ШIэныгъэм ипчъэ сабыйхэм къафы­зэIузыхырэ Кобэщыч Сусанэ Кимэ ыпхъур Хьатыгъужъыкъое гурыт еджа­пIэу Хьаткъо Ахьмэд ыцIэ зыхьы­рэм илъэс 34-рэ хъугъэу щэлажьэ.

УФ-м гъэсэныгъэмкIэ иIофы­шIэ гъэшIуагъэу, АР-м гъэсэныгъэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу, народнэ просвещением иот­личникэу, «Адыгеим икIэлэ­егъэджэ анахь дэгъу» зыфиIорэ щытхъуцIэр зыфагъэшъошагъэу, нэмыкI тынхэри къэзылэжьыгъэ Кобэщыч Сусанэ Къэбэхьаблэ щэ­псэу. Ар ап­шъэрэ ка­тегорие зиIэ кIэлэ­егъадж, 2007-рэ илъэсым щегъэжьагъэу ­еджапIэм ипащэ игуадз. ЦIыф Iуш, губзыгъ, шъы­рыт, гъэхъэгъабэ иI.

ХэткIи нафэ, укIэлэегъэджэныр IофшIэн псынкIэп, ау ащ нахь къиныжь зищыIэныгъэ гъогу езыгъэжьэгъэ кIэлэцIыкIум игъэсэныгъэ-пIуныгъэ. Урысы­бзэмрэ адыгабзэмрэ адакIоу инджылызыбзэр кIэлэеджакIохэм ябгъэшIэныр IэшIэхэп.

Сусанэ чэщи мафи Iоф зыдешIэжьы. Егъэджэныр электроннэ шIыкIэм тетэуи зэхещэ. Ар непэрэ уахътэм диштэу, шъошакIэм илъэу лэжьэрэ кIэлэегъадж.

КъыткIэхъухьэрэ сабыйхэм яныдэлъфыбзэ агъэфедэным ыкIи икъоу зэрагъэшIэным мэхьанэшхо иI. Ащ имызакъоу, адыгабзэр, урысыбзэр ыкIи инджылызыбзэр Сусанэ зэрипхыгъэ, бзищым язэгъэшIэн фытегъэпсыхьэгъэ проектым дэлэжьэнэу ригъэжьагъ.

— Уадыгэмэ, пстэуми апэу адыгабзэр пшIэн фае, — еIо Сусанэ. — Ащ ыужыкIэ урысыбзэр, етIанэ бзэ зэфэшъхьаф­хэр. АдыгеимкIэ IэкIыб къэралыгъуабзэхэр зэзыгъашIэхэрэм япчъагъэ нахьыбэ мэхъу. Проектым мурад шъхьаIэу иIэр кIэлэцIыкIу пэпчъ сэнаущыгъэу хэлъымкIэ зыкъызэIуегъэхы­гъэныр, къыткIэхъухьэрэ лIэ­ужхэм яхэгъэгу шIу алъэгъоу пIугъэнхэр ары. Проектэу ес­хьыжьагъэм игъэцэкIэн сыдэлажьэ, ащ ишIогъэшхо къэкIонэу сыщэгугъы. КIэлэеджэкIо нахьыкIэу инджылызыбзэр зэзыгъэшIэнэу езыгъэжьагъэхэм джэгукIэ шъуашэм илъэу ар ясэгъашIэ.

КIэлэегъаджэр шIэныгъэмрэ гъэсэныгъэмрэ якъэкIуапI. Егъэ­джэным хэушъхьафыкIыгъэ екIо­лIакIэ фыриIэн фае.

— Зиныдэлъфыбзэ зышIокIодырэ лъэпкъыр ежьыри мэкIодыжьы, — лъегъэкIуатэ игу­пшы­сэ Сусанэ, — Адэ сыда тиныдэлъфыбзэ мэхьэнэ икъу зы­кIе­тымытырэр? КIэлэеджакIомэ инджылызыбзэкIэ гъэцэкIэнхэр зястыкIэ, урысыбзэкIи, адыга­бзэкIи десэхэр зэрадзэкIыжьы. Сиурокхэм ащызгъэфедэрэ слайд-лъэтегъэуцохэр, Iэнэ хъу­раехэр, зэхахьэхэр бзищкIэ гъэ­псыгъэх.

Ащ ишIуагъэкIэ кIэлэеджакIохэм бзэхэр зэрагъэшIэнхэр нахь Iэрыфэгъу къафэхъу.

Сусанэ ишъхьэгъусэу Кобэщыч Азамат Къэлэубат ыкъор Хьатыгъужъыкъое гурыт еджапIэм ипащэу илъэсыбэрэ лэ­жьагъэ, химиер аригъэхьыгъ. Пэщэ анахь дэгъуипшIэу АР-мкIэ къы­хагъэщыгъэхэм ащыщ. Коллективым урипэщэныр IэшIэхэп. Ау уиIофшIэн шIу плъэгъоу, къыбгот цIыфхэм шъхьэкIэфэныгъэ афэпшIымэ, ахэр уигъу­сэхэмэ, къыбдэмыхъун ыкIи зэшIомыхын щыIэп. Ар Азэмат дэгъоу ыгъэцэкIагъ.

Азэматрэ Сусанэрэ унэгъо дахэ зэдашIагъ. Илъэс 37-рэ хъугъэу зэдэпсэух. ШIулъэгъурэ гукIэгъурэ зэрылъ унагъор кIэгъэкъон пытэу щыт. Ащ фэдэ унагъом къитэджэнхэу янасып къыхьыгъ якIалэхэу Айдэмыррэ Анзоррэ. Ахэм ежьхэм унагъо­хэр яIэх, сабыйхэр апIу. Кобэщычхэм яунагъо инамыс ны­сэу къахэхьагъэхэм лъагъэкIуатэ, унэгъо кIоцIым щызэрахьэрэ хабзэм уасэ фашIы.

Тиныдэлъфыбзэ зэрэдгъэлъа­пIэрэм, уасэу фэтшIырэм ялъы­тыгъ кIэлэеджакIохэми ар къызэрагурыIощтыри, зэрэзэхашIэщтыри. КIэлэегъаджэ пэпчъ исэ­нэхьат фэшъыпкъэу, бзэм икъэухъумэн фэбанэмэ, адыгабзэр къызэтенэщт.

Лъэпшъыкъо Фатим.