ЧIыгухэм лэжьыгъэшIу къатынэу
Мэкъумэщ хъызмэтым епхыгъэ Iофыгъохэм афэгъэхьыгъагъ АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм ипащэу Владимир Нарожнэм тхьамэтагъор зыщызэрихьэгъэ зэхэсыгъор.
Ащ хэлэжьагъэх Парламентым ипащэ игуадзэу Цэй Эдуард, зекIонымкIэ, экологиемкIэ ыкIи чIыопсым игъэфедэнкIэ Комитетым ипащэу Евгений Саловыр, АР-м мэкъу-мэщымкIэ иминистрэу Къуанэ Анзаур, Россельхозцентрэм и Къутамэу АР-м щыIэм ипащэу Анна Минаковар, тыкъэзыуцухьэрэ дунаим икъэухъумэнкIэ ыкIи чIыопсым икъэкIуапIэхэмкIэ шъолъыр ГъэIорышIапIэм ипащэу Сергей Колесниковыр, агрохимическэ къулыкъум и Гупчэу «Адыгейский» зыфиIо-
рэм ипащэу Шъхьащэкъо Фатимэ.
УФ-м ихэбзэихъухьэхэм я Совет мэкъумэщ-гъомылэпхъэ политикэмкIэ, чIыопсым игъэфедэнкIэ ыкIи экологиемкIэ и Комиссиеу Владимир Нарожнэр зыхахьэрэм изэхэсыгъо къыхэлъхьэгъэн фаехэр ары анахьэу зигугъу ашIыгъэхэр. Мэкъумэщ хъызмэтым ичIыгухэм ягъэфедэн ылъэныкъокIэ Iофыгъо шъхьаIэу непэ щыIэхэм ащыщ «севооборотым» ишапхъэхэр гъэцэкIагъэ зэрэмыхъухэрэр. Ащ фэшI мы лъэныкъом игъэIорышIэн фытегъэпсыхьэгъэ федеральнэ хэбзэгъэуцугъэ щыIэн фаеу Парламентым елъытэ, ифэшъошэ джэпсалъэкIэ Гупчэм зыфагъэзэн гухэлъ яI.
ЧIыгум мэкъумэщ культурэу халъхьэрэр илъэс къэс зэблэхъугъэным мэхьанэ зэриIэр, ащ ишIуагъэ къызэрэкIорэр щыIэныгъэм къыгъэлъэгъуагъ. «Севооборотым» федэ къэзыхьэу чIыгум хэлъхэр къызэтенэнхэмкIэ, псым, жьыбгъэм яягъэ емыкIынымкIэ, уц шIоир нахь макIэу къыхэкIэнымкIэ, узхэр къыхэмыхьанхэмкIэ ишIогъэшхо къэкIо. Мэкъумэщ хъызмэтым фэгъэзэгъэ Министерствэм къызэрэщаIорэмкIэ, чIыгулэжьхэм культурэу халъхьэрэр зэрэзэбламыхъурэм ушъхьагъу шъхьаIэу иIэр зэрифэшъуашэм тетэу а лъэныкъом лъыплъэн зэрэщымыIэр ары. Федеральнэ хэбзэгъэуцугъэм ар щыгъэнэфагъэмэ Iофхэр нахьышIу хъунхэу ахэми алъытэ.
ЧIыгухэм лэжьыгъэшIу къатыным фэгъэхьыгъэ зэхъокIыныгъэу хэбзэгъэуцугъэм фэшIыгъэн фаехэр мы лъэныкъом фэгъэзэгъэ къулыкъухэр къыхигъэлажьэхэзэ Парламентым егъэхьазырых. «Севооборотым» имэхьанэ, ащ ишапхъэхэм ягъэцэкIэн лъыплъэщт къулыкъур законым щыгъэнэфэгъэнхэм ар фэгъэхьыгъ.
Джащ фэдэу лэжьыгъэ чылапхъэу шъолъырым ищыкIагъэр икъоу къыIэкIэхьаным, ахэр щынэгъончъэнхэм, чылэпхъакIэхэр республикэм щагъэхьазырынхэм япхыгъэ Iофыгъохэми зэхэсыгъом щатегущыIагъэх. Гъэтхэ IофшIэнхэм апае чIыгулэжьхэм ящыкIэгъэщтым ипроцент 76-р ары непэ хьазырыр.
Къоджэ псэупIэхэм хэхъоныгъэхэр ягъэшIыгъэнхэм фытегъэпсыхьэгъэ программэр Адыгеим зэрэщыпхыращырэми игугъу ашIыгъ. Ащ къыдыхэлъытагъэу илъэси 4-м къоджэ псэупIэхэм сомэ миллиарди 5 афэкIуагъ. АщкIэ еджапIэхэр, кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэр, гъогухэр, культурэм иунэхэр, псэупIэ-коммунальнэ хъызмэтым ыкIи энергетикэм япхыгъэ псэуалъэхэр агъэцэкIэжьыгъэх е кIэу ашIыгъэх. ПстэумкIи псэолъи 150-рэ мэхъу.
Зэхэсыгъом зигугъу щашIыгъэхэм джыри Iоф адашIэщт, етIанэ ахэр УФ-м ихэбзэихъухьэхэм я Совет изэхэсыгъо Владимир Нарожнэм къыхилъхьащтых.
Ащ хэлэжьагъэх Парламентым ипащэ игуадзэу Цэй Эдуард, зекIонымкIэ, экологиемкIэ ыкIи чIыопсым игъэфедэнкIэ Комитетым ипащэу Евгений Саловыр, АР-м мэкъу-мэщымкIэ иминистрэу Къуанэ Анзаур, Россельхозцентрэм и Къутамэу АР-м щыIэм ипащэу Анна Минаковар, тыкъэзыуцухьэрэ дунаим икъэухъумэнкIэ ыкIи чIыопсым икъэкIуапIэхэмкIэ шъолъыр ГъэIорышIапIэм ипащэу Сергей Колесниковыр, агрохимическэ къулыкъум и Гупчэу «Адыгейский» зыфиIо- рэм ипащэу Шъхьащэкъо Фатимэ.
Гъэстыныпхъэ шхъуантIэр зимыIэхэм афещэлIэгъэныр нахь гъэпсынкIагъэ зэрэхъущтым Мыекъопэ районым и Дэхъо псэупIэ коим щыкIогъэ зэхэсыгъом щыхэплъагъэх.
АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэм ар зэрищагъ. Ащ Парламентым мы районымкIэ идепутатхэр, муниципальнэ образованием, псэупIэ коим япащэхэр хэлэжьагъэх, цIыфэу щыпсэухэрэри къекIолIэгъагъэх. Iахьзэхэлъ обществэу «Газпром межрегионгаз Майкоп» зыфиIорэм ипащэу ЕкъутэкI Аслъан гъэстыныпхъэм ылъэныкъокIэ Iофхэм язытет къыщигъэгъозагъэх. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, псэупIи 5-у мы коим хахьэхэрэм адэт унэ 1366-мэ газыр ящэлIагъэп, лъэIу тхылъэу къатыгъэр 658-рэ. Ар зищыкIагъэм ипроцент 48-рэ. Программэм фэгъэкIотэнэу къыдэлъытагъэхэм, амалэу къытыхэрэм цIыфхэр ащыгъэгъозэгъэнхэмкIэ зэшIохыгъэ хъухэрэм ягугъу ашIыгъ. «Газпром газораспределение Майкоп» зыфиIорэ компанием иинтернет нэкIубгъо мыщ къэбарэу пылъыр зэкIэ къырегъахьэ. ГущыIэм пае, программэм къыдыхэлъытагъэу сабыибэ зэрыс унагъохэм, зигъот макIэхэм, нэмыкIэу социальнэу мыухъумагъэхэм гъэстыныпхъэ шхъуантIэр яунэхэм зэрэращэрэм тырагъэкIодагъэм пае компенсациехэр къаратыжьых. Тхылъхэм ягъэхьазырыни нахь къызэрыкIо ашIыгъ. ЕкъутэкI Аслъан къызэриIуагъэмкIэ, компанием иинтернет нэкIубгъо е къэралыгъо фэIо-фашIэхэм япортал ахэр ащатынхэ алъэкIыщт, МФЦ-м екIуалIэхэми афагъэпсыщт. Шъугу къэдгъэкIыжьын, «догазификацием» фэгъэхьыгъэ программэм игъэцэкIэн 2022-рэ илъэсым аублагъ, пIэлъэ гъэнэфагъэ иIэп. Урысые политическэ партиеу «Единэ Россиер» ащ кIэщакIо фэхъугъ, УФ-м и Президент къыдыригъэштагъ. Владимир Путиным псэупIэу газыр зыдэщагъэхэм ар зимыIэу адэсхэм ящагу гъунапкъэхэм ыпкIэ хэмылъэу гъэстыныпхъэ шхъуантIэр афынагъэсынэу пшъэрылъ къышIыгъ. ЦIыфхэм ежьхэм яунэ зэрэращэлIэщтымрэ зэрэщызэбгыращыщтымрэ зыпкIэ атырэр. Адыгеир пштэмэ, программэм ишIуагъэкIэ газ зимыIагъэу, лъэIу тхылъ къэзытыгъэхэм ащыщэу мини 8-м ехъумэ ячIыгу гъунапкъэхэм ар афыращэлIагъ, унэ мини 2,8-мэ аращагъ, мыгъэ джыри унэ 876-рэ ащ хагъэхъон гухэлъ яI. НэмыкI гумэкIыгъоу псэупIэ коим иIэхэми нэужым атегущыIагъэх. Къэралыгъо Советым — Хасэм идепутатэу, район сымэджэщым иврач шъхьаIэу Алла Чернышовам медицинэ фэIо-фашIэхэм ягъэцэкIэн, IэзапIэхэм икъоу специалистхэр зэрямыIэхэм, нэмыкIхэм япхыгъэ упчIэхэр цIыфхэм къыратыгъэх. Ащ имызакъоу поселкэу Каменномостскэм дэт IэзапIэм Iоф щызышIэхэрэм зэрафэразэхэри къаIуагъ. ПсэупIэхэм ягъэкъэбзэн, хэкIым идэщын, нэмыкIхэми ягугъу ашIыгъ. Дэхъо псэупIэ коим иадминистрацие ипащэу Григорий Бородкиным къызэриIуагъэмкIэ, цIыфхэм чаныгъэу къызхагъэфагъэм ишIуагъэкIэ хэбзэнчъэу ашIыгъэгъэ хэкIитэкъупIэхэр Iуахыжьыгъэх, псэупIэхэр къабзэу аIыгъых, чIыпIэм идэхагъэ къызэтырагъэнэшъугъ. Мы коим хэхьэрэ поселкэу Усть-Сахрай дэсхэм псы къабзэр икъоу зэраIэкIэмыхьэрэм, щапIэхэм уасэу ачIэлъхэм алъэныкъокIи Iофыгъоу щыIэхэм зэхэсыгъом щатегущыIагъэх. — ЗэIукIэгъур шIуагъэ хэлъэу кIуагъэу сэлъытэ. ЦIыф зэхэхьэ шъыпкъэ хъугъэ. Iофыгъоу псэупIэ коим иIэхэм шъузэрагъэгумэкIырэм осэ ин фэпшIын тефэ. Ахэр зэкIэ дэгъэзыжьыгъэнхэ фай, тызэдеIэжьзэ Iоф адэтшIэщт, — къызэфихьысыжьыгъ Владимир Нарожнэм.