ПIоблэшIхэм ягъэсапI
Ижъырэ IэпэIэсэныгъэу тилъэпкъ хэлъыгъэ пIоблэшIыным зыщыфагъэсэхэрэ десэхэр Адыгеим щызэхащагъэх. IутIэным икъиупкIын, игъэгъушъын, ипхын, иблэжьын – зэкIэ пкъыгъом ишIын зышIэрэ IэпэIасэхэр ыгъэхьазырынхэр ипшъэрылъэу культурэмкIэ Министерствэм десэхэр къызэIуихыгъэх.
Ахэр регъэкIокIыгъэным лъэпкъ культурэм и Гупчэ фагъэзагъ, кIэлэегъаджэу къырагъэблэгъагъ зэлъашIэрэ пIоблэшI IэпэIасэу ГъукIэ Замудин. Агъэсэнэу къыхахыгъэхэр культурэм иунэхэм яIофышIэхэр ары. Ахэм шIыкIэр арагъашIэмэ, нэужым ежьхэри яшIэныгъэхэмкIэ нэмыкIхэм адэгощэжьынхэ алъэкIынхэр гухэлъ шъхьаI.
Шъугу къэдгъэкIыжьын мы гъэмафэм, шышъхьэIум IутIэныр еджакIохэм зэраугъоигъагъэр, ащ фэгъэхьыгъэ къэбарыр тигъэзет нэкIубгъохэм къащыхэтыутыгъагъ. Ащыгъум аугъоигъэгъэ IутIэныр джы гъушъыгъэ, ащ елъытыгъэу ятIонэрэ десэр зэхащагъ. Ащ къыдыхэлъытэгъагъ IутIэн гъушъыгъэр зэтефыгъэныр, нахь лъэпкъышIухэу пIуаблэм хэхьащтхэр къыхэхыгъэнхэр ыкIи ахэр блэгъэнхэм фэгъэхьазырыгъэнхэр. Десэр лъэпкъ культурэм и Гупчэ щыкIуагъ.
«ПIуаблэ зышIышъоу непэ тиреспубликэ исыр нэбгыритIу — ГъукIэ Замудинрэ ащ ипшъашъэу ТIэшъу Мэзагъорэ. Мы ижъырэ IэпэIэсэныгъэр дгъэкIоды хъухэщтэп, ар нахь нэбгырабэмэ аIэкIэдгъэхьаныр типшъэрылъ. ЗэкIэ дгъасэхэрэр пIоблэшI бэлахь мыхъунхэкIи хъун, ау нэбгырэ заулэ къахэкIымэ разэ тыхъущт» — къыхегъэщы лъэпкъ культурэм и Гупчэ иIофышIэу Даур Рэмэзан.
ЗэкIэмкIэ пIоблэ гъэсапIэм нэбгырэ 40 фэдиз къекIолIагъ. АшIогъэшIэгъонэу ахэм аушэтырэ амалхэр къызIэкIагъахьэ. ГущыIэм пае, апэрэ десэм IутIэным иугъоикIэ щызэзыгъэшIагъэхэм ащыщэу Шэуджэн районым къикIыгъагъэхэр нэужым ежьхэм язакъоу шыпагъэх. Якъуаджэхэм IутIэн къащыраупкIыгъ ыкIи пIоблапхъэр щагъэхьазырыгъ.
«Тарихъ хъугъэ-шIагъэу плъытэ хъущт джыдэдэм хъурэр. Мыщ фэдэу жъугъэу нэбгырабэмэ пIоблэшIыныр аIэ къырагъэхьанэу зэрэфаехэр, мы десэхэр зэрэзэхащагъэхэр сэркIэ гушIуагъу. ПIоблэшIыныр кIоды хъущтэп. Ар тилъэпкъ культурэ изы баиныгъ», — еIо ГъукIэ Замудин. ПIуаблэм ишIын ар илъэс 40 хъугъэу дэлажьэ. ИIофшIэн изэфэхьысыжь дахэ мы мафэхэм цIыфхэм апашъхьэ къырилъхьагъ. КультурэмкIэ Министерствэм исурэт къэгъэгъуапIэу Мыекъуапэ дэтым IэпэIасэм ышIыгъэ пIуаблэхэм якъэгъэлъэгъон къыщызэIуахыгъ. Тыгъэгъазэм и 10-м нэс ащ Iоф ышIэщт.
ЯтIонэрэ десэм къекIолIагъэхэм тимылъэпкъэгъухэри ахэтыгъэх. АшIогъэшIэгъонэу пIоблэ гъэсапIэм ахэри къэкIуагъэх. «ЕгъашIэм Адыгеим тыщэпсэу, адыгэхэм тахэс, якультурэ изы Iахьэу щыт пIуаблэхэр. Музейхэм тачIэхьагъэми, къэгъэлъэгъуапIэхэм тякIолIагъэми, а пкъыгъо дахэхэр тэлъэгъух, уяплъы къодыеми, уагъэрэхьаты, зы фэбагъэ горэ къабгъодэкIы. Ар о пIэшъхьитIукIэ пшIыныр зымыуасэ щыIэп. Арышъ, зэзгъэшIэнэу сыфаеу сыкъэкIуагъ», — къыхегъэщы Каменномостскэм искусствэхэмкIэ иеджапIэ иIофышIэу Альбина Козменкэм. ГъукIэ Замудин пIоблапхъэхэр зэрэбгъэхьазырыщтхэр IупкIэу, гурыIогъошIоу къыIуатэзэ, къыгъэлъагъозэ IутIэн гъушъыгъэр ыгъасэхэрэм аригъэгощыгъ. Iофыр къинэп, ау щэIагъэ ищыкIагъ ыкIи бгъэтэрэзыным пае ишIыкIэ ущыгъозэн фае, ар зыщызэрагъэшIэн гъэсапIэ щыIэ хъугъэ. ЕджакIохэм пIоблапхъэхэр агъэхьазырыгъэх, джы къыкIэлъыкIощт десэм блэным фежьэщтых.
ТIЭШЪУ Светлан. Сурэтхэр авторым иех.