Top.Mail.Ru

Къоджэ зекIоным зиушъомбгъунэу

Image description

Зы Iоф гъэшIэгъон горэм ыуж ихьэ зышIоигъоу, ау къыз­щыригъэжьэщтыр, зэрекIолIэ­щтыр зымышIэхэрэм апае джэ­уапышIу хъун ылъэкIыщт Iофтхьабзэу «Къуаджэм къыщежьэрэ Iофыгъохэм яеджапI» зыфиIорэр Адыгеим щырекIокIы.

Общественнэ зэхахьэу «Туристическая Адыгея» зыфиIорэр ащ икIэщакIу. Рес­публикэм иахъщэ IэпыIэгъурэ президент фондым имылъкурэкIэ Iофтхьабзэр агъэ­цакIэ. Мазэм къехъугъэу ащ Iоф ешIэ. Непэрэ мафэм ехъулIэу республикэм ирайон зэфэшъхьафхэм къарыкIыгъэ нэбгыри 100 фэдиз еджапIэм иIофшIэн хэлажьэ. Ахэр: чIыгулэжьых, былыма­хъох, къоешIых, зекIоным хэщагъэх, IэшIоу пщэ­рыхьэхэрэ, Iэпэщысэ зэфэшъхьафхэр зышIырэ цIыфых.

«Мыщ фэдэ Iофтхьабзэ зэхэтщэным игъо къэсыгъэу тэлъытэ, сыда пIомэ зекIоным ылъэныкъокIэ хьакIэхэм ядгъэ­лъэгъущтым изэмылIэужыгъуагъэ нахьыбэ тшIын фаеу уахътэм къегъэлъагъо. Шъыпкъэр пIощтмэ сэнаущыгъэ, IэпэIэсэныгъэ ин зыхэлъ цIыфхэр республикэм бэу исых. Ау ахэр зэбгырыдзыгъэх. ЕджапIэмкIэ тигухэлъыр ахэр зэхэтыугъоенхэшъ, нэIуасэ зэфэтшIынхэшъ, зэдэлажьэхэу IофшIэныр дгъэпсыныр ары. Ащ ишIуагъэкIэ тишъолъыр зекIохэр нахьыбэу къетщэлIэщтых, — къыхегъэщы общественнэ зэхахьэу «Туристичес­кая Адыгея» зыфиIорэм хэтэу, Iоф­тхьабзэм икIэщакIоу Ольга Ивановам.

Егъэджэнхэм ахэлажьэхэрэр зэкIэ нэIуасэ зэфэхъугъэх, шъхьадж зыдэлажьэ шIоигъо лъэныкъор ыгъэнэфагъ. Iофыр егъэжьагъэ хъунымкIэ ублапIэр, лъэныкъоу къыдыхалъытэщтхэр зэхафыгъэх. ГущыIэм пае, зым Адыгеим инэпэеплъ хъущт шIухьафтын ямышIыкIэхэр ыгъэ­хьазырхэ шIоигъу, адрэм зекIо лъэгъо гъэшIэгъонхэу куп мыиным, е зы уна­гъом тегъэпсыхьагъэхэр ыгъэлэжьэнхэ игу­хэлъ, пчэнхэр зэраIыгъхэм, къое ихыным зекIохэр нэIуасэ фэзышIы ыкIи хэзыгъэ­лажьэ зышIоигъохэри ахэтых.

«Зыхэм экономикэмкIэ шIэныгъэ­хэр афикъухэрэп, адрэхэм гъэIорышIэкIо нэшанэхэр аIэкIэлъхэп, ящэнэрэхэм яIоф шIуагъэ къызэритыщтыр ашIошъ бгъэ­хъун, е IэпыIэгъу зэрагъотыщтыр ябгъэшIэн фае. Джащ фэдэ IэпыIэгъу ящыкIагъэр къытфэкIуагъэхэм. IофшIэныр зедгъэжьагъэр мазэ хъугъэ къодый, ары нахь мышIэми купышхо тыугъо­ишъугъ. Пшызэ шъолъырым щыщхэри ахэм ахэтых. Къы­тэолIагъэхэр зыхэтыушъхьафыкIхэрэп, сыда пIомэ тызэгъунэгъу, тызэдэлэжьэн тлъэ­кIыщт. Арышъ, хъугъэ-шIэгъэ зекIоным ылъэныкъокIэ Iофтхьэбзэ гъэшIэ­гъон­хэр зэхэтщэнхэу тыфай. НэмыкI зы­­­гъэ­псэфыкIэ шIыкIэ ядгъэлъэгъу тшIо­игъу», — къыIуагъ Ольга Ивановам.

Джащ фэдэу зэхэщакIохэм пшъэры­лъэу зыфагъэуцужьырэр зекIоным изегъэ­ушъом­­бгъун республикэм ирайонхэр зэкIэ хэщэгъэнхэр ары. Непэ Мыекъопэ районыр зекIоным игупчэу алъытэми, хьакIэхэм гъэшIэгъоныбэ чылэхэми къа­щяжэ. Ахэр къэгъэнэфэгъэнхэмкIэ, яамал­хэр къэгъэлъэгъогъэнхэмкIэ ыкIи шъолъы­рым къихьэхэрэм адэлэжьэнхэм фэгъэ­хьазырыгъэнхэмкIэ проектым ишIогъэ­шхо къэкIо. Непэ ащ чанэу хэлажьэ Кощ­хьэблэ районыр, анахьэу къуаджэхэу ХьакIэмзый, Еджэркъуай, псэупIэу Натырбый. Джырэ зекIом къушъхьэ, чIыопс закъор арэп шIогъэшIэгъоныр, шъолъы­рэу къыздэкIуагъэм щыпсэухэрэм ящы­Iэ­- кIэ-псэукIэ, лъэпкъ шхыныгъоу щызэрахьэхэрэр зэригъэлъэгъухэ шIоигъу. Аужырэм, гастрономием, непэ зекIоным зебгъэушъомбгъунымкIэ мэхьанэшхо иI. Адыгэ лъэпкъым ащкIэ къызкъуихынэу иIэр макIэп. Ащ изэмылIэужыгъуагъэ егъэджэным къекIолIагъэхэм аушэтын алъэкIыгъ. Адыгэ гъомылэ закIэу Iэнэ ин афашIыгъагъ. Хьакухьалыжъохэр, хьалыжъохэр, къурамбыйхэр, къэб гъэ­жъуагъэр ыкIи нэмыкIхэр афытырагъэуцуагъэх. Ари зекIохэм уапэгъокIын зэрэплъэкIыщтым изы щыс.

«Къуаджэм къыщежьэрэ Iофыгъохэм яеджапI» зыфиIорэ Iофтхьабзэм къэкIорэ илъэсым игъатхэ нэс Iоф ышIэщт. Хэлэжьэнэу шIоигъоныгъэ зиIэхэр джыри гужъуагъэхэп, ащ иIофшIэн зыхатхэжьын алъэкIыщт. Ары пакIошъ егъэджэнхэм яIахь анахь гъэшIэгъоным ахэр хэфэщтых. ЗэхэщакIохэм дэкIыгъохэр аублэщтых, еджапIэм иIофшIэн хэлажьэхэрэм рахъу­хьэгъэ Iофыр зыщагъэпсыщт чIыпIэхэр къаплъыхьащтых, ищыкIагъэмкIэ упчIэжьэгъу афэхъущтых.

Анцокъо Ирин.