Культурнэ кIэныр ашIокIодыгъ
Абхъаз Республикэм икъэралыгъо сурэт къэгъэлъэгъуапIэу Сыхъум дэтым ихъарзынэщ машIом зыкъыщишти, искусствэм икIэнэу щыухъумэгъагъэр зэкI пIоми хъунэу стыгъэ.
[caption id="attachment_144519" align="aligncenter" width="800"] Апснымедиа[/caption]
ЗэлъашIэрэ Абхъаз сурэтышIхэу Александр Чачба-Шервашидзе, Владимир Контариевым, Марина Эшба, Виталий Лакрба, Валерий Гамгия, Виталий Джения, Амиран Адлейба ыкIи нэмыкIхэм ясурэтхэр мыщ чIэлъыгъэх.
Абхъаз Республикэм илъэпкъ гъэзетэу «Апсны» щылэжьэрэ тиIофшIэгъухэм «Адыгэ макъэм» къызэрэфаIотагъэмкIэ, тхьаумэфэ пчэдыжьым сыхьатыр плIым щыублагъэу блым нэс мэшIогъэкIуасэхэр ошIэ-дэмышIагъэм пэуцугъэх. Сурэт миниплIым щыщэу машIом къыхахыжьышъугъэр 200 фэдиз ныIэп.
«Сурэт къэгъэлъэгъуапIэм ия 2-рэ къат хъарзынэщыр зытетыгъэр. Абхъаз сурэтышIхэм яIэшIэгъэ 4000 ащ щыухъумэгъагъ. Абхъазым иапэрэ сэнэхьат сурэтышIэу Александр Чачба-Шервашидзе иIэшIэгъэ 300 ахэм ахэлъыгъ, — къафиIотагъ Апснымедиа ижурналистхэм Абхъазым культурэмкIэ иминистрэ иIэнатIэ зыгъэцэкIэрэ Динара Смыр. — А сурэтхэм ащыщэу зы къэмынэу стыгъэ. Ибгъэкъужьын умылъэкIыщт чIэнэгъэшхо тшIыгъэ».
[caption id="attachment_144520" align="aligncenter" width="800"]
Апснымедиа[/caption]
Сурэт къэгъэлъэгъуапIэм ипащэу Сурам Сакания тиабхъаз IофшIэгъухэм къазэрафиIотагъэмкIэ, машIом унашъхьэм зыкъыщиштагъ. МэшIогъэкIуасэхэр зэрегуцафэхэрэмкIэ, жъы хъугъэ электричествэм ирыкIуапIэхэм ар апкъы къикIыгъ. Къэнэжьыгъэр мэкIэ дэдэу сурэт къэгъэлъэгъуапIэм ихъарзынэщ стыгъэ. МашIом къыхахыжьыгъэ сурэтхэр Абхъаз драматическэ театрэм чIалъхьагъэх, сурэтышIхэм ащыщхэм яIэшIагъэхэр агъэгъушъынхэм пае ядэжь ахьыжьыгъэх. Абхъаз искусствэм ышIыгъэ чIэнэгъэшхор пстэуми агу къеуагъ.
УФ-м культурэмкIэ иминистрэу Ольга Любимовам ащ фэгъэхьыгъэу ителеграм-канал къыщитхыгъ: «Урыс музеим, Третьяковскэ галереем, реставрациемкIэ Къэралыгъо научнэ-ушэтэкIо институтым, И.Грабарь ыцIэ зыхьырэ Урысые художественнэ научнэ-реставрационнэ гупчэм ялIыкIохэр, культурэмкIэ Министерствэм иIофышIэхэр Сыхъум охътэ благъэм дгъэкIощтых».
Сурэтэу машIом къыхахыжьыгъэхэм, ахэм апылъ тхылъхэу хъарзынэщым хэлъыгъэхэм язытет аушэтыщт. Iоф зэрадашIэщтыр агъэнэфэщт, зэтебгъэуцожьын плъэкIыщтхэр къахахыщтых. Искусствэм ылъэныкъокIэ Абхъазым ышIыгъэ чIэнэгъэшхом фэгъэхьыгъэ гупшысэхэмкIэ Адыгеим исурэтышIхэр «Адыгэ макъэм» къыдэгощагъэх.
АР-м инароднэ сурэтышIэу, АР-м исурэтышIхэм я Союз хэтэу Хъуажъ Рэмэзан: «Абхъазым исурэтышIхэм я Союз итхьаматэу, скульпторэу Виталий Джения синэIуас. ШIошъхъугъуае къащышIыгъэр… Абхъаз сурэтышI лIэуж пчъагъэхэм яIэшIагъэхэр икIэрыкIэу пшIыжьынхэ плъэкIыщтэп. Ащ фэдэм зэрэнэсыгъэр тхьамыкIэгъошху, лъэшэу сыгу къео. Грознэм, Цхинвал заоу ащыкIуагъэхэм ауж ясурэт къэгъэлъэгъуапIэхэм ячIэнагъэхэр зыгорэущтэу игъэкъужьыгъэнхэм пае шIушIэ Iофтхьабзэ зэхэтщэгъагъ — тисурэтышIхэм яIэшIагъэхэм ащыщхэр афядгъэщэгъагъэх. Сурэт къэгъэлъэгъуапIэр лэжьэн, псэун фае. АшIокIодыгъэр – лъэпкъ искусствэм итарихъ».
УФ-м ыкIи АР-м янароднэ сурэтышIэу Къат Теуцожь: «Абхъазхэр япсэукIэкIи, жабзэу аIулъымкIи, шэн-хабзэу зэрахьэрэмкIи тиунэкъощых, ткъошых. ЦIыфышIух, гукъабзэх, къыздеджагъэхэр бэу ахэтых. Сыхъум сыщыIагъ, ежьхэри къытхахьэх, тызэдэлажьэ, тызэрэшIэ. ЧIэнэгъэшхо ашIыгъ. Ар зэхэпшIэныр, къыбгурыIоныр къин дэд. Лъэшэу сыгу къеуагъ, абхъаз лъэпкъ искусствэм сыфэтхьаусыхэ».
Апснымедиа къызэритырэмкIэ, тхьамыкIэгъо хъугъэ-шIагъэм фэгъэхьыгъэ джэпсалъэ республикэм иминистрэхэм я Кабинет факIоу Абхъаз Республикэм и Парламент идепутатхэм аштагъ. Абхъазым икультурэрэ итарихърэ къэзыгъэгъунэрэ учреждениехэм яматериальнэ-техническэ зытет щынэгъончъэу ыкIи непэрэ мафэм диштэу гъэпсыгъэным пае ищыкIагъэм фэдизэу къэралыгъо IэпыIэгъу ыгъотын зэрэфаер джэпсалъэм щыхэгъэунэфыкIыгъ.
Джырэ уахътэм уплъэкIун-лъыхъон IофшIэнхэр Абхъазым икъулыкъу гъэнэфагъэхэм зэшIуахы.
Тэу Замир.