Top.Mail.Ru

Лэжьыгъэм имэфэкI

Image description

Непэ республикэ филармонием лэжьыгъэм и Мафэ фэгъэхьы­гъэ зэIукIэу щыкIуагъэм лэжьыгъэм иIухыжьын икIэуххэм щатегу­­щыIагъэх. ЧIыгулэжьхэм гъэхъэгъэшхоу ашIыгъэхэм апае афэгу­шIо­нэу АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат къэкIогъагъ.

Джащ фэдэу зэIукIэм хэлэжьагъэх Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, федеральнэ инспектор шъхьаIэу Сергей Дрокиныр, АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэу КIэрэщэ Анзаур, АР-м мэкъу-мэщымкIэ ими­нистрэу Къуанэ Анзаур, АР-м иминистрэхэм я Кабинет хэтхэр, муниципальнэ образова­ниехэм япащэхэр.

Республикэм мэкъу-мэщымкIэ игъэхъагъэхэм якъэгъэлъэгъон­кIэ мэфэкIыр аублагъ. Мэкъу­мэщ ыкIи фермер хъызмэтшIэпIэ пэрытхэм къахьыжьыгъэхэр ащ къырахьылIагъэх. Адыгеим и ЛIышъхьэрэ хьакIэхэмрэ муниципалитетхэм яэкспозицие уасэ къыфашIыгъ ыкIи мэ­къу-мэщым ылъэныкъокIэ Iоф зы­шIэхэрэм гущыIэгъу афэхъугъэх.

ЗэIукIэр къызэIуихызэ Адыге­им и ЛIышъхьэ чIыгулэжьхэм ыкIи мыгъэрэ лэжьыгъэм иIу­хыжьын чанэу хэлэжьагъэхэм зэрафэразэр къыхигъэщыгъ. Хэгъэгум санкциехэмкIэ къиныбэ зэрилъэгъурэм ыкIи чIыопсым изытет уигъэрэзэнэу зэрэщымытыгъэм къахэкIэу гумэкIыгъо гъэнэфагъэхэр щыIагъэхэми, лэжьыгъэ бэгъуагъэ къахьыжьыным пае чIыгулэжьхэм афэлъэ­кIыщтыр зэкIэ ашIагъ: зернэ тонн мин 543-рэ республикэм къыщахьыжьыгъ, гурытымкIэ зы гектарым центнер 43,6-рэ къырахыжьыгъ. ДжырэкIэ бжы­хьа­­сэхэм яхэлъхьан аухы, къы­зэрэрадзагъэмкIэ, пIалъэу агъэ­нэфагъэхэм япшъэрылъхэр икъоу агъэцэкIэщтых. Гектар мини 105-м (планымкIэ процент 98-рэ) чылапхъэхэр халъхьэгъахэх.

Зэхэубытагъэу къэпIон хъумэ, республикэм зыпкъитыныгъэ илъ, лъэныкъо зэфэшъхьафхэмкIэ гугъэпIэшIухэри нэрылъэ­гъух. Цумпэ лъэпкъхэм чIыгоу аубытырэм хэхъо зэпыт, непэкIэ ар гектар 4500-м нэсы, ызыныкъо фэдизыр псынкIэу хэхъоныгъэ зышIырэ чъыгхэм аубыты (илъэ­си 5-м къыкIоцI гектар 1200-кIэ чIыгоу ахэм аубытырэр нахьыбэ хъугъэ). Мы илъэсым пыкIыгъэ мэзи 9-м икIэуххэм нафэ къызэрашIыгъэмкIэ, бы­лымэу ыкIи щагубзыоу ахъурэр процент 31-кIэ илъэсэу икIы­гъэм шъхьадэкIыгъ ыкIи зэхэубытагъэу тонн мин 24-м ехъугъ. Джащ фэдэу мэлхэмрэ пчэнхэмрэ проценти 9 ахэхъуагъ, былым пIашъэхэм — проценти 3. Мэзи 9-м къыкIоцI щэу къа­хьыжьырэр проценти 7-кIэ на­хьыбэ хъугъэ, тонн мин 22-м хьазырэу нэсыгъ. Гъомылап­хъэхэу ыкIи псыIэшIу лъэпкъ зэфэшъхьафхэу сомэ миллиард 37-рэ фэдиз зытефэрэр къыдагъэкIыгъ, илъэсэу икIыгъэм иджырэ лъэхъан фэдэм егъэп­шагъэмэ, ар процент 16-кIэ нахьыб.

«ЦIыфхэм гъомылэпхъэ дэгъу аIэкIэгъэхьэгъэнымкIэ, тикъэ­ралыгъо гъомылапхъэхэмкIэ иIофхэм язытет нахь гъэпытэгъэнымкIэ а пстэуми яшIогъэшхо къэкIо. Урысыем и Президентэу Владимир Путинми ащ фэдэ пшъэрылъ къыгъэуцугъ ыкIи лэжьыгъэм ихэлъхьэгъу лъэхъан лъэныкъо пстэумкIи чIыгулэжьхэм шъолъыр пэпчъ IэпыIэгъу щаратын, предпринимательхэр аграрнэ секторым нахьыбэу хэщэгъэнхэ зэрэфаер къыхигъэщыгъ. ТэркIэ а Iофыгъо пстэуми апшъэрэ мэхьанэ яIэу щыт», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.

Къэралыгъом ипащэ къыгъэу­цугъэ пшъэрылъхэр гъэцэкIагъэ хъунхэм пае IэпыIэгъу зэфэ­шъхьафэу чIыгулэжьхэм аратырэм Адыгеим нахь зыщыра­гъэу­шъомбгъу, федеральнэ лъэ­га­пIэм тетэу къызфагъэфедэн алъэкIыщт амалхэри лэжьыгъэ бэгъуагъэм икъэхьыжьынкIэ Iэу­бытыпIэ ашIых. Илъэсэу тыз­хэтым федеральнэ ыкIи рес­публикэ бюджетхэм къахагъэкIи сомэ миллион 804-рэ АПК-м IэпыIэгъоу ратыгъ. Илъэсэу икIыгъэм елъытыгъэмэ, процент 13,3-кIэ ар нахьыб. АР-м и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, унэгъо фермэхэу щэм икъэ­хьыжьын фэгъэзагъэхэми мылъкум ылъэныкъокIэ атегъэкIа­гъэм фэдитIукIэ къыкIырагъэчыщт.

Ащ дакIоу къоджэдэсхэм ящыIэкIэ-псэукIэ нахьышIу шIыгъэным пае республикэм Iоф­тхьэбзэ гъэнэфагъэхэр щызэшIуахых. АщкIэ зишIуагъэ къа­кIохэрэм ащыщых къуаджэхэм хэхъоныгъэ ягъэшIыгъэным ипро­граммэу щыIэныгъэм щыпхыращырэм къыдилъытэхэрэр. Мы илъэсым сомэ миллиардым ехъу а программэм изэшIохын пэIуагъэхьанэу къафыхагъэ­кIыгъ.

ЗэIукIэм илъэхъан лэжьыгъэм иIухыжьынкIэ анахь гъэхъэгъэшхо зышIыгъэхэм афэгушIуа­гъэх. Республикэм имэкъу-мэщ иIофышIэ анахь дэгъухэр Адыге­им и ЛIышъхьэ хигъэунэфыкIыгъэх. Муниципальнэ образо­ваниехэм ащыщхэу Красно­гвардейскэ, Тэхъутэмыкъое ыкIи Шэуджэн районхэм Адыгэ Рес­публикэм и ЛIышъхьэ идипломхэмрэ сомэ мини 150-рэ хъурэ ахъщэ шIухьафтынымрэ аратыжьыгъэх.

АР-м и ЛIышъхьэ идиплом­хэмрэ ишIухьафтынхэмрэ къыкIэлъыкIохэрэм афагъэшъошагъэх: Сергей Деркачевым — муниципальнэ образованиеу «Джэджэ районым» иIахьзэхэлъ обществэу «Дондуковскэ элеваторыр» зыфиIорэм икомбайнер, Андрей Семенченкэм — муниципальнэ образованиеу «Кощхьэблэ районым» иунэе предпринимателэу Зыхьэ Заурбый икомбайнер, Григорий Малиным — муниципальнэ образованиеу «Красногвардейскэ районым» и СПК-у «Лениным ыцIэкIэ щыт колхозыр» зыфиIорэм икомбайнер, Василий Захаровым — муниципальнэ образованиеу «Мыекъопэ районым» пшъэдэкIыжьэу ыхьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ иобществэу «Нива» зыфиIорэм икомбайнер, Юрий Чентаевым — муниципальнэ образованиеу «Тэхъутэмыкъое районым» пшъэдэкIыжьэу ыхьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ иобществэу «СиндАгро» зыфиIорэм икомбайнер, Хьэ­шхъуанэкъо Абрек — муниципальнэ образованиеу «Теуцожь районым» ифермер хъызмэтшIапIэу Пэнэшъу Муратэ зипащэм икомбайнер, Владимир Цилуйкэм — муниципальнэ образованиеу «Шэуджэн районым» ифермер хъызмэтшIапIэу «Былымахъом» иартель икомбайнер, Костэкъо Тимур — муниципальнэ образованиеу «Къалэу Мыекъуапэ» хэхьэрэ фермер хъызмэтшIапIэу Ко­с­тэкъо Тимур зипащэм иком­байнер.

Адыгэ Республикэм и Къэ­ра­лыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр мэ­фэкIымкIэ къафэгушIуагъ. Къэралыгъо Советым — Хасэм идипломхэмрэ иахъщэ шIу­хьафтынхэмрэ мэкъумэщ предприятии 4-мэ — лэжьыгъэм иIу­хыжьынкIэ анахь гъэхъэгъэ ин зиIэхэм афигъэшъошагъэх. Джащ фэдэу Адыгэ Республикэм иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэу КIэрэщэ Анзаур рэзэныгъэ гущыIэхэмкIэ чIыгулэжьхэм закъыфигъэзагъ ыкIи лэжьыгъэм икъэхьыжьынкIэ анахь гъэхъэгъэ ин зышIыгъэхэр къыхигъэщыгъэх. ХъызмэтшIэпIи 4-мэ АР-м иминистрэхэм я Кабинет идипломхэмрэ иахъщэ шIухьафтынхэмрэ афагъэшъошагъэх.

«Сыд фэдиз IэпыIэгъу къы­шъуатыгъэми, шъо гуетыныгъэ ин шъухэлъэу, шъузышъхьамысыжьэу шъуипшъэрылъхэр шъу­мыгъэцакIэхэмэ, шIогъэ икъу Iофым къыкIэкIощтэп. «Шъо­псэу!» шъосэIо шъузфэгъэзэгъэ Iофым шъузэрэфэшъыпкъэм ыкIи гъэхъэгъэшхохэр зэрэ­шъу­шIыгъэхэм апае», — къы­Iуагъ АР-м и ЛIышъхьэ чIыгу­лэжь пстэуми закъыфигъа­зэзэ.

ИкIэухым республикэм итворческэ купхэм къагъэхьазырыгъэ мэфэкI концертыр къагъэлъэ­гъуагъ.

АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу

Сурэтхэр: А. Гусев.