КъумпIыл Мурат: зэкIэ цIыфхэм апай
Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат АР-м иминистрэхэм я Кабинет изэхэсыгъо зэрищагъ. Илъэсэу икIыгъэм икIэух шъхьаIэхэм, тапэкIэ зэшIуахын фаехэм, IофшIэнхэр зэрэкIощтхэм мыщ щатегущыIагъэх.
Республикэм и ЛIышъхьэ анаIэ зытыраригъэдзагъэр Урысыем и Президентэу Владимир Путиныр кIэщакIо зыфэхъугъэ стратегическэ лъэныкъохэм япхырыщын, джащ фэдэу къэралыгъо программэхэмрэ лъэпкъ проектхэмрэ къыдалъытэхэрэм алъыкIэгъэхьэгъэным яIофыгъохэр ары.
АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэу КIэрэщэ Анзаур къызэриIуагъэмкIэ, 2023-рэ илъэсым лъэпкъ проектхэмрэ къэралыгъо программэхэмрэ къыдалъытэрэ Iофтхьабзэхэм Адыгеим сомэ миллиард 24,6-рэ апэIуигъэхьагъ. ПэшIорыгъэшъэу къызэрэрадзагъэмкIэ, федеральнэ мылъкур аIэ къызэрэрагъэхьагъэмкIэ (процент 99,8-рэ) Къыблэ федеральнэ шъолъырым хэхьэрэ субъект пэрытхэм Адыгеир ахэфагъ. Ащ къикIырэр Iофтхьабзэу рахъухьагъэхэмрэ социальнэ, гъогу ыкIи инженер инфраструктурэм изытет нахьышIу шIыгъэнымрэ мылъкур зэрапэIухьагъэр ары. ПстэумкIи 2023-рэ илъэсым федеральнэ къэкIуапIэхэр къызфагъэфедэхэзэ республикэм псэолъэшIын, зэтегъэпсыхьан, капитальнэ гъэцэкIэжьын Iофыбэ щызэшIуахыгъ, псэолъэ 88-рэ сетьхэм апашIагъ. 2024-рэ илъэсым псэолъэ 60-мэ япхыгъэ IофшIэнхэр агъэнэфагъэх.
Ащ нэмыкIэу проектышхохэм ягъэцэкIэн макIо — гъэпсэфыпIэ чIыпIэу «Лэгъонакъэрэ» промышленнэ паркэу «Инэмрэ» ящыкIэгъэ инфраструктурэр ашIы.
Лъэпкъ проектым тегъэпсыхьагъэу 2024-рэ илъэсым гъогоу агъэцэкIэжьын фаехэмкIэ планэу рахъухьэгъагъэр непэ ехъулIэу республикэм щагъэцэкIэгъах. ЧIыопсым изытет гумэкIыгъо гъэнэфагъэхэр къыздехьых нахь мышIэми, псэупIэ-коммунальнэ хъызмэтым зыпкъ итэу Iоф зэришIэрэм къыкIимычыным къулыкъу пстэуми анаIэ тырагъэты. АР-м и ЛIышъхьэ гъогухэм афэгъэзэгъэ къулыкъухэм осыр лъэшэу къесэу Iумыл хъумэ яIофшIэн зыпкъ итэу зэхэщагъэ хъуным джыри нахь лъэшэу анаIэ тырагъэтын зэрэфаер къыIуагъ. Коммунальнэ авариехэу къэхъун ылъэкIыщтхэр щыгъэзыегъэнхэмкIэ къулыкъу пстэуми зэдегъэштэныгъэ ахэлъэу япшъэрылъхэр агъэцэкIэнхэ фае.
Программэу «Къуаджэхэм зэдиштэу хэхъоныгъэ ягъэшIыгъэныр» зыфиIорэм тегъэпсыхьагъэу бэ зэшIуахырэр. Федеральнэ гупчэм иIэпыIэгъу хэ-лъэу фельдшер-мамыку IэзапIэхэр, культурэм иунэхэр ашIых ыкIи агъэцэкIэжьых, псы ыкIи газрыкIуапIэхэр, гъогухэр ашIых, зэтырагъэпсыхьэх, цIыфхэм псэукIэ амалэу яIэр нахьышIу шIыгъэнымкIэ, чIыпIэхэр зэтегъэпсыхьэгъэнхэмкIэ Iофтхьабзэхэр зэшIохыгъэ мэхъух. Къуаджэхэм зэдиштэу хэхъоныгъэ ашIыным ипрограммэ Адыгеим зэрэщыпхыращырэм осэшIу къыфишIыгъ УФ-м мэкъу-мэщымкIэ иминистрэ иапэрэ гуадзэу Оксана Лут шэкIогъум республикэм къызэкIом.
«Зэхэугъоягъэу къэпIон хъумэ, илъэсэу икIыгъэм бэ зэшIотхыгъэр, шъолъырым ихэхъоныгъэ ипсынкIагъэ къэдгъэнэжьын тлъэкIыгъ. ЦIыфхэми янэрылъэгъух а зэхъокIыныгъэшIухэр. Джыри бэ Iофэу къытпыщылъыр, нахь кIэухышIухэм тыкъызэрафэкIощтым тынаIэ тетэгъэты. Джащ пае илъэсыр къызихьагъэм къыщыублагъэу зэкIэми нахь чаныгъэ тхэлъэу итхъухьэгъэ проектхэр зэшIохыгъэ зэрэхъущтхэм тыдэлэжьэн фае. Iофхэм язэшIохынкIэ теурыкIуагъэ къызыхэшъумыгъаф. Владимир Путиным къышIыгъэ пшъэрылъхэмрэ кIэщакIо зыфэхъугъэ стратегическэ Iофтхьабзэхэмрэ щыIэныгъэм щыпхырыщыгъэнхэм пае анахь мэхьанэшхо зиIэхэм язэшIохын шъунаIэ тежъугъэт», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
АР-м и ЛIышъхьэ цIыфхэм зэдэгущыIэгъу занкIэхэр адыриIэнхэ зэрэфаер, цIыфхэр зыгъэгумэкIырэ IофыгъохэмкIэ ренэу Iофтхьэбзэ гъэнэфагъэхэр зехьэгъэнхэ, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм ыкIи ахэм яунагъохэм арысхэм IэпыIэгъу ятыгъэнымкIэ хэти къытефэрэр зэригъэцэкIэн фаер къыIуагъ.
«Илъэсэу икIыгъэм зэдэгущыIэгъу занкIэу цIыфхэм адысиIагъэм къыгъэлъэгъуагъ анахьыбэу зыгъэгумэкIырэ Iофыгъохэр щыIэкIэ-псэукIэу яIэм зэрепхыгъэхэр. Ахэр чIыпIэхэм, муниципалитетхэм ащызэшIошъухынхэ шъулъэкIыщт. «Линие занкIэм» икIэуххэмкIэ пшъэрылъэу афэсшIыгъэхэр гъэцэкIагъэ зэрэхъухэрэм ренэу сынаIэ тесэгъэты ыкIи тезгъэтыщт. ТшIэрэр зэкIэ цIыфхэм апай», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.