Игъом IэпыIэгъу агъотынэу
УФ-м и Президентэу Владимир Путиным ипшъэрылъкIэ адэбз узхэм апэшIуекIогъэным фытегъэпсыхьэгъэ федеральнэ проектыр Урысыем щыпхыращы.
Ащ къыдыхэлъытагъэу мы узым зыщяIазэхэрэ сымэджэщхэр, IэзапIэхэр, амбулаториехэр кIэу ашIых, Iоф зышIэхэрэр шэпхъэшIухэм адиштэрэ оборудованиехэмкIэ зэтырагъэпсыхьэх, Iоф ащызышIэщт врачхэм ягъэхьазырыни ыуж итых.
Адыгеир пштэмэ, проектэу зигугъу къэтшIыгъэм ыкIи нэмыкI программэхэм къадыхэлъытагъэу федеральнэ гупчэр IэпыIэгъу къыфэхъузэ, адэбз узхэм зыщяIазэхэрэ сымэджэщыр лъэхъаным диштэрэ оборудованиекIэ зэтырагъэпсыхьагъ. АР-м псауныгъэм икъэухъумэнкIэ и Министерствэ къызэрэщаIуагъэмкIэ, 2019-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу ащ фэдэ псэолъи 150-рэ къащэфыгъ. Адэбз узхэм яIэзэрэ къулыкъум игъэкIэжьын епхыгъэ IофшIэнхэр джыри лъагъэкIуатэх.
Мы лъэныкъомкIэ шIагъэ хъугъэхэм, щыкIагъэу джыри Iоф зыдэшIэгъэн фаехэм щатегущыIагъэх УФ-м и Президент Правительствэм зэхэсыгъоу блэкIыгъэ тхьамафэм дишIыгъагъэм. Народнэ фронтым игъэцэкIэкIо Комитет ипащэу Михаил Кузнецовыр ащ хэлэжьагъ ыкIи Iофыгъоу анаIэ зытырадзагъэхэм ягугъу къыщишIыгъ.
УФ-м и Правительствэ ыштэгъэ унашъом тетэу врачэу цIыфым адэбз уз къызэреолIагъэр апэ къыхэзгъэщырэм ахъщэ тедзэу сомэ 1000 раты. Михаил Кузнецовым къызэриIуагъэмкIэ, ащ пае тхылъэу агъэхьазырын фаер зэрэбэм къыхэкIэу, ахъщэ тыныр амыштэныр нахь псынкIэу къыхахы. Джащ фэдэу адэбз уз къызэолIагъэу химиелучевой терапие зыкIухэрэм хэушъхьафыкIыгъэ шхыныгъоу ящыкIагъэхэр аIэкIэгъэхьэгъэнхэм ылъэныкъокIи щыкIагъэхэр зэрэщыIэхэр къыIуагъ.
УФ-м псауныгъэм икъэухъумэнкIэ иминистрэу Михаил Мурашко ахъщэ тедзэу врачхэм афагъэнэфагъэм ылъэныкъокIэ гумэкIыгъохэм ядэгъэзыжьын Iоф зэрэдашIэщтыр къыIуагъ. УФ-м и Правительствэ и Тхьаматэ игуадзэу Татьяна Голиковам къэралыгъом ипащэ къызэрэщигъэгъозагъэмкIэ, химиелучевой терапие зыкIухэрэм ящыкIэгъэ шхыныгъохэм якъыдэгъэкIынкIэ планыр промышленностымкIэ, мэкъумэщ хъызмэтымкIэ министерствэхэм, нэмыкI къулыкъоу мы Iофым фэгъэзагъэхэм, къыдэгъэкIэкIо хъызмэтшIапIэхэм яспециалистхэм зэдызэхагъэуцуагъ.
Адыгеим и Правительствэ къызэрэщаIуагъэмкIэ, адэбз узхэм яIэзэрэ къулыкъум игъэкIэжьын зэпымыоу Iоф дашIэ. УФ-м псауныгъэм икъэухъумэнкIэ иминистрэу Михаил Мурашко блэкIыгъэ мазэм республикэм къызэкIом, Адыгэ республикэ диспансерэу М. Хъ. Iэшъхьэмафэм ыцIэ зыхьырэм щыIагъ ыкIи иIофшIакIэ уасэ къыфишIыгъ. АР-м и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, къулыкъум иIофшIэн нахьыбэу шIуагъэ къытыным лъэшэу анаIэ тет.
2019 — 2023-рэ илъэсхэм программэ зэфэшъхьафхэм къадыхэлъытагъэу сомэ миллион 742,2-рэ ауасэ оборудование къащэфыгъ. 2021-рэ илъэсым къыщыублагъэу лъэхъаным диштэу гъэпсыгъэ магнитнэ-резонанснэ томографэу «сверхпроводящэ» зыфаIорэ магнит зыхэтыр сымэджэщым щагъэфедэ. Ащ сомэ миллиони 100-м кIахьэу ыуас. Мы псэуалъэм узым икъыхэгъэщын нахь макIэу уахътэ тырегъэкIуадэ, нахь зэхэугуфыкIыгъэуи къегъэлъагъо.
Ащ нэмыкIэу сомэ миллион 18,6-кIэ рентген зэрашIырэ аппарат щагъэуцугъ. БлэкIыгъэ илъэсым шэпхъэшIухэм адиштэрэ компьютернэ томографэу агъэуцугъэр сомэ миллион 94-кIэ къащэфыгъ.
Джащ фэдэу 2022-рэ илъэсым медицинэ гематологическэ Гупчэ мы сымэджэщым щагъэпсыгъ, Адыгэкъалэрэ Кощхьэблэ районымрэ ясымэджэщхэм адэбз узхэм зыщяIазэхэрэ амбулаторнэ гупчэхэр къащызэIуахыгъэх. Ахэм яшIуагъэкIэ мы узыр зиIэхэм е иIэу зэгуцафэхэрэм мэфищ нахьыбэ темышIэу врачым IукIэнхэшъ, зэрэзекIощтхэр къафигъэнэфэнэу амал яIэ хъугъэ. Адэбз узхэм зыщяIазэхэрэ республикэ сымэджэщым иврач шъхьаIэу АкIэгъу Заур къызэриIуагъэмкIэ, а зы уахътэм нэбгыри 146-рэ зэдычIэлъыным ар тегъэпсыхьагъ. Илъэсым нэбгырэ мини 5,2-мэ стационарым IэпыIэгъу щагъоты, операцие минрэ 700-рэ фэдиз щашIы, нэбгырэ мин 17 фэдиз IэзапIэм къеуалIэ.
АР-м псауныгъэм икъэухъумэнкIэ иминистрэу Мэрэтыкъо Рустем къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, мы сымэджэщым Iоф щызышIэщтхэм якъыхэхын теурыкIуагъэ хэмылъыным лъэшэу анаIэ тет. ПстэумкIи медицинэм иIофышIэ 338-рэ щэлажьэ. Ахэм ащыщэу 66-р врачых. Адэбз узхэм яIэзэрэ врачэу ящыкIагъэм ипроцент 76-р яI. Федеральнэ программэу «Земский доктор» зыфиIорэми ишIуагъэ къэкIо. Мы илъэсыр къызихьагъэм къыщыублагъэу нэбгырэ 23-рэ ащ хэлэжьагъ.