ТигугъапIэхэр къыгъэшъыпкъэжьэу
«Адыгэ макъэм» ипроектыкIэмэ ащыщ адыгабзэм фэщэгъэ ныбжьыкIэхэр къыхэгъэщыгъэнхэр, ахэр лъэпкъ гъэзетым ныбджэгъушIу фэшIыгъэнхэр, журналистикэм апэрэ лъэбэкъухэр щашIынымкIэ IэпыIэгъушIу афэхъугъэныр.
Ащ фэдэу редактор шъхьаIэу МэщлIэкъо Саидэ редакцием ижурналистхэр игъусэхэу Теуцожь ыкIи Тэхъутэмыкъое районхэм ащыIагъэх, Пэнэжьыкъое ыкIи Щынджые гурыт еджапIэхэм якIэлэеджакIохэм зэIукIэгъухэр адыряIагъэх. Ахэм япэгъокIэу «Адыгэ макъэм» апэрэ лъэбэкъу къыфэзыдзыгъэхэр Щынджые гурыт еджапIэу N 24-м икIэлэеджакIохэу Талъэкъо Дамиррэ Къушъэкъо Альбинэрэ.
КIэлэеджэкIо нэутхэу Талъэкъо Дамир Щынджые гурыт еджапIэм щыкIогъэ зэIукIэгъум тынаIэ щытетыдзагъ. Чылэм къыдэкIыгъэ журналист цIэрыIохэр ашIэхэмэ редактор шъхьаIэр зыкIэупчIэм, Дамир ыIэ къыIэти, ЕмтIылъ Нурбый ыцIэ къыриIуагъ. Ар тигуапэ хъугъэ ыкIи нэшIукIэ тызэригъэплъыгъ. Лъэпкъ гъэзетыр къызэрэдэкIырэм нэIуасэ зыфэтэшIыхэ нэужым, ежь кIэлэеджакIохэми гущыIэгъу тафэхъугъ. Мыщ дэжьыми Талъэкъо Дамир къахэщыгъ, адыгабзэкIэ зэригъэшIэгъэ езбырым къеджагъ. КъыIорэр IупшIыкIэу, ыгу къыдеIэу, ишъыпкъэу зыкъыдишIызэ къэгъэлъэгъон псау къышIыгъ. КIэлэ къопцIэ гуахь цIыкIур итеплъэкIи, иIокIэ-шIыкIэхэмкIи тиIофшIэгъугъэу ЕмтIылъ Нурбый фэдгъэдагъ. Охътабэ темышIэу Дамир иапэрэ тхыгъэ гъэзетым къыфигъэхьыгъ. Ар зэрэщытэу къыхэтэутыжьы. ТапэкIэ «Адыгэ макъэм» щылэжьэщт журналист ныбжьыкIэхэм ащыщ хъунэу етэIуалIэ:
«Сэ сцIэр Дамир, Талъэкъомэ сащыщ, илъэс 13 сыныбжь. Сятэу Талъэкъо Зауркъан Инвер ыкъор Афган заом хэлэжьагъ. Сянэ Талъэкъо Свет Мосэ ыпхъу. Сшынахьыжъэу Тимуррэ сшыпхъунахьыжъэу Фатимэрэ сиIэх. Тэхъутэмыкъое районым ит къуаджэу Щынджые сыкъыщыхъугъ. Сичылэ ныбжь ин зиIэ псэупIэмэ ащыщ. Ар къэзгъэдэхагъэмэ ащыщэу сэлъытэ сятэшэу Талъэкъо Пщышъэукъан Инвер ыкъор. «Къуаджэм ицIыф гъэшIуагъ» зыфиIорэ щытхъуцIэр ащ къылэжьыгъ. Сэ ар сищысэтехыпI.
Щынджые гурыт еджапIэм ия 7-рэ класс сис. Сыкъызщытхъужьынэу сикIасэп, арау дэгъоу седжэ. Сиеджэни къыщымыкIэу спортым сыпылъ. СпортымкIэ зэнэкъокъухэм хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къащысэхьых. ЕджапIэм, районым, республикэм ащызэхащэрэ зэнэкъокъухэм сахэлажьэ. Ау анахь сызфэщагъэр адыгабзэм изэгъэшIэн. СэшIэ адыгабзэр зэбгъэшIэныр зэрэкъиныр. Синыдэлъфыбзэ шIу сэзгъэлъэгъурэмэ ащыщ сикIэлэегъаджэу Мэзыужьэкъо Шамхъан Даутэ ыпхъур. Сыбзэ сикIас, сшIодах, сэгъэлъапIэ. Сыадыг зыIорэм ыбзэ идэхагъэ ышIэн, рыгущыIэн фае. Непэ адыгабзэкIэ гущыIэрэр нахь макIэ мэхъу. Зыгъэпсэфыгъо уахътэ сиIэ зыхъукIэ адыгэ тхакIомэ ятхылъмэ сяджэ. «Адыгабзэр зэтэгъашIэ» зыфиIорэ зэнэкъокъум апэрэ чIыпIэр къыщысхьыгъ.
Тэ непэ анахь Iофэу тызпылъын фаер тиныдэлъфыбзэ зэрэтымгъэкIодыщтыр ары. Сэщ фэдэу адыгабзэр зэзгъашIэу гурыт еджапIэмэ ачIэсхэр ащ икъэухъумэн пылъынхэ фае. Ар тэ тынап!»
Талъэкъо Дамир фэдэу къытфэтхагъ Щынджые гурыт еджапIэм ия 10-рэ класс икIэлэеджакIоу Къушъэкъо Альбинэ. Ар еджапIэм щызэхэщэгъэ волонтер купым хэт, Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафмэ ахэлажьэ. Ащ фэгъэхьыгъ иапэрэ тхыгъэу «Адыгэ макъэм» къыгъэхьыгъэри:
«СэркIэ волонтерым мэхьанэшхо иI, ар гущыIэ къодыеу щытэп, гукIэгъуныгъэрэ гуфэбэныгъэрэ зыхэлъ цIыф. «ШIу шIи псым хадз» зыфаIорэм фэд. УгукIэ урыразэу шIу афэпшIэн фае цIыфхэм. Ащ дакIоу, псэушъхьэхэм ыкIи нэмыкIхэми уишIуагъэ ябгъэкIын фае. Сэри волонтермэ сащыщ. ЗэкIэмэ анахь лъэшэу мы Iофтхьабзэр зезыхьэхэрэр «Движение первых» зыфиIорэм хэтхэр ары. Сэ апэрэу ащ сыхэлэжьагъ. НэIуасэ сызфэхъугъагъэм щегъэжьагъэу нахь куоу зэсэгъашIэ, нахь лъэшэуи сыхэлажьэ. Волонтерэу чIыпIэ заулэмэ сащэлажьэ. Джащ фэдэу тызэгъусэу зэнэкъокъумэ, куп зэхахьэмэ тахэлажьэ. Волонтерым ишъыпкъэу иIофшIэн ыгъэцэкIэн фае. Мары Адыгеим волонтерыбэ ис. Ахэм афэдэу цIыфмэ сишIуагъэ язгъэкIыным сыпылъ: Iофтхьабзэхэм, зэнэкъокъухэм, зэхахьэхэм сахэлажьэ. АщкIэ зишIогъэшхо къакIорэр тикIэлэегъаджэу, кураторэу Трахъо Аминэт Анзаур ыпхъур ары. Джащ фэдэ Iофтхьэбзэ гъэшIэгъонхэр тиеджапIэ щырекIокIых. Лъэшэу тынаIэ атетэу, тишIуагъэ ятэгъэкIы зыныбжь хэкIотагъэхэм, заом хэлэжьагъэхэм, нэмыкIхэм. ЗэрэслъытэрэмкIэ, волонтерыр цIэ къодыеп, ащ мэхьанэшхо иI, чIыпIэ къин ифагъэхэм тадэIэпыIэ. Волонтерым ыгу зэIухыгъ, къабзэ, цIыфхэр икIасэх. Джары волонтерым ышIэрэр. БэшIагъэп волонтер сызыхъугъэр, ау зэзгъэшIагъэр, къызгурыIуагъэр макIэп. Волонтер сыхъуныр сэ сыгукIэ къыхэсхыгъ. Мыщ цIыфхэм ишIуагъэ зэраригъэкIырэм дакIоу, Iоф дэгъухэр зепхьанхэу чIыпIэ урегъэуцо. Волонтерым тегъасэ цIыфхэм уасэрэ лъытэныгъэрэ афэтшIынэу ыкIи зэнэкъокъухэм, Iофтхьабзэхэм тахэлэжьэнымкIэ тишIэныгъэмэ ахэтэгъахъо. СикIэлэцIыкIугъом щегъэжьагъэу сыфэягъ цIыфхэм садэIэпыIэнэу, сишIуагъэ язгъэкIынэу, шIу афэсшIэнэу. А уахътэр къэсыгъ. Мэзэ заулэкIэ узэкIэIэбэжьмэ «Движение первых» зыфиIорэм хэтхэм Мыекъуапэ сащыIукIэгъагъ. ТиеджапIэ щеджэрэ кIэлэеджакIохэр сигъусэхэу ащ иапэрэ фестиваль тыхэлэжьагъ. НэIуасэ тыфэхъугъ республикэм иволонтермэ япащэу Ованес Шекерьянц. Ащ къэбар гъэшIэгъонхэр къытфиIотагъэх, упчIэу еттыгъэхэм джэуапхэр къаритыжьыгъэх.