Килограмм 65-рэ илъ, мэзиплIырэ къагъэкIыгъ. КIэхэр IэкIыбым къырахыжьыгъэх. Къэб хьалэмэтыр Адыгеим и  Красногвардейскэ район щалэжьыгъ. Мыщ фэдэ къэб иным илъэсыкIэ Iанэр зэрэпсэоу рыбгъэхьазырын плъэкIыщт

Адыгэ къэб анахь инэу республикэм мыгъэ къыщагъэкIыгъэм иIэшIугъэ сыуплъэкIу сшIоигъоу къуаджэу Джамбэчые щыщ ЛIышэ Ахьмэд дэжь себлэгъагъ. Лъэпкъ IэшIагъэхэм яшIынкIэ IэпэIэсэ цIэрыIор къэб анахь инхэр къэзыгъэкIырэу Адыгеим щызэлъашIэ. Килограмм 65-рэ къэзыщэчырэ хэтэрыкI гъожьышхор мыгъэ ащ ихатэ щилэжьыгъ. Мэкъуогъум химылъхьэу нахь пасэу кIэр хилъхьэгъагъэмэ, хэтэрыкIым къыщэчырэр нахьы­бэ хъущтыгъэу Ахьмэд къыхегъэщы. Ыпэрэ илъэсхэм ар ыушэтыгъах. Килограмми 100-м нэсырэ къэбыр зы гъэ горэм джащ фэдэу къыгъэкIыгъагъ. Мыщ фэдэ къэгъэлъэгъоным шъэф гъэнэфа­гъэхэр иIэх. Ахэр ыгъэцакIэхэмэ къэбышхом икъэгъэкIын хэти къин къыщымы­хъущтэу Ахьмэд елъытэ.

«Къэбым псы икIас. КIо, адыгэхэм къэбым псы тыракIэу тлъэгъугъэп ыкIи тлъэгъущтэп (мэщхы Ахьмэд). Ау тхьамафэм щэлъищ фэдиз кIапкIэмэ лъэшэу игуап. ЕтIанэ шъэфэу хэлъыр къулэм зы къэб нахь къыпыбгъанэ хъущтэп, адрэхэр пыпчыщтых. Анахь шъхьаIэр къэгъагъэхэр къызызэIуихыкIэ (зыр кIалэ, адрэр пшъашъэ) нэмыкI къэкIыхэрэм ясэпацэхэр къыхэмыхьанхэм, бжьэхэр имыхьанхэм афэшI зэфэпшIынхэ фае. КъэгъагъитIур гъожьы къызыхъукIэ къызэ­Iупхыжьынхэшъ, ясэпацэхэр зэхэбгъэхьанхэ етIани бгъэпытэжьынхэ фае. Джаущтэу зыпшIыкIэ къэбым лые хэмылъэу, инэшэнэшIухэр зэкIэ къыхэнэжьых», — къеIуатэ Ахьмэд.

Мыгъэрэ къэбышхор мэзиплIырэ Ахьмэд къыгъэкIыгъ. Мэкъуогъум иублэгъум хилъхьи, Iоныгъом ыкIэм, республикэ мэфэкIэу «Къэбым имафэ» ипэгъокIэу, пичыжьыгъ. «Анахь къэб ин» зыфиIорэ лъэныкъомкIэ апэрэ чIыпIэр къыдихыгъ. ПстэумкIи Ахьмэд игъэбэжъу рыраз, иIэшIу­гъэкIи ыгу рехьы. Ау, ежь къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, мыгъэрэ адыгэ къэб лъэпкъэу къыгъэкIыгъэр къэбыпсым нахь тегъэпсыхьагъ ыкIи кIымафэм ыгъэфедэнэу шъон литрэ заулэ хишIыкIыгъ.

Къэбышхохэм чылапхъэ афэхъугъэ кIэхэр Ахьмэд къызэрэIэкIэхьагъэхэми къэбар гъэшIэгъон пылъ. Тыркуем кIожьыгъэгъэ адыгэхэм зыдыращыжьыгъэгъэ кIэхэм къахэкIыгъэхэу къытфиIотагъ.

«МэфэкI горэм тызэхэхьагъэу Тыркуем къикIыгъэхэри къытхэсынхэу хъугъэ. Зыгорэ къыкIэлъыкIон Iоу сы­мышIэу «хыкIыб икIыжьыгъагъэхэм зыдыращыжьыгъагъэу адыгэ къэбыкIэ сыфай» сIуагъэ. Ар сщыгъупшэжьыгъэу сыхэтызэ, илъэс заулэ тешIагъэу «къыпфащагъ» аIуи къысфытеохи, къэб лъэпкъищымэ ячылапхъэхэр къысатыжьыгъэх. КIо адыгэхэм къэб лъэпкъищ тиIагъэба: къошынхэр зыхашIыкIыщтыгъэр, агъажъэщтыгъэр ыкIи къэбщыпсыр, къэбыпсыр зыхажъукIыщтыгъэхэр. Апэрэ илъэсым зысэгъэтIысым килограмм 40 къыщэчэу къэзгъэкIыгъагъ. Къэб дэхагъ, гъогогъу 12 зэхэлэнтхъыкIыгъэу, лэдэххэм Iэдакъэм къыщегъэжьагъэу Iапэхэм анэсыжьэу дэкIуадэу иныщтыгъ, дахэщтыгъ. АщкIи къэбым и Мафэ къыдыхэлъытэгъэ зэнэкъокъум апэрэ чIыпIэр къыщысхьыгъагъ», — къеIо ащ.

Джы къызнэсыгъэми Тыркуем къыфы­рахыжьыгъэ къэбыкIэхэм къатыгъэ чылапхъэр ары Ахьмэд ыгъэфедэрэр. Бжыхьэ къэс, игъэбэжъушхо зиупкIатэкIэ кIэхэр къыре­хыжьых, зыми хэмыкIокIэнэу гъунэ алъефы, шъхьафэу еухъумэх. Фае щыIэу къелъэIумэ къэбыцэ зырызэу ареты. «Ишъыпкъэу зылэжьы зышIоигъоми ари фырикъущт», — еIо ащ.

КъэкIорэ илъэсым джыри къэб къыгъэкIыщт. Джы килограмми 100-м блигъэкIыныр имурад. Къыдэхъугъэмэ, къэкIорэ бжыхьэм къэнэфэщт.

АНЦОКЪО Ирин. Сурэтхэр: ЛIышэ Ахьмэд ихъарзынэщ.