1933-рэ илъэс чыжьэм иIоныгъо мазэ къыдэкIыгъагъ Тэхъутэмыкъое район гъэзетэу «Согласием» иапэрэ номер. «Большевик» ащыгъум ыцIагъэр, адыгабзэкIи урысыбзэкIи статьяхэр къихьэщтыгъэх, нэкIубгъуиплI хъоу мазэм гъогогъу 12 къыдэкIыщтыгъ.

ИлъэсипшI пчъагъэхэм ащ зэхъокIыныгъабэ къызэпичыгъ, ипащэхэри, ыцIи, икъыдэкIыкIи мызэу, мытIоу зэблахъу­гъэх, нэмыкIхэм афэдэу къиныгъохэри ыпэ къэкIыгъэх. «За Сталинский урожай», «Знамя коммунизма», «По Ленинскому пути» цIэу иIагъэх. 1991-рэ илъэсыр ары «Согласиер» зыфаусыгъэр. Тэхъутэмыкъое район администрациемрэ народнэ депутатхэм я Советрэ ащ иучредителых. Бэгугъэ Адам, етIанэ Пратэкъо Зубер иредактор шъхьэIагъэх. 2006-рэ илъэсым къыщыублагъэу а IэнатIэм Iут Болэт Медэ.

Тисэнэхьат мэфэкI ипэгъокIэу икIыгъэ илъэсым зиюбилей хэзгъэунэфыкIыгъэ гъэзетым иредакцие тыщыIагъ. Шэмбэтым къыдэкIыщт номерыр агъэхьазырэу та­хэхьагъ.

— Непэ пстэумкIи нэбгыри 8 редакцием Iоф щызышIэрэр, 7-р ары гъэзетыр зышIырэр, — къыIуагъ редактор шъхьа­Iэу Болэт Медэ. — ИIофшIэн хэшIыкI ин фызиIэу, шIу зылъэгъоу, ыгуи ыпси хэлъэу зыгъэцэкIэрэ коллектив цIыкIоу тызэхэт сIоми хэгъэхъуагъэ хъущтэп. Бухгалтерым нэмыкIэу зэкIэми тызэдеIэзэ номерхэр тэшIых. «Мыр о уиIофшIэн, сэ сшIэнэу щытэп» ыIуагъэу зы нэбгырэ тиIэп. Ащ сэ сшъхьэкIэ сырэгушхо.

Медэ журналист сэнэхьатым феджагъэу, илъэс IофшIагъэхэр мымакIэу иIэхэу редактор шъхьаIэу агъэнэфагъ. Къалэу Ростов-на-Дону икъэралыгъо университет филологиемкIэ ифакультет журналистикэмкIэ иотделение къыухыгъ. Мы къэлэ дэдэм иIофшIэн щыригъэжьэгъагъ, нэужым чIыпIэ зэфэшъхьафхэм ащылэ­жьагъ. Республикэ гъэзетэу «Советская Адыгея» зыфиIорэм Тэхъутэмыкъое районымкIэ исобкорэу Iоф ышIэщтыгъ «Согласием» иредактор шъхьаIэу загъэ­нафэм.

Сэнэхьатэу къыхихыгъэм рыкIэгъожьыгъэу зы такъикъи къызэрэхэмыкIыгъэм Медэ къы­кIегъэтхъы. Илъэс тIокIым екIуа­лIэ редактор шъхьаIэу Iоф зишIэрэр, ау пащэу зилъытэжьырэп. Муниципальнэ образование анахь инэу, лъэпкъ зэфэшъхьафыбэ зыщыпсэурэм, зэкIэми къагурыIорэ урысыбзэмкIэ гъэ­зет къыщыдэзгъэкIырэ коллектив цIыкIум изы Iахьэу еIо. Зыдэлэжьагъэхэм, непэ къыготхэм гущыIэ дэхабэ къариIо­лIагъ.

— Пшъэрылъ зэфэшъхьафыбэ зэдэзымыгъэцакIэрэ мы пшъашъэхэм ахэтэп, — еIо ащ. — ЗэкIэри «универсальнэх», Iоф пчъагъэ зэдахьы, зыр игъо имыфэмэ, адрэм а IофшIэным ызыныкъо ештэ е зэрэщытэу ежь егъэцакIэ. Зы унагъом фэдэу тызэгурыIоу, зыч-зыпчэгъоу тызэрэзэхэтыр ары гъэзетым иучредительхэми, цIыфэу еджэхэрэми агу рихьынэу къы­дэдгъэкIын зыкIэтлъэкIырэр.

Медэ ежь ыпэкIэ гъэзетым иредактор шъхьаIэщтыгъэу Пра­тэкъо Зубер пстэумэ апэу игугъу къышIыгъ. Редакцием Iоф щызэдашIэнэу мыхъугъэми, а зы лъэныкъом фэгъэзагъэхэти, бэрэ ащ зэрихьылIэщтыгъэх.

[caption id="attachment_144038" align="aligncenter" width="800"] Болэт Меда[/caption]

— ГухэкIыми, Зубер щымыIэжьэу игугъу тшIынэу хъугъэ, — къыIуагъ ащ. — ЦIыфыгъэу, Iэдэбэу хэлъыгъэр, адыгэ шэн- хабзэхэм мэхьанэшхоу аритыщтыгъэр, иIофшIэн ыгуи ыпси хэлъэу зэригъэцакIэщтыгъэр, иIофышIэхэм ынаIэ зэратетыгъэр, нэмыкI шIогъабэу ащ етлъэгъулIагъэр егъашIэм тыгу илъыщт.

Зубер «исэнэхьат къыдэ­хъугъ» зыфаIохэрэм ащыщыгъ. Гурыт еджапIэм ыуж мэкъумэщ хъызмэтым епхыгъэ апшъэрэ сэнэхьат зэригъэгъотыгъагъ, ау ищыIэныгъэ инахьыбэр журналистикэм ритыгъ. ИсэнэхьаткIэ бэрэ Iоф ымышIагъэу ыгукIэ зэрэфэмыер къыгурыIогъагъ.

[caption id="attachment_144039" align="aligncenter" width="800"] Цушъхьэ Марзыет[/caption]

«Знамя коммунизма» ыцIагъэр район гъэзетым зыIохьэм. Бэрэ Iоф ымышIагъэу редактор шъхьаIэу агъэнэфэгъагъ. Руб­рикэхэу «Моя малая родина», «Джэныкъо машIу» зыфиIохэрэм, нэмыкIхэм ары кIэщакIо афэхъу­гъагъэр. Адыгеим республикэ статус зиIэр илъэси 10 зэрэхъу­рэм ипэгъокIэу Тэхъутэмыкъое районым ипащэ ипшъэрылъкIэ, цIыф цIэрыIоу ащ исхэм афэгъэхьыгъэу тхылъ къыдигъэкIыгъагъ. «Радетели земли тахтамукайской» ащ зэреджагъэр. Непэ къызнэсыгъэм ар цIыфхэм ашIогъэшIэгъонэу еджэх.

Ипсауныгъэ зэрэзэщыкъуа­гъэм къыхэкIэу Зубер редакцием IукIыжьын фаеу хъугъагъ, ау ащ пае гухахъо зыхигъуатэрэ Iофыр чыжьэу IуигъэкIотыгъагъэп. Узым къиныбэ регъэлъэгъу нахь мышIэми, творчествэм пылъынэу уахътэ нахьыбэу иIэ зэрэхъугъэр къызфигъэфедэщтыгъ. Зубер къызщыхъугъэ икъоджэ гупсэу Щынджые фэгъэхьыгъэ тхылъ къыдигъэкIыгъ, «Эхо древних синдов» ащ ыцIэр, «Тахтамукай и тахтамукайцы» зыфиIорэ тхылъым иавторхэми ар ащыщ.

АР-м изаслуженнэ журналистэу, «Золотое перо Кубани» зыфиIорэ тыным илауреатэу Пратэкъо Зубер бэмышIэу дунаим ехыжьыгъ.

[caption id="attachment_144040" align="aligncenter" width="800"] ХъокIо Марин[/caption]

«Согласием» анахьыбэу щылажьэхэрэм, ащ икъыдэгъэкIын зиIахьыбэ хэзылъхьагъэхэм ащыщ Цушъхьэ Марзыет. 2004-рэ илъэсым корреспондентэу иIофшIэн щыригъэжьэгъагъ, непэ ар редактор шъхьаIэм игуадз ыкIи пшъэдэкIыжь зыхьырэ секретарь. Ащ дакIоу социальнэ хъытыум инэкIубгъохэм Iоф адешIэ, гъэзетыр версткэ ышIэуи къыхэкIы. Редактор шъхьаIэм «универсальнэх» зы­ты­риIухьагъэхэм ар ащыщ.

Марзыет къызэрэтиIуагъэмкIэ, илъэс 19 нахьыбэ ыныбжьыгъэп журналистикэм зызыфегъазэм, ау лъэшэу ыгу зэрэрихьыгъэм ишIуагъэкIэ псынкIэу хэгъозэгъагъ. Илъэс 20 мыгъэ хъущт зыIутыр, ау нэмыкI чIыпIэ кIожьынэу зыпарэкIи ыгу къызэримыхьагъэр къеIо.

— ТиIофшIэн уезэщынэу щытэп. Тыгъосэрэ мафэр непэрэм фэдэп, гъэшIэгъон горэ къы­хэхьэ зэпыт. Гъэзетым гъогу гъэшIэгъон къэзыкIугъэ цIыф еджэгъэ акъылышIуабэмэ нэIуасэ уафешIы, тыдэ щыхъу­рэми уащыгъуаз, уишIэныгъэ хахъозэ уищыIэныгъэ лъэкIуатэ. Зэ мы Iофым ухэхьагъэу, къэу­бгынэн плъэкIыжьыщтэп сшIошIы, — еIо ащ.

ХъокIо Маринэ корреспондентэу иIофшIэн ригъэжьэгъагъ. Джы ащ дакIоу пшъэдэкIыжь зыхьырэ секретарь Iофыри егъэцакIэ. ИкIыгъэ 2023-м илъэ­сипшI хъугъэ ар зыIутыр.

КъызэрэтиIуагъэмкIэ, къэбар къэтыным нахь фэщагъ. Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафэу район администрацием е нэмыкI къулыкъу­хэм зэхащэхэрэр къетхыжьых.

[caption id="attachment_144041" align="aligncenter" width="800"] Белла Перекопская[/caption]

— ЦIыф гъэшIэгъонхэм са­къы­тегущыIэныри сикIас, — къы­хегъэщы Маринэ. — Ау сэркIэ ар къин. Сымытхышъоу арэп… СыздэгущыIагъэм къысфиIота­гъэр сэ скIоцIырэкIы, ищыIэныгъэ гъогу гукIэ сырэ­кIожьы, сшъхьэ имыкIыжьэу бэрэ сегупшысэ. Ащ къин сегъэлъэгъу. Арышъ, сыфэкъаи­гъэп цIыфхэм сакъытегущыIэным.

Белла Перекопскаяр корреспондент ыкIи версткэ ешIы. КъызэрэтфиIотагъэмкIэ, журналист сэнэхьатым рылэжьэнэу зыщыригъэжьагъэр «Согласиер» ары. Нэужым IукIыжьынэу хъу­гъагъ.

ЧIыпIэ зэфэшъхьафхэм ащылэжьагъ, гъунэгъу Краснодар краим игъэзети Iоф щи­шIагъ, ау къыгъэзэжьынэу Медэ къызырегъэблагъэм емыхъырэхъышэжьэу илъэсищкIэ узэ­кIэIэбэжьмэ къэкIожьыгъ.

— Сигъэзет гупс сIоми хэгъэ­хъуагъэ хъурэп, — ыIуагъ ащ.

Беллэ республикэ ыкIи район зэнэкъокъухэм мызэу, мы­тIоу ахэлэжьагъ, нахьыбэрэмкIэ апэ­рэ чIыпIэхэр къащехьых. Гущы­Iэм пае, АР-м и Апшъэрэ хьыкум зэхищэгъэгъэ зэнэкъо­къум гъэ­рекIо зыхэлажьэм, «Портрет судьи» зыфиIорэ лъэ­ныкъомкIэ текIоныгъэр къыди­хыгъ.

Бэгугъэ Марыети илъэсыбэ Тэхъутэмыкъое район гъэзетым езытыгъэхэм ащыщ. 1993-рэ илъэсым къыщыублагъ Iоф зыщишIэрэр.

— Ащыгъум джыри перфолентэхэр дгъэфедэщтыгъэх, ахэр Мыекъуапэ дгъахьыхэти, типографием гъэзетыр къыдигъэкIыщтыгъ, — еIо ащ. Уахътэр лъыкIуатэ къэси шIыкIакIэхэр къыздихьызэ, компьютерхэм перфолентэхэр щыIэныгъэм хагъэкIыгъэх. Джы Марыет программэ зэфэшъхьафхэр ыгъэфедэзэ компьютерымкIэ Iоф ешIэ, текстхэм гъэтэрэзыжьынхэр афешIых, хиутыхэуи мэхъу, электроннэ почтэм къихьэхэрэм алъып- ­лъэ­н­ми фэгъэзагъ.

Сыд фэдизэу уиIофшIэн гухахъо хэогъуатэми, узэры­псэущт ахъщэу къыкIакIорэм мэхьанэшхо иI. Гъэзетым иредактор шъхьаIэ ар къыхигъэщызэ илъэ­сыбэ хъугъэу редакцием ибухгалтерэу Мамый Сусаннэ нэIуа­сэ тыфишIыгъ. Ар 2008-рэ илъэсым къыщыублагъ зыIутыр. Зы унагъом фэдэу зэхэт коллективым игуапэу зызэрэхигъэ­кIокIагъэм къыкIегъэтхъы. Ад­рэхэм афэдэу ащи зыпарэкIи иIофшIэпIэ чIыпIэ ыхъожьынэу ыгу къихьагъэп.

Район гъэзетыр хъугъэ-шIэгъэ тхыжьыгъэу щыт. Муниципальнэ образованием итарихъ зэрэщытэу ащ къеIуатэ. Культурэм, спортым, медицинэм, гъэсэныгъэм, нэмыкI лъэныкъохэм яхэхъоныгъэхэм къызэратегущы­Iэрэм имызакъоу, охътэ зэфэшъхьафхэм цIыфхэр зэрэпсэущтыгъэхэр, ядунэееплъыкIэ зы­фэдагъэр, непэ зыфэдэр, щыIэ­ныгъэ гъогоу къакIугъэр ибгъотэщт.

— Илъэс 90-м уахътэми, цIыфхэми, щыIакIэми мызэу, мытIоу зызэблахъугъ, ау зэмыхъокIэу къэнэжьыгъэр мы редакцием иколлектив зы унагъоу зэрэзэхэтыр ары, — къы­таIуагъ Тэхъутэмыкъое район гъэзетэу «Согласием» щыла­жьэхэрэм.

А хэбзэ дахэр непи лъагъэ­кIуатэ. Редактор шъхьаIэу ашыпхъу нахьыжъым фэдэу атеубгъуагъэмрэ зыкIыныгъэ зыхэлъ коллектив цIыкIумрэ ар зэдыряшIушIагъ. Ащ тетэу яIофшIэн лъагъэкIотэнэу тиIофшIэгъухэм тафэлъаIо, ясэнэхьат мэфэкIымкIэ тафэгушIо!

ХЪУТ Нэфсэт. Сурэтхэр: Iэшъынэ Аслъан.