Чъыгыр къэкIы, цIыфыр къэхъу, хэхъо, зеIэты, ины мэ­хъу, игъорыгъоу зытегъэпсыхьагъэр къыхэкIыжьы, мэлажьэ, мэпсэу. Непэ зигугъу къэсшIыщтыр адыгэ тхэкIо бзылъфыгъэу Гъыщ Рахьмэт ары.

Адыгэ хэкумкIэ Шэуджэн районым ит къуаджэу Хьакурынэхьаблэ мэлылъфэгъу мазэм 1963-рэ илъэсым къыщыхъугъ. Илэгъухэм афэдэу сабыигъо-кIэлэцIыкIугъо зыпкъ ит иIагъ. Шыкурышхоу, зауи пыджи бэшIагъэ зыуцужьыгъа­гъэхэр, цIыф къызэрыкIохэм щыIакIэм аIэ пытэу хэгъэнагъэу зэрэщыIэщтхэм пылъыгъэх.

Адыгэ унагъохэм мы уахътэм сабыибэ щхы макъэр чэфэу, гуапэу зэфэдэу арыIукIыщтыгъ. Ны-тыхэм ыкIи тыжъ-­ныжъхэм яIорэ-яшIэрэ зэтехьэу къакIэ­хъухьэрэ ялъфыгъэхэр дахэу зэдапIущты­гъэх, ар хэгъэкIи, тэмашъхьэм тесхэм зэрэщытэу кIэлэцIыкIухэм афэгумэкIхэу, ядэхашIэхэу, якIасэхэу къызэдаIэтыщтыгъэх. Къоджэдэсхэм дэгъоу къагурыIощтыгъ, сабыим ылъэгъурэр щысэ зэ­рэ­фэхъурэр ыкIи апэкIэ плъэхэзэ, къэ­кIощт охътакIэм ахэр игъэпсэкIо дэгъу хъунхэм анаIэ тетыгъ.

Охътэ гупсэфыгъ, рэхьатыгъ а лъэ­хъаныр. ХэтэрыкIхэм якъэгъэкIын, ахэм яIугъэкIын хэкум щыпылъыгъэх. УщыIэ пшIоигъомэ, пIэ зэтедзагъэу ущыскIэ къикIын зэрэщымыIэр, зыбгъэулэунышъ, Iофым уегугъун зэрэфаем зыраубыты­лIэгъагъ. «Узэгугъурэр — къыогу­гъужьы» арыба зыкIаIуагъэр.

Гъыщ Рахьмэт абдзэхэ къуаджэу Хьа­курынэхьаблэ къыщыхъугъ, щапIугъ, гурыт еджапIэм щеджагъ, 1983-рэ илъэ­сым Мыекъопэ мэкъумэщ-хъызмэт тех­никумыр, 1996-рэ илъэсым Москва дэт Литературнэ институтэу М. Горькэм ыцIэ зыхьырэр къыухыгъэх, ау икъуаджэ е ихэку къыгъэзэжьыгъэп. Москва къэлэшхом илъэси 10 пчъагъэ хъугъэу щэпсэу. Мыщ дэжьым нахь къыщыхэзгъэщы сшIоигъу, Рахьмэт пасэу, къоджэ еджапIэм щеджэзэ тхэн-гупшысэныр къызэ­рэхэщыгъэр. ЦIыфыр зыгупчэ щыIэныгъэр инэплъэгъу итэу, апэрэ тхыгъэ-­хэутыгъэхэр район гъэзетхэу «Зарям», «Пио­нерская правда» ыкIи «Комсомолец Кубани» зыфиIохэрэм къызэраригъахьэщтыгъэхэр. Ытхыхэрэр 1979-рэ илъэсым къыщыублагъэу къыхеутых. 1988-м къы­щегъэжьагъэу ирассказхэр журналхэу «Зэкъошныгъэм» ыкIи «Жъогъобыным» къыхаутых.

1991-рэ илъэсым Адыгэ республикэ тхылъ тедзапIэм кIэлэцIыкIу рассказхэр зыдэт тхылъэу «Пшэсэн щынагъу» ыкIи ар урысыбзэкIэ «Злая крапива» ыIоу къыщыдэкIыгъэх. Ахэм къакIэлъыкIуагъ повестыр ыкIи рассказхэр зыдэтэу «Букет сирени» зыфиIорэр. Джы Гъыщ Рахьмэт ия 4-рэ прозэ тхылъыкIэ бэмышIэу Адыгэ тхылъ тедзапIэм «У нас будет одна фамилия…» ыIоу къыщыдэкIыгъ. Ащ повестищ къыдэхьагъ: «Зов земли», «У нас будет одна фамилия…», «Азбука материнства». Ахэр зэкIэ ­адыгэ щыIэкIэ-псэукIэр, гъэпсыкIэ-шIыкIэхэр, лъэпкъ шэн-хэбзэ зэфэшъхьафыбэр къи­зыIотыкIырэх, ухэтми, узяджэкIэ, къып­хэзгъахъорэх, пшъхьэкIэ ор-орэу узэзгъэплъыжьырэх, щыIэныгъэм лъэныкъуа­бэкIэ уфэзыпIурэх. Ахэр бзэ гурыIогъо­шIукIэ тхыгъэх, образ зэфэшъхьафхэр IэпэIэсэгъэ, IэпкIэ-лъэпкIагъэ ахэлъэу къытынхэр фызэшIокIыгъ.

Ежь тхакIом ыныбжь мыгъэ илъэс 60 хъугъэ. Ащ фигъэшъуашэу, ежь ыгукIэ, ышъхьэкIэ щыIэныгъэр ришIыкIыпэу, икъэлэмыпэ къыпыкIырэ произведение пэпчъ щыIэныгъэ шъыпкъэгъэ ин хэ­лъэу, образ зэфэшъхьафхэр къыригъэлъэгъу­кIыныр, уахътэмрэ цIыфымрэ зэрэзэдэIорышIэхэрэр гъэшIэгъонэу, IупкIэ дэдэу, акъыл-Iушыгъэ хэлъэу къыриIотыкIыныр фызэшIокIэу сэ сеплъы. ТхакIом итворчествэ хэхъонэу, тэмэпкъ пытэ иIэнэу фэсэIо, тхылъыкIэм «Гъогу мафэкIэ» тыфэлъаIо.

Мамырыкъо Нуриет.