ дакIоу мыхэр патриотизмэр ахэлъэу пIугъэнхэ фае. Къэралыгъо Фондэу «Хэгъэгум иухъумакIохэр» зыфиIорэм ишъолъыр къутамэ, ветеранхэм я Урысые общественнэ организацие и Адыгэ республикэ къутамэу «Боевое братство» зыфиIорэм зэпхыныгъэ адысиIэу садэлажьэ. — Тхьауегъэпсэу гущыIэгъу укъы­зэрэтфэхъугъэмкIэ. Iэшъынэ Сусан. Сурэтыр Мыекъопэ къэлэ администрацием ипресс-къулыкъу.