Адыгеим ипроект анахь дэгъухэм ахалъытагъ
Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат япащэу медицинэ координаторхэм якъулыкъу изэхэщэнкIэ проектэу реабилитацием илъэхъан цIыфхэм IэпыIэгъу ягъэгъотыгъэным тегъэпсыхьагъэр зэхагъэуцуагъ ыкIи агъэцэкIагъ.
Социальнэ унашъохэм яакселераторэу автоном мысатыу организациеу «ПроектыкIэхэм япхырыщынкIэ стратегическэ гукъэкIхэмкIэ Агентствэм» зэхищагъэм къыдыхэлъытагъэу Iофхэр зэшIуахыгъэх. Республикэм илъэсрэ проектым Iоф дишIагъ. Стратегическэ гукъэкIхэмкIэ Агентствэм ирейтингкIэ социальнэ унэшъо анахь дэгъуи 10-мэ ахалъытагъэм экспертхэм къыдырагъэштагъ. Социальнэ унашъохэм яакселератор икIэух тыгъэгъазэм и 12-мрэ и 13-мрэ Москва щыкIуагъ. Хэгъэгум ишъолъыр 30-мэ якупхэр ащ хэлэжьагъэх. Къэралыгъо фэIо-фашIэхэр нахьышIоу гъэцэкIэгъэнхэмкIэ унэшъо 64-рэ къырахьылIагъ. Адыгеим ипроектэу «Реабилитация» зыфиIорэр анахь дэгъухэм ахалъытагъ.
Адыгеим ишъолъыр сервиснэ уполномоченнэ къепхыгъэ купымрэ республикэм ихэбзэ къулыкъухэмрэ Iоф зыдашIагъэр уз хьылъэ къызэутэлIагъэхэм, гущыIэм пае, инсульт хъугъэхэм е гъогум техъухьэгъэ тхьамыкIагъом шъобж хэзыхыгъэхэм япсауныгъэ зэтегъэуцожьыгъэнымкIэ медицинэ IэпыIэгъу икъу ягъэгъотыгъэныр ары. Мыекъопэ къэлэ сымэджэщым реабилитациемкIэ иотделение иIофхэм язытет ахэм зыщагъэгъозагъ, сымаджэхэр зэутэлIэрэ Iофыгъо шъхьаIэхэр къыхагъэщыгъэх.
Нафэ къызэрэхъугъэмкIэ, Iофыгъо шъхьаIэхэм ащыщ сэкъатныгъэ зэряIэр къэзыушыхьатырэ тхылъхэр къаратынхэмкIэ е реабилитациемкIэ къэбархэр икъоу сымаджэхэм зэраIэкIэмыхьэхэрэр ары. Ащ епхыгъэу игъо алъэгъугъ сымэджэщым реабилитациемкIэ иотделение джыри зы IофышIэ — медицинэ координатор аштэнэу. Реабилитацием илъэхъан ащ сымаджэхэми, ахэм яIахьылхэми ишIуагъэ аригъэкIыщт.
«РеабилитациемкIэ отделением чIэфэрэ цIыфым реабилитацие ужым зыздигъэзэщтыр ышIэрэп. Медицинэ координаторым иставкэ зыкIагъэнэфагъэр, сэкъатныгъэ зэряIэр къэзыушыхьатырэ тхылъхэр агъэхьазырхэ, медицинэ, социальнэ IэпыIэгъу арагъэгъоты зыхъукIэ, сымаджэхэм ишIуагъэ аригъэкIынэу ары», — къыIуагъ шъолъыр сервиснэ уполномоченнэу Тазэ Бэллэ.
Медицинэ координаторхэм якъулыкъу изэхэщэн фэгъэхьыгъэ унашъор мы илъэсым ичъэпыогъу Адыгэ Республикэм IофшIэнымрэ социальнэ хэхъоныгъэмрэкIэ и Министерствэ, АР-м псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ и Министерствэ, федеральнэ учреждениеу «Медикэ-социальнэ экспертизэмкIэ Адыгэ Республикэм икъэралыгъо бюро» аштагъ. Мы илъэсым ичъэпыогъу къыщегъэжьагъэу медицинэ координаторым Мыекъопэ къэлэ клиникэ сымэджэщым реабилитациемкIэ иотделение Iоф щешIэ. Отделением къычIатхыкIыжьырэм ежь-ежьырэу терапевтым дэжь заригъэтхын фаеу ыпэкIэ щытыгъэмэ, джы ащ фэгъэзагъэр медицинэ координаторыр ары. Сымаджэм исоциальнэ статус игъэнэфэн епхыгъэ анкетэхэм язэхэгъэуцонкIи ар IэпыIэгъу афэхъу.
«Участковэ терапевтым ыштэным сымаджэр зэрежэрэр фэди 5,5-кIэ нахь макIэ хъугъэ. ЫпэкIэ мэфэ 22-рэ ащ ежэщтыгъэмэ, джы мэфи 4-м нэсэу къеIыхыгъ. Сэкъатныгъэ зиIэхэм медицинэ уплъэкIунхэм уахътэу атырагъэкIуадэрэми фэди 4-кIэ къыкIичыгъ. Ахэм мэзитIу фэдиз ыпэкIэ апылъыщтыгъэхэмэ, джы тхьамэфитIум нэсэу къеIыхыгъ. Реабилитацие ужым участковэ терапевтыр IэпыIэгъу зыфэхъухэрэм япчъагъэ процент 77-кIэ нахьыбэ хъугъэ», — къыIуагъ АР-м и ЛIышъхьэрэ АР-м иминистрэхэм я Кабинетрэ я Администрацие ипащэ игуадзэу Хъоткъо Саниет.
Стратегическэ гукъэкIхэмкIэ Агентствэм игенеральнэ пащэу Светлана Чупшевам шъолъырхэм япащэхэм, ахэм ягуадзэхэм, министрэхэм «тхьашъуегъэпсэу» ариIуагъ сервиснэ уполномоченнэхэм якъулыкъу изегъэушъомбгъун чанэу зэрэпылъхэм афэшI.
«ГъэрекIо федеральнэ гупчэм унэшъуабэмэ ынаIэ къатыридзагъ. Джы ахэр къызщыхахыгъэ шъолъырхэм ямызакъоу, нэмыкIхэми ащагъэцакIэх. Федеральнэ шэпхъэ базэм ахэр хэгъэхьэгъэнхэм иIофыгъуи тегущыIэх», — къыIуагъ Агентствэм игенеральнэ пащэ.
АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат зэрэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, тиреспубликэ стратегическэ гукъэкIхэмкIэ Агентствэм зэдэлэжьэныгъэу дыриIэм нахь зыригъэушъомбгъущт.
«Тэ Iофэу тшIэрэр зэкIэ зытегъэпсыхьагъэр цIыфхэм ящыIэкIэ-псэукIэ зыкъегъэIэтыгъэныр ары. Сервиснэ уполномоченнэхэм ясоциальнэ проектхэм ащ фэдэ гухэлъым тыфащэ. Стратегическэ гукъэкIхэмкIэ Агентствэм амалэу къытитыхэрэр зэкIэ къызфэдгъэфедэщтых. Шъолъыр сервиснэ уполномоченнэхэм якъулыкъуи тэри тишъыпкъэу тызыпылъыщтыр цIыфхэм яфэныкъоныгъэхэм апшъэрэ мэхьанэ ятыгъэныр, щыIэкIэ-псэукIэр нахьышIу шIыгъэныр ары», — къыIуагъ республикэм ипащэ.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу