«Мыжъосыныр мэкIодыжьы, мыкIодыжьырэр орэд» ГущыIэжъ

Сэ непэ зигугъу къэсшIыщтхэр адыгэ мэкъамэм идунай гъэшIэгъон гукIэ хэтыгъэхэу, орэдыр зикIэсагъэхэу, ащ хахъо фэзышIыгъэхэу, зыIэтыгъэхэу, лъэпкъ искусствэр зылэжьыгъэ­хэу, адыгэ культурэр зыгъэбаигъэу зэлъязгъэшIагъэхэр ары.

[caption id="attachment_144345" align="aligncenter" width="800"] АМ.[/caption]

Ситхыгъэ зэлъашIэрэ адыгэ усэкIошхоу Жэнэ Къырымызэ ипоэтическэ сатыркIэ къызэрэзэIусхыгъэми хэлъ щыI, ащ иусэ пшIы пчъагъэхэм жъыу-мэкъа­мэу акIэтыр зэхашIэу, адыгэ ком­позиторхэм ащыщыбэм ахэр орэдышъом ралъхьагъэх: «Синан», «Хэбзэ дахэу тэ тиIэр джащ фэд», «Пшъашъэм игу­пшыс», нэмыкIхэри. ЦIыфым игъашIэ хэпчынэу щымытэу орэдыр пытэу къыщыгот, зэкIэ цIыфыр зыIыгъ зэхашIэхэр мэ­къамэмкIэ бэшIагъэу агъэунэфыгъ. Орэдым гуапэр птырехы, зыкъыуегъэгъотыжьы, гур егъэпсынкIэ, псэр егъэкIэжьы. ЦIыфым кIочIакIэ къыхелъхьэ ыкIи текIоныгъэхэр регъэшIых. Арышъ, музыкэр псэпыгъэ­кIэжь, лъэпкъыр зэрэщытэу ыпэ­кIэ зыгъаплъэрэ гушъхьэ кIочIэшху. Орэдыр цIыфым гоп­чынэу щытэп, ащ илэгъу, игъо­мыл, иамал, инасып там. ­Адыгэ лъэпкъышхори зыIыгъыгъэу, зыIэтыгъэр орэдышъохэр ары. Непэрэ мафэхэм къанэсыжьэу орэдым гъогушхо къыкIугъ ыкIи цIыфлъэпкъыр щэIэфэ, гур ыщэ­фэу, ыгъатхъэу, орэдыр къыготыщт.

Адыгэ Республикэм имузыкэ хахъо фэзышIыгъэхэу, ащкIэ гъэзагъэу Iофышхо зышIагъэхэу щылэ мазэм къэхъугъэхэр тыгу къэдгъэкIыжьыных.

Ахэм ащыщ зэлъашIэрэ композиторэу Анзэрэкъо Вячеслав.

Анзэрэкъо зэшхэу Чеславрэ Вячеславрэ лъэпкъым ебгъэшIэжьынхэу щытхэп, творческэ гъогу дахэ лъэпкъ музыкэм щыпхыращыгъ (Чесик псау, Тхьэм бэрэ щегъаI), Вячеслав гъэшIэшхо имыIагъэми, ицIыфышIугъэкIэ, изэчый дахэкIэ зыщыщ адыгэхэм ашIагъ ыкIи агу къинагъ.

Вячеслав къуаджэу Кощхьаблэ щылэ мазэм и 14-м, 1942-рэ илъэсым лъэпкъ мэкъамэр зыщагъэлъэпIэрэ унагъо къихъу­хьагъ. Къоджэ гурыт еджапIэр къызеухым, лъэпкъ драмтеатрэм иартистэу Iоф ышIагъ, орэдкъэ­Iоным ыкIи баяным къегъэIогъэ­ным зэрэфэIазэри джащыгъум къыхэщыгъ. 1960-рэ илъэсым Мыекъопэ музучилищым чIэ­хьагъ ыкIи ар дэгъоу (дирижер-­хор отделениер) 1964-рэ илъэсым къыухыгъ. Иеджэн Саратов дэт къэралыгъо консерваторием щылъигъэкIотагъ, ар 1970-рэ илъэсым къыухыгъ. Ау кIалэр орэдыр ытхьакIумэ итэу, пщынэ макъэм хэтэу къызэрэтэджы­гъэм ихьатыркIэ, нахь пасэу ащ музыкэр ежь-ежьырэу ытхэу ри­гъэжьэгъагъ, орэдхэм ямызакъоу, хор произведениехэри ыIапэ къыпыкIыгъэх ыкIи нэ­ужым ищыIэныгъэ исэнэхьат лъагъоу хорым пытэу епхыгъэ хъугъагъэ. Училищым икIэлэегъэ­джагъ ыкIи адыгэ лъэпкъ хорэу ащ щызэхэщагъэм иIэшъхьэтетыгъ (1968 — 1972-рэ илъэсхэр). Ащ ыужым илъэс 22-рэ искусствэхэмкIэ Мыекъопэ училищым Iоф щишIагъ, егъэджакIоу ыкIи пащэм игуадзэу щытыгъ. Хор классым ипэщагъ ыкIи адыгэ пщынэр аригъашIэщтыгъ, а зэкIэ ашIэрэр цIыфхэм арагъэлъэгъу­щтыгъ, хэкум къыщатырэ мэфэкI концертхэм ямызакъоу, Красно­дар краим, нэмыкI шъолъырхэм ыкIи Темыр Кавказым ит къа­лэхэм анэсыщтыгъэх. Анзэрэкъо Вяче­слав орэдыIуагъ ыкIи ком­позиторыгъ, адыгэ лъэпкъ орэдыжъ ыкIи къэшъо мэкъамэхэр ыгъэ­кIэжьыгъэх, зыпкъ ригъэуцожьыгъэх, ахэр адыгэ лъэпкъ музыкэм ихъарзынэщ хэхьагъэх ыкIи зыгъэбаигъэх. 1989-рэ илъэсым егъэджэн тхылъ-IэпыIэгъоу «Шко­ла игры на адыгейской хроматической гармонике» зы­фи­Iорэр ЛIыхъукIэ Андзаур игъусэу къыдигъэкIыгъ. Анзэ­рэ­къом иорэдхэр, иансамблэ ыкIи ихор произведениехэр мызэу, мытIоу къыдэкIыгъэх, ахэр орэдыIохэм къаIощтыгъэх ыкIи адыгэ музыкэмкIэ концерт про­граммэхэм ренэу ахэтыгъэх. 1993-рэ илъэсым Вячеслав муниципальнэ ансамблэу «Орэд» зыфиIорэр зэхищэгъагъ, ащ АР-м имузыкальнэ культурэ хи­гъэхъуагъ ыкIи зыкъызэIу­ригъэхыгъ. 1994-рэ илъэсым В. М. Анзэрэкъор искусствэ­хэмкIэ республикэ еджапIэм ипащэ хъугъэ ыкIи щэIэфэ ащ Iоф щишIагъ.

Ригъэджагъэхэм, иIофшIэгъу­гъэхэм, иныбджэгъугъэхэм ащ ыцIэ шIукIэ раIо, ащыгъупшэрэп.

1997-рэ илъэсым Анзэрэкъо Вячеслав творческэ Iофышхоу ылэжьыгъэм ыкIи гъэ­хъагъэу ышIыгъэхэм апаекIэ «Адыгэ Республикэм искусствэхэмкIэ изаслуженнэ IофышIэшху» зыфиIорэ щыт­хъуцIэр къыфагъэшъошагъ.

Бэп къыгъэшIагъэр, ау шIагъэу иIэм лъэпкъыр рэгъуазэ.

Мамырыкъо Нуриет.