Top.Mail.Ru

Унагъор мылъку пстэуми анахь лъапI

Image description

2024-р — унагъом и Илъэсэу агъэнэфагъ. ЦIыфым ищыIэныгъэкIэ унагъом мэ­хьанэшхо иI. Унэгъо зэгурыIожьыр об­ществэм зыпкъитыныгъэ иIэным фэIорышIэ.

Арышъ, непэкIэ унагъом игъэ­пытэн тиобществэ пшъэрылъ шъхьаIэу иIэхэм зэу ащыщ. Ащ епхыгъэу Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафхэр Урысыем щызэшIуахых.

ЗэгурыIоныгъэ зэрылъ унэгъуабэ Адыгеим ис. Ахэм ащыщ Шэуджэн районым икъуаджэу Хьакурынэхьаблэ щыпсэухэрэ Пановхэр. Зэшъхьэгъусэхэу Рус­лъанрэ Бэллэрэ врачых, кIэлэцIыкIуи 5 зэдапIу. Мыхэм яунагъо районым дэгъоу щызэ­лъашIэ, лъытэныгъэ афашIы.

Ным и Мафэ ехъулIэу Адыге­им и ЛIышъхьэ зыфэгушIуагъэ­хэм Бэллэ ахэфагъ ыкIи ащ ахъщэ шIухьафтыным дипломэу «Материнская слава» зыфиIорэр кIыгъоу къыратыгъэх. Унэгъо зэгурыIожьэу кIэлэцIы­кIуитф зыщапIурэм ылъапсэ тэри зыщыдгъэгъозагъ, бысымгуащэм гущыIэгъу тыфэхъугъ.

Джыри медицинэ университетым щеджэхэзэ нэбгыритIур нэIуасэ зэфэхъугъэх. Охътэ гъэ­нэфагъэ тешIагъэу псэогъу зэфэхъухэмэ зэрашIоигъор къа­гурыIуагъ.

— Руслъан илъэсищкIэ сапэ итэу еджэщтыгъ. 2005-рэ илъэ­сым тыкъэзэрэщагъ. Ежь зэу Шэуджэн район гупчэ сымэджэщым Iоф щишIэнэу кIуагъэ, илъэсищ тешIагъэу, интернатурэ ужым, сэри мыщ къэзгъэзэ­жьыгъ, — къыIуагъ Бэллэ.

Мы уахътэм Руслъан район сымэджэщым иврач шъхьаI, Бэл­лэ — терапевт. Зэшъхьэгъу­сэ ныбжьыкIэхэм унагъо ашIэным еджэнри IофшIэнри пэ­рыохъу фэхъугъэхэп. АIэ зэкIэ­дзагъэу, яIорэ яшIэрэ зэхэлъэу щыIэныгъэ гъогум зэдытетых. Илъэс 18 хъугъэ унагъом иджэныкъо машIо зыблэрэр. Анахь тын лъапIэу яIэу алъытэрэр ялъфыгъэхэр ары.

— ЗэгурыIоныгъэрэ лъытэны­гъэрэ зэшъхьэгъусэхэм зэфыряIэмэ, сыд фэдэ Iофыгъуи зэшIуахыныр нахь IэшIэх къафэ­хъущт, — еIо Бэллэ. — ГукIэгъуныгъэ уазыфагу илъэу, уилъ­фыгъэхэм яхъяри якъини адэбгощын плъэкIэу ашъхьагъ уиты­мэ, насыпыгъэкIэ сэлъытэ.

Сыд фэдэрэ лъэхъани анахь мэхьанэ зэратырэр сабыир ары. Ащ насыпыр къыдакIоу адыгэ­хэм алъытэ. КIэлэцIыкIур щыIэныгъэм зэрилъапсэр къыушы­хьатэу, ащ насыпи гушIуагъуи унагъом къырехьэх. Пановхэм яунагъо а гушIуагъор непэ илъ, кIэлищрэ тIолъфэныкъохэу пшъэ­шъитIурэ яI. Бэллэ сыдигъуи сабыибэ иIэнэу фэягъ, ау ана­хьэу зыкIэхъопсыщтыгъэр пшъа­шъэ къыфэхъуныр ары.

— Пшъэшъэ цIыкIум сыря­нэнэу сыфэягъ. КIэлищым ауж, «Тхьэр бай» зэраIоу, пшъэшъэ тIолъфэныкъохэр къытфэхъу­гъэх. Гухэлъ чыжьэу зыдэсIыгъыгъэр къыздэхъугъ, — еIо гушIозэ Бэллэ.

Анахьыжъэу Расул я 11-рэ классым щеджэ. Янэ-ятэхэм ясэнэхьат къыхихыгъэп, юрис­пруденцием ылъэныкъокIэ зигъазэ шIоигъу. Аслъан я 8-рэ классым ис. Мыр кIэлэ гъэшIэгъон, творческэу щыт. Илъэси­бгъу ыныбжьэу комиксхэр сурэт ышIыхэу ыублагъ. Рассказхэр, усэхэр етхых, Iофтхьабзэу еджа­пIэм щызэхащэхэрэм зэкIэми ахэлажьэ. Урысые зэнэкъокъоу «Живая классика» зыфиIорэм районымкIи, республикэмкIи тIогъогогъо апэрэ чIыпIэр къащыдихыгъ. Азэмат я 3-рэ классым ис, къыхихыщт сэнэхьатым джыри тыриубытагъэп. АнахьыкIэхэу Иннэрэ Иринэрэ илъэсищ аныбжь, кIэлэцIыкIу IыгъыпIэм макIох. Мы уахътэм ахэм сабый чэфыгъор нахь къапэкIы, унагъом исхэм зэкIэми янэплъэгъу фабэ ахэм афэгъэзагъ.

— КIэлэцIыкIухэм япIуныгъэ-­гъэсэныгъэкIэ анахь шъхьаIэу слъытэрэр щысэшIухэмкIэ укъя­кIолIэныр ары. ГущыIэ закъокIэ сабыир бгъэсэн плъэкIыщтэп. Ны-тыхэм щысэ арагъэлъэгъумэ, ишIуагъэ къэкIощт. Сыдэу зы­пшIыгъэми, уилъфыгъэхэр о къыпфэдэщтых, — хегъэунэфыкIы Бэллэ.

Джащ фэдэу Пановхэм якIэлэцIыкIухэм адыгэ шэн-хэбзэ зэхэтыкIэхэр ягъэшIэгъэнхэм бгъуитIумкIи янэжъхэр дэла­жьэх.

Унагъом ышъхьэр хъулъфыгъэр ары. Ащ мэхьанэу уна-гъом щыриIэр бзылъфыгъэм зэралъигъэIэсырэм елъытыгъ. Тым игущыIэ пытэ хэмытэу сыд фэдэрэ Iофыгъуи зэшIохыгъэ хъурэп. Руслъан хэбзэ IофшIэным охътабэ тырегъэкIуадэми, иунагъо щыгъупшэрэп. Тым ищынагъо кIалэхэм дэгъоу зэхашIэ.

— Унагъор — зэрэщытэу сидунай, сэркIэ ар зэкI, — къы­тиIуагъ Руслъан.

Ным ыпшъэ ифэрэр бэ: Iоф­шIэным къыщегъэжьагъэу гыкIэни, тхьакIэни, пщэрыхьани, егъэджэжьыни… Ау тигущыIэгъу ахэр къиныгъохэкIэ ылъытэрэп.

— Шъыпкъэ, джырэ уахътэм сабыибэ къэпIэтыныр псынкIэп, ау лъфыгъабэ зэрэсиIэм зы мафи сырыкIэгъожьэу къыхэ­кIыгъэп, — еIо Бэллэ. — Мылъкум нахь лъапIэу дунаим тетыр сабыим ищх макъ. Ар нахьыбэрэ зэхэсхыным пае сыд фэдэ къиныгъуи зэпысчыщт.

ШIулъэгъурэ гукIэгъурэ зэ­рылъ унагъор кIэгъэкъон пытэу щыт, ащ фэдэм укъихъухьаныр насыпыгъэшху. УапэкIэ къикIырэ къинхэр зэпэозгъэчырэр уигупсэхэмрэ уиIахьылхэмрэ къыпфыряIэ гуфэбэныгъэр ары. Джар зэхашIэзэ Пановхэм якIэ­лэцIыкIухэр къэтэджых.