Нэбгырэ пэпчъ сэнаущыгъэ горэ хэлъэу, зыгорэм фэкъулаеу къэхъу. Ау къытхэтых «IэпэIасэу къэхъугъэр зэпстэумэ афэIаз» зыфаIохэрэм ахэплъытэн цIыфхэри. Ахэм ащыщ зигугъу къэтшIы тшIоигъо бзылъфыгъэр. Ар орэдыIу, музыкант, Iэпэщысэхэм яшIын фэIазэу нэр зыгъэгушIорэ пкъыгъо дэхабэ къыIэкIэкIы.

ХьакIэцIыкIу Майе мэкъэ дахэ Тхьэм къыритыгъ, ары цIыфхэми зэлъязыгъэшIагъэр. Культурэм зигъашIэ езытыгъэ ны-тыхэм япшъашъ. Ятэ, ХьакIэцIыкIу Майор, Адыгэ къэралыгъо къэшъокIо ансамблэу «Налмэсым» къыщышъо­щтыгъ, нэужым Шэуджэн районэу зыщыщым ыгъэзэжьи, къэшъокIо купэу «Къэрэкъа­мыл» зыфиIорэм ипэщагъ, кIэлэцIыкIу­хэр хореографиемкIэ ригъаджэщтыгъэх, пхъэкIычэуагъ. Янэу Любовь ишъхьэгъу­сэ зипэщэ купым къыщышъощтыгъ. Ащ имызакъоу, зэшъхьэгъусэхэр народнэ театрэм щылажьэщтыгъэх.

Ащ фэдэ творческэ унагъо къихъухьэгъэ пшъэшъэжъыеу джыри кушъэм хэлъызэ сценэр зылъэгъугъэу, зышIагъэм нэмыкI сэнэхьат зыфигъэзагъэми гъэшIэгъон хъуни. Илъэсих нахьыбэ ыныбжьыгъэп къызщыхъугъэу, зыщапIугъэ къуаджэу Хьакурынэхьаблэ дэт музыкальнэ еджапIэм чIэхьанэу ыгу къызехьэм. Ыныбжь джыри нэмысыгъэу, амыштэнэу аIогъагъ, ау музыкэр лъэшэу шIу зылъэгъурэ пшъэшъэжъыер ащ къы­гъэуцугъэп. Рихьыжьагъэр гъунэм нигъэсын шэнэу иIэр джащыгъум къыхэщи, чIэмыхьэу ыуж икIыгъэп. Ащ дакIоу культурэм и Унэ вокалымкIэ икружок кIощтыгъ, ятэ къэшъуакIэ зэригъэшIэрэ кIэлэцIыкIухэм ахэтыгъ.

Уахътэр лъыкIуатэзэ гурыт еджапIэми чIэхьагъ, ышIэрэ заулэм еджэныри къы­хэхьагъ. Гъэпсэфыгъо иIагъэп пIоми хъущт, ау ащ етIани дышъэ Iудэнэ хэдыкIыныри, хъэныри къызIэкIигъэхьагъэ­хэу, орэд къэIоным, къэшъоным адакIоу ахэм апылъыгъ.

Ащ тетэу еджапIэр къыухыгъ. ЗыпарэкIи емыхъырэхъышэжьэу культурэм и Унэ Iоф щишIэнэу Iухьагъ, народнэ орэдыIо купэу ащ щызэхащагъэм иорэдыIуагъ, музыкальнэ Iэ­мэ-псымэхэм мэкъамэхэр къязыгъэIорэ купми хэтыгъ, зэхэщэкIо методическэ Гупчэу районым иIэми щылажьэщтыгъ. А зэпстэумэ адакIоу Краснодар краим культурэмкIэ иколледж заочнэ шIыкIэм тетэу къыу­хыгъ.

— Охътэ лые къысфыхэкIыщтыгъэп, чэщи мафи зыгорэм сыпылъыгъ сIоми хэгъэ­хъуагъэ хъущтэп. Ау ащ фэдэ щыIакIэр сшIокъиныгъэп, нахьыбэ сшIэ къэс скIуачIэ къыхахъощтыгъ, — ыIуагъ Майе.

ИлъэсипшIырэ ащ тетэу Iоф ышIагъэу ипсауныгъэ зэщыкъуи, сценэм къехын фаеу хъугъэ, культурэм и Уни къыIу­кIыжьыгъ. Илъэсыбэрэ узым ебэныгъ, ау творческэ цIыфэу, ар ылъ хэлъэу къэхъугъэр ащ къыгъэуцунышъ, зыпари ымышIэу щысышъущтэпын фае. Майе кIэлэцIыкIу реабилитационнэ Гупчэм музыкэмкIэ щыригъэджэнхэу Iухьэгъагъ. Ащ имызакъоу, Iэпэщысэу ышIыхэрэм джыри кIэу зыгорэ ахигъэхъоным пы­лъыгъ.

Непи ищыIэныгъэ ары зэрэлъыкIуа­тэрэр. Ащ ыцIэ зымышIэрэ Адыгеим бэу исыжьэпын фае. ЫпэкIэ къызэрэщытIуа­гъэу, ымэкъэ дах, иорэдхэр ары зэлъя­зыгъэшIагъэр. 2012-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу Тэхъутэмыкъое районым щэпсэу. Ятэ дунаим зехыжьым, янэ къызщыхъугъэ къуаджэу Афыпсыпэ унагъор кIожьыгъэ. Майе непэ Тэхъутэмыкъое районым культурэмкIэ и

Унэшхо эстраднэ орэдхэмкIэ инароднэ студиеу «Къамыл» зыфиIорэм иорэдыIу, ащ дакIоу Афыпсыпэ культурэм и Унэу дэтым инароднэ театрэ ирежиссер иIэпыIэгъу. Майе творчествэм шIулъэгъоу фыриIэр кIэлэцIыкIухэми адигощыгъ. Театральнэ творчествэмкIи ри­гъаджэхэу хъугъэ. Iофэу зыпыхьэрэм пшъэдэкIыжьэу ыпа­шъхьэ къыригъэуцохэрэр зэрифэшъуа­шэм тетэу ыгъэцэ­кIэнхэ шэнэу хэлъыр ащи къыщылъэгъуагъ, сабыйхэм сэнаущыгъэу ахэлъыр агъэфедэжьын алъэ­кIынэу ыгъэсагъэх.

IофшIэн пстэуми кIуачIэрэ уахътэрэ ящыкIагъ. Майе има­фэхэр зэкIэ, ыпэкIэ чыжьэу уплъагъэми, гъэнэфагъэхэ фэд. Арэу щытми, ежь ышIэрэр шIомакIэу, ипсауныгъэ зэщыкъуагъэу зыщэсым Iэпэщысэхэм яшIын къыфигъэзэжьыгъ. Сабын гъэжъоныр, щыгъыжъыехэр ыблэзэ пкъыгъо зэфэшъхьафхэр ахишIыкIынхэр джащыгъум зэригъэшIэгъагъэхэм ащыщых. КъызэриIуагъэмкIэ, ахэм анэмыкIэуи пхъэм сурэтхэр хигъэжъыкIынхэ елъэкIы.

— Сыдигъо ахэм уапылъынэу игъо уифэра? — теупчIыгъ ащ.

— Чэщырэ сэшIых, — ыIуи щхыгъэ Майе. — Сэ рэхьатныгъэр сикIас. Арышъ, чэщым кIым-сым зыхъужьыкIэ, мэ­къэмэ дахэ горэм сыкIэдэIукIзэ Iоф сэшIэ. Джащыгъум зысэгъэ­псэфы. Пкъыгъоу езгъэ­жьагъэр зысыухыкIэ ар дахэу къызэрэлъэгъощтыр, гущыIэм пае, щыгъыжъыем хэшIыкIыгъэмэ, тыгъэр къызтепсэкIэ зэрэзэпэлыдыжьыщтыр сыгу IэшIоу телъэу, ащ кIуачIэ къыс­хилъхьэу нэф ошъыфэ сапэ­сэуи мэхъу. Творчествэр сищыIэныгъ, ащ сыпымылъэу сыпсэушъущтэп.

Мафэм ащ фэдэ уахътэ иIэрэп. Майе ансамблэм хэтэу Iофтхьэбзэ зэфэ­шъхьафхэм ахэлажьэ, Адыгеим имыза­къоу, нэмыкI шъолъырхэми ащэIэ. Джащ фэд, Iэпэщысэу къыIэкIэкIыхэрэри къэгъэлъэгъонхэм ахегъэлажьэх. ГущыIэм пае, цIыф IэпэIасэхэм я Дунэе зэнэкъо­къоу IэкIыб къэралхэм ащыщ щыкIуа­гъэм хэлажьи, лъэныкъуитIумкIэ, орэд къэIонымкIэ ыкIи Iэпэщысэхэм яшIынкIэ, ятIонэh’ чIыпIэхэр къащихьыгъ. Пандемием илъэхъан зэрэтефагъэм къыхэкIэу, онлайн шIыкIэм тетэу Iофтхьабзэр зэхащэгъагъ, ау къылэжьыгъэ кубокымрэ чIыпIэу къыхьыгъэр къэзыушыхьатырэ тхылъымрэ къыфагъэхьыжьыгъэх.

Илъэсэу икIыгъэм Темыр ыкIи къыблэ Федеральнэ шъолъырхэм я Межрегиональнэ фестивалэу Чэчэн Республикэм икъэлэ шъхьаIэ щыкIуагъэм орэд къэIонымкIи, Iэпэщысэхэм яшIынкIи Адыгеим ыцIэкIэ хэлэжьагъ, щыгъыжъыем хишIыкIыгъэ пкъыгъохэр ыщэгъагъэх. Майе искусствэм ылъэныкъокIэ гъэхъагъэхэр зэриIэхэм фэшI Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ ишIухьафтын тIогъогогъо къы­фагъэшъошагъ.

Общественнэ Iофми иIахь ахелъхьэ. Майе Адыгеим ибзылъфыгъэхэм я Союз икъутамэу Тэхъутэмыкъое районым щыIэм хэт. Iофэу ащ къыщырахьыжьэ­хэрэм анахь чанэу ахэлажьэхэрэм ар ащыщ.

IофшIэн пчъагъэ зэдэбгъэцэкIэн умы­лъэкIынэу, цIыфым уз гъэтIылъыгъэ иIэмэ зыпари ымышIэжьынэу зыIохэрэмкIэ ХьакIэцIыкIу Майе щысэтехыпI. ИцIы­кIугъом къыщегъэжьагъ пIоми хъу­нэу, хьаулыеу ыгъэкIорэ уахътэ имыIэу, има­фэхэр зэкIэ «ушъагъэхэу» къехьы. Iоф зэфэшъхьафыбэ зэдигъэцэкIэн елъэ­кIы.

КъыгъэшIагъэм инахьыбэм узым ебэны, ау ари пэрыохъу къыфэхъурэп. Тхьаусыхэу зыпарэми зэхихыгъэп, чэфынчъэу е ыгу зэхэхьагъэу алъэгъу­гъэп. Ащ фэдэ уахъти иIэп. Узым егупшысэрэп, къызтыригъакIорэп, ыгу кIодэу ыIэхэр «ридзыхыхэрэп». Сэнаущыгъэу Тхьэм къыхилъхьагъэр зэкIэ егъэфедэ, иорэдхэмкIэ, ымэкъэ дахэкIэ цIыфхэм агу къеIэты, иIэпэщысэхэмкIэ нэр егъэ­гушIо. Мурад зыфишIыжьынышъ, ащ иакъылкIэ, ишIэныгъэхэмкIэ, ыкIуачIэкIэ екIолIэнэу зэригъэшIагъ.

ЦIыфхэм зэрэзэлъашIэрэр, иорэдхэр зэрякIасэхэр игуап, ащ тамэ къыгуегъа­кIэ, ау зиIэти, жъуагъохэм ахэхьагъэу къызщыхъужьырэп.

— Лъагэу удэкIуаеу укъефэхмэ, шъобж хьылъэхэр къыптещагъэхэ хъущт, арышъ, чIым утетымэ нахьышIу, утефагъэми, нахь макIэу узыщт. Ар зыщыбгъэгъупшэ хъущтэп, — ыIуагъ ащ.

ХЪУТ Нэфсэт. Сурэтхэр: ХьакIэцIыкIу Майе ихъарзынэщ.