Тэхъутэмыкъое районым культурэмкIэ игъэIорышIапIэ епхыгъэу Iоф зышIэрэ ныбжьыкIэ драматическэ театрэр къызызэIуахыгъэр бэшIагъэп, ау игъэхъагъэхэмкIэ къахэщы, икъэгъэлъэгъонхэр гум къенэжьых. Мы илъэсым ащ ыгъэуцугъэ спектакльхэу «Мыхьамчэрыекъор, привет!», «Женитьба Бальзаминова» зыфиIохэрэм яплъыгъэхэм осэ ин афашIыгъ.

Театрэм ипащэу Хъуажъ Асиет мы мафэхэм гущыIэгъу тыфэхъугъ. Ныб­жьыкI нахь мышIэми ар нэутхэу, чанэу, имурадхэр къызэрэдэхъущтым ишъыпкъэу пылъ.

Асиет Краснодар дэт унэе лицеир къыухыгъ. ИцIыкIугъом къыщегъэжьагъэу очыл сэнэхьатыр зэригъэгъотыным кIэ­хъопсыщтыгъ. Пшызэ къэралыгъо аграрнэ университетым июридическэ факультет чIэхьагъ, магистр юриспруденции зыфиIорэ сэнэхьатыр иIэу апшъэрэ еджа­пIэм къычIэкIыгъ. Илъэс заулэрэ хьыкум приставхэм ахэтыгъэу унагъо ихьагъ, сабый къыфэхъугъ. Тэхъутэмыкъуае щыпсэунэу къызэкIожьым культурэм и Унэ юрист имыIэу зызэхехым ащ кIуагъэ, ау къызэрэчIэкIыгъэмкIэ методист ящыкIэгъагъэр, декрет ужым IофшIэныр ащ щыригъэжьагъ. ИцIыкIу­гъом къыщегъэжьагъэу пшъэшъэжъыер къэ­шъокIо купым хэтыгъ, сценэм есагъэу щытыгъэти культурэм и Унэ щызэхащэрэ Iофтхьабзэхэм чанэу ахэлажьэу ыублагъ, ахэр зэрищэхэу бэрэ къыхэкIыгъ.

Чъэпыогъум и 13-м илъэси 9 хъугъэ Асиет культурэм ищыIэныгъэ гъогу зырипхыгъэр. 2019-рэ илъэсым ныбжьыкIэ драматическэ театрэу Ахэджэго Мэджыдэ ыцIэ зыхьырэр зэрэзэхащэщтыр ащ дэжьым Тэхъутэмыкъое районым культурэмкIэ игъэIорышIапIэ ипэщэгъэ Ацумыжъ Рустам къызыреIом, артистэу кIожьыгъэ. Театрэ гъогур къыхихынымкIэ Абхъаз Республикэм искусствэхэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу, актерэу Нэгъой Инверрэ Урысые Федерацием инароднэ артистэу Кукэнэ Муратрэ щысэтехыпIэ фэхъугъэх.

Асиет илъэс заулэрэ Iоф ышIагъэу кIэлэцIыкIу драматическэ театрэм пащэ фашIыгъ, нахь пшъэдэкIыжь ин ыхьы хъугъэ.

— Театрэм цIыфхэр зэфещэх, зэрепхых. Илъэс къэс спектакль инитIу тэгъэуцу. Ащ IофшIэнышхо къыпэкIы, залым учIэсэу къагъэлъагъорэм уеплъы зыхъу­кIэ къыбгурыIорэп. Тэ артистхэм къэт­шIырэ ролыр гукIэ зэхэтэшIэ, ар тищыIэныгъэ щыщ мэхъу. Къэдгъэлъэ­гъуагъэр цIыфхэм агу рихьыгъэу, Iэгу къытфытеохэ зыхъукIэ тиIофшIэн мэхьанэу иIэр зэхэтэшIэ, гухахъо хэтэгъуатэ, — еIо тигущыIэгъу.

Мамый Ерэджыбэ ипьесэ техыгъэу спектаклэу «Мыхьамчэрыекъор, привет!» зыфиIорэр Адыгеим имызакъоу Краснодар крайми щызэлъашIагъ. ЛъэкI ин зиIэ кIалэмрэ шIу къэзылъэгъурэ кIэлэ къызэрыкIомрэ пшъэшъэжъыер зэрахадэрэр сэмэркъэу шIыкIэм тетэу артистхэм къагъэлъагъо. Режиссерэу Нэгъой Инвер ар ыгъэуцугъ. Адыгэ шэн-хабзэхэр ащ къыреIотыкIых.

— АдыгабзэкIэ апэрэ спектаклэу къэт­шIыгъэр цIыфхэм агу зэрэрихьыгъэм тигъэгушIуагъ. Мы пьесэр 2020-рэ илъэ­сым дгъэуцунэу щытыгъ, ау пандемиер пэрыохъу къытфэхъугъагъ, джы тимурад къыддэхъугъ, джыри адыгабзэкIэ спектакльхэр дгъэуцунхэу тыфай. Сэмэркъэу нэшанэ зыхэлъхэр нахь агу рехьых, цIыфхэм загъэпсэфы. Адыгабзэм, адыгагъэм зыкъягъэIэтыжьыгъэнымкIэ, къыткIэхъухьэрэ лIэужхэм абзэ ащымыгъупшэнымкIэ мыщ фэдэ къэгъэлъэгъонхэм яшIуагъэ къэкIоу сэлъытэ. Мэкъуогъум и 7-м спектакльхэр апэрэу Тэхъу­тэмыкъуае дэт культурэм и Унэ къыщыдгъэлъэгъуагъ, нэужым республикэм, Краснодар краим ячIыпIэ зэфэшъхьафхэм тащыIагъ. БэмышIэу Мыекъуапэ дэт Лъэпкъ театрэм зыкъыщыдгъэлъэгъуагъ, ащ иIофышIэхэр къы­зэ­рэт­пэгъокIыгъэхэмкIэ, IэпыIэгъу къызэрэтфэ­хъугъэхэмкIэ лъэшэу та­фэраз, цIыфыби къекIолIэгъагъ, мэфэкI шъыпкъэ а мафэр тфэхъугъ, — еIо Асиет.

Спектаклэр нэбгырэ 12-мэ къагъэлъагъо, ахэм ащыщэу 6-р ежь театрэм щэлажьэх. Ансамблэу «Уджым» хэтхэм джэгуа­кIоу зыкъагъэлъэгъуагъ.

Джащ фэдэу чъэпы­огъум ыкIэм спектаклэу «Женитьба Бальзами­нова» зыфиIорэм иапэрэ къэгъэлъэгъон щыIагъ. Урыс драматургэу Александр Островскэм ыныбжь мыгъэ илъэс 200 зэрэхъу­гъэм къыдыхэ­лъытагъэу ар къыхахыгъ. Мыщ фэдэ къэгъэлъэгъон, ижъырэ шъуа­шэхэр ащыгъхэу, апэрэу къашIыгъ, къе­кIолIагъэхэм ар лъэшэу агу рихьыгъ.

НыбжьыкIэхэр культурэм, театрэм фэщагъэ хъунхэу зэрэфаер тигущыIэгъу къыхегъэщы. Илъэси 8-рэ юрист сэнэхьатым феджагъэми, ищы­Iэ­ны­гъэкIэ нэмыкI лъэныкъу зыфэгъэзагъэ хъу­гъэр.

Ар къызэрэхихыгъэм зы мафи рыкIэгъожьыгъэп, бзылъфы­гъэмкIэ культурэр гъэшIэгъонэу, сэнаущыгъэу хэлъыр нахь къыгъэлъа­гъоу елъытэ. Юрист сэнэ­хьатэу зэригъэгъоты­гъэми иIофшIэнкIэ ишIуа­гъэ къэкIо.

Асиет ныбжьыкI нахь мышIэми, гъэхъэгъэшIу­хэр иIэх, чаны. Театрэм щагъэуцурэм нэмыкIэу районым, республикэм щызэхащэрэ Iофтхьабзэхэм иIофшIэгъухэр игъусэхэу ахэлажьэ.

Бзылъфыгъэ сообществэу «Клуб личностного развития 1889» зыфиIорэр зэхищагъэу Iоф ешIэ.

— Пандемием илъэхъан унэм тисы зэхъум цIыфым цIыф зэрищыкIагъэр зэкIэми къыдгурыIуагъ. Ащ дэжьым бэмэ сягупшысагъ, шIэныгъакIэхэм, лъэныкъуа­кIэхэм салъыхъоу сыублагъ. Бзылъфыгъэм мэхьанэу иIэм, гъэхъагъэхэр зэришIыхэрэм сатегущыIэнэу сыгу къи­хьагъ ыкIи «Клуб личностного развития 1889» зыфиIорэр зэхэсщагъ. 1889-рэ илъэсым бзылъфыгъэм апэрэу къэралыгъо шIухьафтын къыфагъэшъошэгъагъ. IэпыIэгъу къысфэхъугъэ пшъэшъэжъыехэми, Тэхъутэмыкъое район администрациеми лъэшэу сафэраз. Лъэныкъо зэфэшъхьаф­хэм япхыгъэ Iофтхьабзэхэр зэхэтэщэх, тарихъым хэхьэгъэ бзылъфыгъэхэм ягугъу тэшIы. Бзылъфыгъэ пэпчъ сэнаущыгъэ зэрэхэлъыр къыгурыIоныр, амалэу иIэр ыгъэфедэныр ары тызыфэлажьэрэр, — еIо Асиет.

АР-м ибзылъфыгъэхэм я Союз яIэпыIэгъоу «Бзылъфыгъэ предприниматель» зыфиIорэ зэнэкъокъур клубым щызэхащэ. Ащ къыдыхэлъытагъэу гъэрекIо тхьамафэрэ рагъэджагъэх ыкIи шъхьадж ибизнес елъытыгъэу къэгъэлъэгъон къышIыгъ. ТекIоныгъэр къыдэзыхыгъэ Адыгэкъалэ щыщ УдыкIэко Альбинэ ибизнес гухэлъхэр щыIэныгъэм щыпхырищынхэм фэшI сомэ мини 100 ратыгъ. Мыгъи тыгъэгъазэм зэнэкъокъур зэхащэнэу агъэнафэ.

Клубым Iутхэу унэе бизнес къызэIузыхыгъэхэм япчъагъэ мафэ къэс зэрэхахъорэм тигущыIэгъу рэгушхо. Бзылъфыгъэхэр зым зыр кIырыплъыхэзэ гъэ­хъагъэхэр ашIых, ыпэкIэ лъэкIуатэх.

Хъуажъ Асиет сыд фэдэрэ лъэныкъо зигъэзагъэми ышIэрэ Iофым ыгукIи, ыпсэкIи зыреты. Игъэхъагъэхэм зэрахигъэхъощтым, ыпэкIэ зэрэлъыкIотэщтым, игъусэхэм IэпыIэгъу зэрафэхъущтым ыуж ит. Непэрэ мафэм ехъулIэу театрэм иIофышIэхэр ИлъэсыкIэм ихэгъэунэфыкIын зыфагъэхьазыры, пшысэ зэхагъэуцо. Хабзэ зэрэхъугъэу, кIэлэцIыкIухэм мэфэкI гъэшIэгъон афызэхащэщт.

ДЕЛЭКЪО Анет. Сурэтхэр: Хъуажъ Асиет ихъарзынэщ.