Республикэм инахьыжъхэм я Совет хэтыгъэу, къыткIэхъухьэхэрэм япIун хъупхъэу дэлэжьагъэу, Адыгеим зекIоным зыщиушъомбгъуным зиIахь хэзы­шIыхьэгъэ Къандаур Исмахьилэ Астемир ыкъор мы илъэсым щылэ мазэм и 3-м илъэс 88-м итэу дунаим ехыжьыгъ.

И. А. Къандаурыр 1936-рэ илъэсым жъоныгъуакIэм и 9-м Кощхьэблэ рай­оным ит къуаджэу Блащэпсынэ къыщыхъугъ. Гурыт еджапIэр къызеухым дзэм ащэгъагъ. Балтийскэ флотым идзэ-хы кIуачIэхэм къулыкъур ащи­хьыгъ, ащ нэужым хэушъхьафыкIыгъэ экспедицием хэтэу крейсерымкIэ Темыр хы гъогур Владивосток нэсэу къыкIугъ, Тихоокеанскэ флотым къулыкъур щиу­хыгъ. Ащ нэужым Адыгэ къэралыгъо кIэлэегъэджэ институтыр къыухыгъ. Блащэпсынэ гурыт еджапIэм урысыбзэмрэ адыгабзэмрэ щаригъэхьыгъ, нэужым еджапIэм ипащэу щытыгъ. 1967-рэ илъэсым къыщыублагъэу илъэс 20-м ехъурэ зекIоным ылъэныкъокIэ пэщэ IэнатIэхэр ыIыгъыгъэх. Аужырэ илъэсхэм республикэм тарихъымкIэ ыкIи архитектурэмкIэ исаугъэтхэм якъэухъу­мэн фэгъэзэгъэ къэралыгъо инспекциеу культурэмкIэ Министерствэм къепхы­гъэм пэщэныгъэ дызэрихьагъ.

Къандаур Исмахьилэ къыткIэхъухьэ­хэрэм япIункIэ, зекIоным епхыгъэ производственнэ, мылъку-техникэ лъапсэм игъэпытэнкIэ Iофышхо ыгъэцэкIагъ, джащ фэдэу Адыгеим итарихъ-культурнэ кIэн къэухъумэгъэным иIахьышхо хишIыхьагъ. «Адыгэ Республикэм тарихъымкIэ ыкIи культурэмкIэ исаугъэтхэр» зыфиIорэ каталогыр зэхигъэуцуагъ. Уахътэм ди­штэрэ, цIыфхэр зыгъэгумэкIырэ Iофыгъо зэфэшъхьафхэм афэгъэхьыгъэ тхыгъэхэр Урысыем ыкIи республикэм ягъэзетхэмрэ яжурналхэмрэ къащыхиутыгъэх. Тыдэ Iоф зыщешIи, щыIэныгъэм хэшIыкI дэгъу зэрэфыриIэр, IэпэIэсэныгъэ ин зэрэхэлъыр, гуетыныгъэ зэриIэр къыхэщы­щтыгъ. Илъэсыбэрэ еIолIэнчъэу Iоф зэришIа­гъэм пае Къандаур Исмахьилэ щытхъу тхылъхэр, медаль зэфэшъхьафхэр ыкIи медалэу «Адыгеим и Щытхъузехь» зыфиIорэр къыфагъэшъошагъэх. Ишъхьэгъусэу Нуриет Хьаджырэт ыпхъур игъусэу (бэмы­шIэу зидунай зыхъожьыгъэр) къорэ пхъурэ зэдапIугъ.

ЫныбжьыкIэ зигъэпсэфынэу къытефэщтыгъ нахь мышIэми, Адыгеим инахьыжъхэм я Совет иIофшIэн чанэу ар хэлажьэщтыгъ, къуаджэу Блащэпсынэ иобщественнэ-шIушIэ организацие иIофшIэни иIахьышхо хишIыхьагъ. Хэгъэгум къыщы­хъурэ хъугъэ-шIагъэхэм ренэу ащ защигъэгъуазэщтыгъ, политикэмкIэ, экономикэмкIэ, культурэмкIэ ыкIи социальнэ лъэныкъомкIэ нахьышIум тегъэпсыхьэгъэ зэхъокIыныгъэу къежьэхэрэм адыригъаштэщтыгъ. Тхылъэу «Путь борьбы и надежды» зыфиIорэр къыдигъэкIыгъ. Ар зыфэгъэхьыгъэр адыгэхэм гъогу къинэу къакIугъэр ыкIи непэрэ щыIакIэм къызэрэнэсыгъэхэр ары. НахьыбэмкIэ IэубытыпIэ ышIыгъэр ежь къызщыхъугъэ икъоджэ гупс ары. ЦIыф гукIэгъоу, къин хафэхэрэм IэпыIэгъу аритыным фэхьазы­рэу ар щытыгъэми, щыIэныгъэм къы­гъэ­уцурэ Iофыгъо горэхэм язэшIохын зеуталIэкIэ, теубытагъэрэ пытагъэрэ зэрэхэлъыр къэлъагъощтыгъ. Лъэпкъ зэхэдз иIагъэп, цыхьэшIэгъу ныбджэ­гъоу щытыгъ. А пстэуми сэмэркъэу дахэр ахэлъыгъ. Джащ фэдэу ары иныбджэгъухэм, Iоф дэзышIагъэхэм ыкIи зышIэщтыгъэ пстэуми ар агу къызэринэщтыр.

Адыгеим инахьыжъхэм я Совет хэтхэр, Iоф дэзышIагъэхэр ыкIи иныбджэгъухэр Къандаур Исмахьилэ Астемир ыкъом иунагъорэ иIахьылхэмрэ афэтхьаусыхэх. Унагъоми, лIакъоми къины­шхо къафыкъокIыгъ. Шъуянэ-шъуятэхэм гъогу шIагъоу къызэпачыгъэм мы мэфэ хьылъэхэр къышъуфарэгъэпсынкI.

ГъукIэлI Нурбый. Адыгэ Республикэм инахьыжъхэм я Совет итхьамат.