Къэралыгъо хъытыу нэкIубгъор АдыгеимкIэ хэта анахдэгъоу зыгъэлажьэрэр? Нэбгырэ пчъагъэу ахэм къызэ­лъау­бытырэр сыдэущтэу на­хьыбэ пшIыщта? Мыхэм ыкIи нэмыкI упчIэу къэралыгъо паб­ликхэм яIофшIэн фэгъэ­хьыгъэхэм защытегущыIэгъэхэ я 2-рэ республикэ форумэу «Къэралыгъо пабликхэр. Хабзэмрэ цIыфхэмрэ ягущыIэзэпэгъодз хахъо ышIы­нымкIэ гъогур» зыфиIорэр Мыекъуапэ щыкIуагъ.

«ВКонтакте», «Одноклассники», «Теле­грам» зыфиIохэрэм къэралыгъо нэкIубгъохэр ащызы­гъэлэ­жьэрэ IофшIапIэхэм ялIыкIохэр, хьакIэхэр ащ къеблэ­гъагъэх.

Iофтхьабзэр къызэIуихыгъ ыкIи шъолъырым ипащэ ыцIэкIэ къэзэрэугъоигъэхэм шIуфэс къа­рихыгъ Адыгеим и ЛIышъхьэрэ АР-м иминист­рэхэм я Кабинетрэ я Адми­нистрацие ипащэу Владимир Свеженец.

«Къэралыгъо пабликхэр непэрэ мафэмкIэ мэхьанэшхо зиIэ IофшIэкIэ амал ин. Ахэм яшIуа­гъэкIэ къэбарыр цIыфхэм алъыд­гъэIэсырэ къодыеп, ежьхэми хабзэм зыкъыфагъэзэн алъэкIы. ГущыIэм пае, блэкIыгъэ илъэсым республикэм щыпсэухэрэм ялъэIу мин 12-м ехъу къытIу­кIагъ ыкIи зэхэтфыгъ, мыгъэрэ пчъагъэр мин 14,5-м шIокIыгъ. Анахь шъхьаIэу къыддэхъугъэр цIыфхэм ягумэкIыгъохэр псын­кIэу, зэкIэлъыкIуакIэ хэлъэу зэхэтфышъу зэрэхъугъэр ары. Арышъ, тапэкIэ пстэуми зэдэлэ­жьэныгъэу тазыфагу илъыщтым тикъэгъэлъэгъонхэр зыфэдэщтхэм занкIэу япхыгъ. А Iофыгъо­хэм язэшIохынкIэ зишIогъэшхо къытэкIырэмэ ащыщ Адыгеим шъолъыр гъэIорышIэнымкIэ и Гупчэ. Ащ я 2-у зэхищэгъэ фо­румри нахьышIоу Iоф тшIэным фэлажьэ», — къыIуагъ Владимир Свеженец.

Къэралыгъо хъытыу нэкIубгъо­хэм яIофшIэн зэрэзэхащэрэм непэ хэбзэгъэуцугъэ лъапсэ иI. ШIокI имыIэу къэралыгъо Iоф­шIапIэхэм зэкIэм ахэр агъэлэжьэнхэ фаеу заштагъэр илъэс хъугъэ. А пшъэрылъыр республикэм щыгъэцэкIэгъэнымкIэ Адыгеим шъолъыр гъэIорышIэнымкIэ и Гупчэрэ хабзэм илIыкIохэмрэ зэгъусэхэу Iоф ашIагъ ыкIи ахэм яхьатыркIэ республикэм щылэжьэрэ къэралыгъо IофшIэпIэ 688-мэ непэ хъытыу нэкIубгъохэр яIэх. Ахэм яшIуагъэкIэ хабзэмрэ цIыфхэмрэ зэдэгущыIэн амал зэрагъотырэм, язэпхыныгъэ зэрагъэпсырэм къатегущыIагъ Адыгеим шъо­лъыр гъэIорышIэнымкIэ и Гупчэ ипащэу Къоджэшъэо Казбек.

«Непэ типшъэрылъыр къэ­ралыгъо пабликхэм яIофшIэн хэдгъэхъоныр, уахътэм диштэу дгъэкIэжьыныр ыкIи нахь гъэшIэгъон тшIыныр ары. Къэралыгъо хъытыу нэкIубгъохэм афэ­гъэхьыгъэ хэбзэгъэуцугъэм «ВКонтакте», «Однаклассники» зыфиIохэрэм яIофшIакIэ зы-фэ­дэщтыр къыдыхэлъытагъэми, рес­публикэм щыпсэухэрэм псын­кIэу къэбар къызIэкIагъэ­хьанымкIэ, хабзэм иIофышIэхэм зафагъэзэнымкIэ телеграмыр нахь чанэу агъэфедэ. Ащ елъы­тыгъэу АР-м и ЛIышъхьэ и Ад­министрацие иунашъокIэ ари тиIофшIэнкIэ тэгъэфедэ. Сыд фэдэ лъэныкъокIи къэралыгъом, республикэм щыхъурэ-щышIэу цIыфхэм ашIэн фаер къэралыгъо пабликхэм яшIуагъэкIэ охътэ кIэкIым алъытэгъэIэсы. Зы нэ­бгырэкIэ ащ фэдэ Iоф иныр бгъэцэкIэн плъэкIыщтэп. Арышъ, тэ нахь чанэу, дэгъоу, гъэшIэгъонэу Iоф тшIэмэ, республикэм щыпсэухэрэм нахьыбэу тишIуа­гъэ ядгъэкIын тлъэкIыщт», —къыIуагъ ащ.

Къэралыгъо пабликхэм шъо­лъырым, районхэм хэхъоныгъэ щашIынымкIэ екIолIакIэхэм афэ­гъэхьыгъагъ спикерхэмрэ хъытыу нэкIубгъохэм япащэ­хэмрэ язэдэгущыIэгъу. Респуб­ликэм ихъытыухэм къарыхьэрэ къэбар пчъагъэмкIэ къэгъэлъэгъонхэр дэгъух, ау ахэм яджэ­хэрэм ибагъэкIэ IофшIэныр нахь бгъэлъэшын фае.

«КIэтхакIохэм ахэбгъэхъон, къэбарэу нэкIубгъохэм къары­хьэхэрэр цIыфхэмкIэ гъэшIэгъо­нэу, шIуагъэ ахэлъэу щытынхэ фае. Арышъ, рейтингхэр зыкIызэхащэхэрэр щыкIагъэхэр къэплъэгъунхэшъ, анахьэу уздэлэжьэн фэе лъэныкъор къыхэбгъэщыным пай. АдыгеимкIэ «ВКонтаткте» зыфиIорэм къэралыгъо нэкIубгъохэм къызэ­лъаубытырэр проценти 100-м и 32-рэ ныIэп. Ары, макIэ, ау узыфэкIон щыI, арышъ, тыдэ­жъугъэлажь», — форумым къе­блэ­гъагъэхэм ишIошIхэмкIэ къа­дэ­гощагъ «Диалог регионы» зыфиIорэм ипащэу Александр Ир­дуллиныр.

«ЦIыфхэм нэкIубгъор ашIогъэшIэгъоныным, ащ къыкIэтхэнхэм апае ежьхэри мы Iоф­шIэным къыхэбгъэлэжьэнхэ фае. Мыекъопэ къэлэ администрацием спортымрэ физическэ культурэмрэ и

Комитет иIофшIэн ары ылъапсэр. Iофэу тызфэгъэ­загъэр спортым епхыгъ нахь мышIэми, ащ творческэу тыкъе­кIуалIэ. Зэнэкъокъу, Iофтхьабзэ пэпчъ нахь цIыфыбэ къызэретщэлIэщтым теусэ. Ахэм ащыщ физкультурникым и Мафэ ехъулIэу зэхэтщэгъэ зэнэкъо­къур. ФизкультурэмкIэ кIэлэ­егъэджэ анахь дэгъум икъы­хэхын нэбгырэ мин 15 хэлэ­жьагъ», — къыIуагъ къэлэ ад­министрацием спортымкIэ ыкIи фи­зическэ культурэмкIэ и Комитет иIофышIэу Бзаго Рустам.

«Къэралыгъо нэкIубгъо анахь дэгъу» зыфиIорэ зэнэкъокъум изэфэхьысыжьхэр ашIыгъэх. РеспубликэмкIэ анахь нэкIубгъо дэгъур ыкIи лъэныкъо зэфэ­шъхьафхэмкIэ пэрытэу алъытагъэхэр къыхагъэщыгъэх. АР-м IофшIэнымрэ социальнэ хэхъоныгъэмрэкIэ и Министерствэ инэкIубгъо текIоныгъэр къыдэзыхыгъэхэм ащыщ. Аужырэ мэзитфым къыкIоцI АдыгеимкIэ апэрэ чIыпIэр ащ ыIыгъ.

«Министерствэм иIофышIэ­хэм­кIэ зыкIыныгъэу тхэлъым ишIуагъэ­кIэ мэзитф хъугъэу апэрэ чIыпIэм тыщыт. АщкIэ зэ­кIэми «тхьашъуегъэпсэу» яс­Iонэу сыфай. Ахэм ар яIоф- шIэн шъхьаIэп нахь мышIэми, уахътэрэ кIуа­чIэрэ къыхагъэ­кIышъ, ари агъэцакIэ», — къыд­дэгощагъ АР-м IофшIэнымрэ социальнэ хэхъоныгъэмрэкIэ и Министерствэ икъэралыгъо хъытыу нэкIубгъо­хэм Iоф адэ­зышIэрэ ХъокIо Маргаритэ.

«АР-м иконцертнэ зэхахьэ творческэ купи 8 хэт. Ахэм афэгъэхьыгъэ къэбарыр игъом нэкIубгъохэм къарыдгъэхьанхэр типшъэрылъ. Якъэгъэлъэгъонхэр пэшIорыгъэшъэу къэтэIопщ къо­дыекIэ икъурэп, рагъэкIокIыгъэ Iофтхьабзэхэм афэгъэхьыгъэ къэбар гъэшIэгъонхэри къарытэгъахьэх. Мары бэмышIэу адыгэ нысэщэ джэгум фэгъэхьыгъэр «Налмэсым» къыгъэлъэгъуагъ. Ащ игъэкIотыгъэу тикIэтхакIохэр щыдгъэгъозагъэх. ГъэшIэгъонэу къидгъэхьащтым ренэу тынаIэ тетэгъэты, сыда пIомэ культурнэ Iофтхьабзэхэм цIыфхэр на­хьыбэу еблагъэхэ хъугъэ. Ар тигуапэ», — къыхегъэщы зэнэ­къокъум чIыпIэ къыщызыхьы­гъэу, АР-м иконцертнэ зэхахьэ икъэралыгъо нэкIубгъо зезыщэу Анжела Исаевам.

Зэнэкъокъум изэхэщакIохэр зэфэхьысыжьхэм агъэрэзагъэх. Мы илъэсымкIэ къэгъэлъэгъонышIухэр къэралыгъо нэкIубгъо­хэм ашIыгъэх, тапэкIэ зыдэлэ­­жьэнхэ фаехэр агъэ­­нэфагъэх. Ахэр зэрагъэцэ­кIагъэхэр къэ­кIорэ илъэсым зэхащэщт форумым къыщылъэ­гъощт.

Анцокъо Ирин. Сурэтхэр: шъолъыр гъэIоры­шIэнымкIэ Гупчэр.