Унагъом и Илъэсэу УФ-м и Президентэу Владимир Путиныр кIэщакIо зыфэхъугъэм къыдыхэлъытэгъэ Iофтхьабзэхэр Адыгеим щаублагъэх.

Унагъом и Илъэс икъызэ­Iу­хынэу республикэ филармонием щыкIуагъэм сабыибэ зэрыс унагъохэм ыкIи кIэлэцIыкIухэр зыпIунэу зыштэгъэ, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм яунагъохэм, джащ фэдэу унэгъо ныбжьыкIэхэм, зэшъхьэгъусэхэу илъэс 25-рэм ехъу хъугъэу зэготхагъэхэу зэ­дэпсэухэрэм ыкIи обществэм чIыпIэ гъэнэфагъэ щызыубытыгъэ кIэлэцIыкIухэр зыпIугъэхэм ащыщхэр ащ рагъэблэгъагъэх.

Зэхахьэм къекIолIагъэхэм шIуфэс къарихынэу АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат къэкIогъагъ. АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, федеральнэ инспектор шъхьаIэу Сергей Дрокиныр, парламентым идепутатхэр, АР-м иминистрэхэм я Кабинет хэтхэр, общественнэ организациехэм ялIыкIохэр ащ хэлэжьагъэх.

Зэшъхьэгъуси 9-мэ язэготхэнкIэ Iофтхьабзэр ублагъэ хъугъэ. Республикэм имуниципалитет зэфэшъхьафхэм ахэр къарыкIхи Мыекъуапэ къэкIуагъэх. АР-м и ЛIышъхьэ ахэм афэгушIуагъ, насыпышIохэу илъэ­сыбэ къагъэшIэнэу афэ­лъэIуагъ.

Адыгеим и ЛIышъхьэ Iофтхьа­бзэр къызэIуихызэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, УФ-м и Пре­зидент 2024-р унагъом и Илъэ­сэу гъэнэфэгъэнымкIэ унашъоу ышIыгъэр зыфытегъэпсыхьагъэр унагъохэр къэухъумэгъэнхэмкIэ, демографием иIофыгъо зэшIохыгъэнымкIэ къэралыгъом зэри­хьэрэ Iофтхьабзэхэр пхыры­щыгъэнхэр, хабзэ зэрэхъугъэу, унэ­гъо шэн-хэбзэ дахэхэр гъэпытэгъэнхэр ары. Владимир Путиным къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, «ахэр зэкIэ хэгъэгум ихэ­хъоныгъэ, хабзэм илъэныкъо пстэухэмкIи Iофэу зэшIохыгъэн фаехэм япхыгъэ къодыеу щытхэп. Урысые къэралыгъом ду- нэе еплъыкIэу щыуцугъэм ахэр изы Iахьышхох, цIыф лъэпкъыбэ зыщыпсэурэ тихэгъэгу исхэм янеущырэ мафэ зыфэдэщтри къыдалъытэ».

Адыгеим мы лъэхъаным кIэлэцIыкIухэр зэрыс унэгъо мин 53-м ехъу щэпсэу. Илъэс къэс сабыибэ зэрыс унагъохэм япчъа­гъэ хэхъо — непэкIэ ащ фэдэ унагъохэр мини 8,6-м ехъух. А пчъагъэр нахьыбэ зэ­рэхъущтым республикэм анаIэ щытырагъэты. Хэгъэгум ипащэ­хэм яIэпыIэгъу хэлъэу, къэралыгъо программэхэмрэ лъэпкъ проектэу «Демографиемрэ» яшIуагъэ къакIозэ Адыгеим ащ пае амал зэфэшъхьафхэр щагъэфедэх, унагъохэм щыIакIэу арылъым нахь зыкъыIэтыным тегъэпсыхьэгъэ IофтхьэбзакIэхэр зэшIуахых. Ахэм зыкIэ ащыщ ны мылъкур ятыгъэныр, мазэ къэс кIэлэцIыкIухэм апае ахъщэ аIэкIэгъэхьэгъэныр, фэгъэ­кIо­тэныгъэ зыхэлъ чIыфэхэр ятыгъэнхэр. Социальнэ зэзэгъы­ныгъэм иамалхэри республикэм игъэкIотыгъэу щагъэфедэх. Анахьэу анаIэ зытырагъэтхэрэм ащыщ кIэлэцIыкIухэм языгъэ­псэфынрэ япсауныгъэ игъэпы­тэнрэ япхыгъэ Iофтхьабзэхэр зэшIохыгъэнхэр.

Адыгеим и ЛIышъхьэ къызэ­рэхигъэщыгъэмкIэ, Урысыем и Президент бэмышIэу зыкIэтхэгъэ унашъом мэхьанэшхо иIэу щыт, сыда пIомэ сабыибэ зэрыс унагъохэм ястатус ащ нахь къеIэты ыкIи зэрэхэгъэгоу ахэм апае гарантие шъхьаIэхэр щегъэнафэх. Унашъом игъоу къыдилъытэрэ Iофтхьабзэхэм ана­хьыбэр Адыгеим чанэу щызэшIуахы. Сабыибэ зэрыс унагъо­хэм коммунальнэ фэIо-фашIэхэм ятынкIэ фэгъэкIотэныгъэхэр яIэх, кIэлэцIыкIухэм апае ыпкIэ хэмылъэу Iэзэгъу уцхэр аIэкIагъахьэх, еджапIэхэм ачIэсхэмрэ гурыт сэнэхьат учреждениехэм ачIэс студентхэмрэ ыпкIэ хэмылъэу общественнэ транспортымкIэ зекIонхэ амал щыIэ хъугъэ. Республикэ бюджетым къыхагъэкIызэ ящэнэрэ ыкIи ащ къыкIэлъыкIорэ кIэлэцIыкIухэм апае сомэ мин 50 зэтыгъоу аIэкIагъахьэ. ЧIыгу Iахьи къаратыным иамал щыIэ хъугъэ. Илъэсэу икIыгъэм сабыйхэр зэрыс унагъохэм IэпыIэгъу ятыгъэным пае сомэ миллиарди 5,5-рэ фэдиз къыхагъэкIы­гъагъ. Мы илъэсым сомэ миллиард фэдизкIэ ар нахьыбэ ашIынэу рахъухьагъ.

«Президентым игъо ылъэгъу­гъэ фэгъэкIотэныгъэ тедзэхэр пхырыщыгъэнхэмкIэ Iофтхьабзэу зетхьэхэрэм зядгъэушъомб­гъущт, тэ амалэу тиIэхэри ащкIэ дгъэфедэщтых. ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэ­хэ­рэм яунагъохэм IэпыIэгъу яты­гъэным пае республикэм щызэшIуахырэ IофшIэнышхоми ар фэгъэхьыгъэу щыт», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.

ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм якIэлэцIыкIухэм апае Адыгеим Iоф­тхьэ­бзэ гъэнэфагъэхэр щызэшIуахых: пстэуми апэу ахэр зы­гъэпсэфыпIэ-IэзапIэхэм, гъэ­мэфэ лагерьхэм агъакIох, еджапIэхэм ыпкIэ хэмылъэу гъогогъуитIо ащагъашхэх ыкIи сэнэхьат гъэсэныгъэм епхыгъэ учреждениехэм ыпкIэ хэмылъэу зэ ащагъашхэх, ыпкIэ хэмы­лъэу кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм агъа­кIох, кружок ыкIи секцие зэфэшъхьафхэм яIофшIэн хэлажьэх. ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэрэм изы сабый пэпчъ зэтыгъоу сомэ мин 20 фатIупщызэ ашIынэу респуб­ликэм щагъэнэфагъ. Фондэу «Хэгъэгум иухъумакIохэр» зыфиIорэм ылъэныкъокIэ къикIырэ IэпыIэгъури а унагъохэм алъагъэIэсы.

Адыгеим и ЛIышъхьэ респуб­ликэм ис унэгъо пстэуми афэлъэIуагъ щыIэкIэшIу яIэнэу. Ана­хьэу ащ фэдэ шIуфэс гущыIэ фабэхэр зыфэгъэхьыгъагъэхэр Зыхьэхэм яунагъу. Урысыем унагъом и Илъэсэу щагъэнэ­фагъэм къыдилъытэрэ апэрэ Iофтхьабзэу зэхащагъэм Адыге­ир дахэу, зэрифэшъуашэм тетэу а унагъом къыщигъэлъэгъуагъ. Зыхьэ зэшъхьэгъусэхэр Урысые унэгъо форумэу «Родные — Любимые» зыфиIорэм ипрограммэу «Династии России» зыфиIорэм ифинал зэрэхэхьагъэхэм имызакъоу лъэныкъуитIумкIэ текIоныгъэр къыдахыгъ: «Знатоки Родины» ыкIи «На все руки мастер» зыфиIохэ­рэмкIэ. КъумпIыл Мурат ежь ыцIэкIи, республикэм щыпсэу­хэрэм ацIэкIи текIоныгъэу къы­дахыгъэм пае Зыхьэхэм афэгушIуагъ, АР-м и ЛIышъхьэ и Рэзэныгъэ тхылърэ ахъщэ сер­тификатымрэ аритыжьыгъэх.

Адыгеим и ЛIышъхьэ джащ фэдэу къыхигъэщыгъ Шишкинхэм яунагъоу сабыибэ зэрысыр. Илъэсэу икIыгъэм Владимир Путиным унагъор IукIэгъагъ хэгъэгум иунэгъо анахь дэгъоу алъытагъэхэм адыриIэгъэ зэ­IукIэгъум илъэхъан. УФ-м и Президент и УказкIэ орденэу «Родительская слава» зыфиIо­рэр ахэм афагъэшъошагъ унагъом игъэпытэнрэ кIэлэцIыкIу­хэм япIунрэ япхыгъэ пшъэры­лъэу яIэр дэгъоу зэрагъэцакIэ­рэм фэшI.

КъумпIыл Мурат къызэриIуа­гъэмкIэ, шэн-хабзэу щыIэхэр дэгъоу къэзыухъумэхэрэ, къа­кIэ­хъухьэхэрэм ахэр алъызгъэ­Iэсыжьрэ, зэгурыIоныгъэ зэрылъ унэгъо пытэхэр тиреспубликэ бэу исых. Мы Iофтхьабзэм ащ фэдэ унагъохэм ялIыкIохэм щафэгушIуагъэх: Деркачев кIэлэегъэджэ унагъом, Болэкъо врач унагъом, джащ фэдэу социальнэ лъэныкъомкIэ Бэ­гъырэкъохэм яунагъо, спортым ылъэныкъокIэ Алифиренкэхэм ыкIи Беданэкъохэм яунагъо.

«Урысыем щыпсэурэ цIыф лъэпкъ зэфэшъхьафхэр зэзыпхыхэрэр лъытэныгъэ зэфыряIэным, зэфэшъыпкъэнхэм, на­хьыжъхэм шъхьэкIафэ афэшIыгъэным, IофшIэныр шIу алъэ­гъуным ыкIи ялъэныкъо гупсэ фэшъыпкъэнхэм япхыгъэ хэбзэ шIагъохэр къызэраухъумэхэрэр ары. Ащ фэдэ зэпхыныгъэм амал къеты Урысыем щыпсэурэ лъэпкъ зэфэшъхьафхэр зэщызыхъонэу фежьэхэрэм апэуцужьыгъэнымкIэ, тиобществэ гушъхьэлэжь баиныгъэу иIэхэм зэрар языхынэу фежьэхэрэм апэшIуекIонхэмкIэ. ЗэгурыIо­ныгъэ зэрылъ зы унэгъошхоу тыщытмэ, тикультури, тишэн-хабзэхэри къэтыухъумэнхэ тлъэ­кIыщт, тихэгъэгушхо ыкIуачIи нахь хэдгъэхъон тлъэкIыщт. Си­­цыхьэ телъ ренэу арэущтэу зэрэщытыщтым», — къыхигъэ­щыгъ АР-м и ЛIышъхьэ.

КъекIолIагъэхэм джащ фэдэу шIуфэс къарихыгъ АР-м и Къэ­ралыгъо Совет — Хасэм и Тхьа­матэ. МэфэкI концерткIэ Iофтхьабзэр аухыгъ.

АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу

Сурэтхэр: А. Гусев.