Адыгэ къэралыгъо университетым и Научнэ тхылъеджапIэ кIэлэцIыкIу литературнэ произведениехэмкIэ Дунэе зэнэкъокъоу Жэнэ Къырымызэ ыцIэкIэ зэхащагъэм иапэрэ чэзыу щатекIуагъэхэу, зитхылъ къыдэкIыгъэхэм ялъэтегъэуцо шэкIогъум и 14-м щыкIуагъ. Iофтхьабзэм икIэщакIуагъ Адыгэ къэралыгъо университетыр.

Зэнэкъокъум мурадэу иIа­гъэр: зэчый зыхэлъ авторхэу кIэ­лэцIыкIу литературэм ылъэныкъокIэ Iоф зышIэхэрэр къыхэгъэ­щыгъэнхэр, ятворчествэ зэлъя­гъэшIэгъэныр, кIэлэцIыкIу литературэм хахъо фэшIыгъэныр, кIэлэцIыкIухэр лъэпкъ культурэм ыкIи лъэпкъым игушъхьэлэжьыгъэ афэгъэнэIосэгъэнхэр ары.

Дунэе зэнэкъокъум иапэрэ зэхэщэгъу 2022-рэ илъэсым «ЦIыкIужъый» («Малышок») ыцIэу кIуагъэ, ар анахьэу зытегъэпсыхьэгъагъэр илъэси 3 — 5 зыныбжь сабыйхэм бзэ гурыIогъошIукIэ афэтхэгъэныр ары. ОсэшI купым мы уахътэм Iоф­шIэгъэ 623-рэ къыIукIагъ, ахэр IэкIыб къэралыгъуи 5-м ыкIи Урысыем ишъолъыр 35-м яавторых. КIэухым нэсыгъэхэр нэбгыри 9-м япроизведениехэр ары; Iоф­шIэгъэ 13-р хэушъхьафыкIыгъэ шIухьафтынхэмкIэ хагъэунэфыкIыгъ.

Iофтхьабзэм хэлэжьэнхэ зылъэкIыщтыгъэхэр илъэс 18 зыныбжьхэу, ыпэкIэ зыкIи къыхамыутыгъэ произведениехэм яавторхэр ары. Зэнэкъокъум пылъ шапхъэм елъытыгъэу ахъщэ шIухьафтыным имызакъоу, Адыгэ къэралыгъо университетым ахэм япроизведениехэр лъэныкъохэу «Проза и поэзия» адыгабзэкIэ ыкIи урысыбзэкIэ, лъэныкъоу «Переводы» щате­кIуагъэхэм ыкIи «Иллюстрации» зыфиIохэрэмкIэ тхылъыкIэхэр агъэкIэрэкIэнхэу фитыныгъэ аратыгъ.

2022-рэ илъэсым щыIэгъэ литературнэ зэнэкъокъум икIэух зэфэхьысыжьхэмкIэ, Адыгэ къэ­ралыгъо университетым тхылъи 5 кIэлэцIыкIухэм апае къыщыдэкIыгъ, ахэмкIэ лъэтегъэуцор ашIыгъ.

Апэрэр: «Нарисованное письмо». КIэлэцIыкIу усэхэр дэтых. Авторыр Жэнэ Къырымыз, зэ­дзэкIакIор — Р. Заславскэр; сурэтышIыр — Екатерина Несветайло.

ЯтIонэрэр: «Адыгэ хабзэ» цIыкIухэм апаекIэ. СурэтышIыр — ТIэшъу Мэзагъу («Иллюстрации» зыфиIорэ лъэныкъомкIэ щатекIуагъ. Авторхэр (адыгабзэкIэ) Унэрэкъо Рай, Татьяна Лунная-Ким (урысыбзэкIэ).

Ящэнэрэр: «Осмэн дунаир зэрегъашIэ» («Осмэн познает мир») — усэ куп зэхэт; авторыр — Унэрэкъо Фатим (щыIэжьэп), лъэныкъоу «Проза и поэзия» зыфиIорэмкIэ, адыгабзэкIэ щатекIуагъ), сурэтышIыр — Дэр Арыдж, сурэтымкIэ я III-рэ чIыпIэр къыратыгъ).

ЯплIэнэрэр: «Сказка о солнечном лучике». Авторыр – Насиба Кипке (лъэныкъоу «Проза и поэзия» зыфиIорэм урысыбзэкIэ текIоныгъэр къыщыдихыгъ; сурэтышIыр — Валерия Зима (хэушъхьафыкIыгъэ шIухьафтыныр фагъэшъошагъ).

Ятфэнэрэр: «Зэныбджэгъу­хэр. Зэгъогогъухэр». («Друзья попутчики». Зытхыгъэр – Сихъу СултIан (лъэныкъоу «Проза и поэзия» зыфиIорэмкIэ адыгабзэкIэ) я II-рэ чIыпIэр къыхьыгъ, лъэныкъоу «Переводы» щате­кIуагъ; сурэтышIыр — Бэгъушъэ Диана АКъУ-м ия 3-рэ курс истудентк).

Лъэтегъэуцом хэлэжьагъэх тхылъхэм яавторхэр, сурэтхэр зышIыгъэхэр, осэшI купым ыкIи Дунэе литературнэ зэнэкъокъум кIэлэцIыкIу произведениехэмкIэ изэхэщэкIо комитет хэтхэр, Адыгэ къэралыгъо университетым икIэлэегъаджэхэр, Адыгэ республикэ гимназием икIэлэ­еджакIохэр, икIэлэегъаджэхэр.

Литературнэ зэнэкъокъоу ыкIи мэфэкI инэу Жэнэ Къырымызэ ыцIэкIэ зэхащагъэм усакIом ыкъоу, Адыгэ къэралыгъо университетым ишIэныгъэлэжьэу, егъэджакIоу Жэнэ Заур хэлэ­жьагъ. КIэлэцIыкIухэр мы дунаишхор къэзыгъэфабэу, къэзыгъэшIоу зэрэщытыр, ахэм апае — пIуныгъэ-гъэсэныгъэ Iофы­шхор зэшIуихэу литературнэ зэнэкъокъур зэрэгъэпсыгъагъэр, Iофышхо авторхэми, ахэм адеIэгъэ пстэуми зэрашIагъэр къы­Iуагъ, тапэкIи хагъахъозэ лъыкIотэнхэу къафэлъэIуагъ.

2022-мкIэ илъэс творческэ IофшIагъэр щызэфахьысыжьыгъ тхылъхэм ялъэтегъэуцо. Ар фэбагъэрэ Iушыгъэрэ хэлъэу зэрищагъ мы проект иным икIэщакIоу КIуращынэ Лейлэ. Тхылъ пэпчъ иавтор ыкIи сурэтышIхэу ахэр зыгъэкIэрэкIагъэхэр, зыр зым кIэдэIукIыжьэу, аIэ зэкIэдзагъэу, пстэуми  егугъухэу Iоф зэрашIагъэр, купышIоу зэрэзэдэлэжьагъэхэр, Адыгэ къэралыгъо кIэлэегъэджэ институтым (джы университетым) базовэ шIэныгъэ куу зиIэ специалистхэр къызэ­рэчIитIупщыгъэхэр, ахэм адыгабзэр, литературэр, лъэпкъ фольк­лорыр, этнографиер зэрашIэрэм мы тхылъыкIэ кIэрэкIэ гъэшIэгъонитфыр къыкIэкIыгъэу ылъытагъ.

Тхылъ пэпчъ зыфэдэр, къыIуа­тэрэр, кIэлэцIыкIум зэрешIушIэщтыр зырызэу къыIотагъ, джащ фэдэу адыгэ ыкIи урыс авторхэми ядэгъугъэ-лъэшыгъэ, творческэ кIочIэ гъэшIэгъон зэрахэ­лъыр кIигъэтхъыгъ. Тхылъхэр яинагъэкIэ зэфэдэх, кIышъо пкъые пкIырапкIынэх, къаIуа­тэрэр къыригъэкъужьэу, нэм къыкIигъэуцоу сурэтхэмкIэ зэрэгъэкIэрэкIагъэхэр къыгъэлъагъо­хэзэ къыIотагъ. Авторхэм ыкIи сурэтышIхэм яхъупхъэгъэ-Iушыгъэ, гуетыныгъэу творчествэм фыряIэм тхылъхэр къызэракIэ­кIуагъэхэр къыIуагъ. Адыгеим икIэлэцIыкIу литературэ джы ахэмкIэ дунаим щарагъэшIэн мурад яI. «Гъогу маф!» афэтэIо.

Мамырыкъо Нуриет.