ШэкIогъум и 4-м зэрэхэгъэгоу лъэпкъхэм языкIыныгъэ и Мафэ щыхагъэунэфыкIыгъ.

Илъэс 18 хъугъэ а Мафэр Урысыем зыщагъэмэфэкIырэр. Мы мафэм мэфэкI Iоф­тхьэбзэшхохэр Адыгеими щыкIуагъэх. Зэкъошныгъэм ипчэгу ары анахь шъхьаIэхэр зыщызэхащагъэхэр.

МэфэкI Iофтхьабзэхэр рагъэ­жьэнхэм ыпэкIэ Адыгэ Респуб­ликэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат Мыекъуапэ дэсхэмрэ ихьакIэхэмрэ шIуфэс къарихыгъ. Iофтхьабзэм хэлажьэхэрэм за­фигъазэзэ ащ зэрэхигъэунэ­фыкIыгъэмкIэ, мы мэфэкIыр лъэпкъхэм языкIыныгъэ итамыгъэу щыт.

— Старостэу Кузьма Мининымрэ пщэу Дмитрий Пожарскэмрэ зипэщэгъэхэ ополчением хэтыгъэ зэолIхэм Москва шъхьафит ашIыжьыгъагъ, Польшэм итехакIохэр ащ рафыжьыгъагъэх, хэгъэгум итарихъ хэ­хьэгъэ гумэкIыгъо лъэхъаным кIэух фашIыгъагъ. Ащ ыуж лIэ­шIэ­гъуи­плIым ехъу тешIэ­жьыгъ. Ау лъэпкъ зэфэшъхьаф­хэм къахэ­кIы­гъэхэр, дин зэмы­лIэу­жыгъо­хэр зылэжьхэрэр, со­циаль­нэ статус зэфэмыдэхэр зиIэхэр Урысыер къэгъэнэжьыгъэным пае зэрэзэкъоуцогъагъэ­хэр мы мафэм тыгу къегъэкIы­жьы, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.

Урысыем и Президентэу Владимир Путиным игущыIэхэу «Урысыем ис лъэпкъхэм языкIы­ныгъэрэ язэкъошныгъэрэ ары щыIэкIэшIу ахэм зэдыряIэным лъэпсэ пытэ фэхъурэр» зыфи­Iохэрэр КъумпIыл Мурат агу къыгъэкIыжьыгъэх.

Урысыем илIэуж пчъагъэмэ ягъэхъагъэхэм къатегущыIэзэ республикэм ипащэ зэрэхигъэу­нэфыкIыгъэмкIэ, ахэр къэухъу­мэгъэнхэ фае.

— ЛIэшIэгъу пчъагъэкIэ узэ­кIэIэбэжьмэ зэрэщытыгъэм фэ­дэу, тэ, хэгъэгушхом исхэм, непи зэфагъэмрэ Урысыем инеущрэ мэфэ нэфрэ тафэба­нэзэ, лIэшIэгъубэмэ къакIоцI зэкъошныгъэу, зэкъотныгъэу та­зыфагу илъ хъугъэр тиIэубытыпIэу, тикъэралыгъо ишъхьафитыныгъэрэ исуверенитетрэ къэтэгъэгъунэх, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.

Адыгэ Республикэм и Къэра­лыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэри хьакIэхэм мэфэкIымкIэ къафэгушIуагъ.

— Урысыем итарихъ мэхьа­нэшхо зиIэ хъугъэ-шIэгъабэ хэ­хьагъ. Ау 1612-рэ илъэсым шэкIогъум и 4-м къэхъугъэ хъу­гъэ-шIагъэм ахэм чIыпIэшхо ащеубыты. Мыщ фэдэ мафэм ныбжь зэфэшъхьафхэр зиIэхэр, лъэпкъ зэмылIэужыгъохэм къа­хэкIыгъэхэр, дин зэфэмыдэхэр зылэжьхэрэр зэкъоуцуагъэх я Хэгъэгу къызэдаухъумэнэу. ЛIы­хъужъныгъэшхо зэрахьэзэ, я Хэгъэгу шIулъэгъуныгъэшхоу фыряIэр къагъэлъагъозэ ахэм мы мафэр егъэшIэрэу Урысыем итарихъ хатхагъ. Зы щыIэныгъэ гъогу къызэдэткIугъэу, тлъапси зэу зэрэщытыр непэ ащ тыгу къегъэкIыжьы, — къыIуагъ Вла­димир Нарожнэм.

Республикэм итворческэ кол­лективхэр, орэдыIохэр, къэшъуа­кIохэр зыхэлэжьэгъэхэ концертышхо Зэкъошныгъэм ипчэгу къыщатыгъ. Ансамблэхэу «Налмэсым», «Ислъамыем», «Ошъу­тенэм», «Синдикэм», «Мыекъуа­пэ инэфылъэхэр» зыфиIорэм, «Шпаргалкэм», «Форвардым» ыкIи нэмыкIыбэм якъэгъэ­лъэгъонхэм хьакIэхэр ягуапэу яплъыгъэх. Республикэм иорэдыIо цIэрыIохэу Даутэ Сусани, Хъурэнэ Ази, Еутых Вячеслави, нэмыкIхэри мэфэкIымкIэ цIыф­хэм къафэгушIуагъэх.

Лъэпкъ IэпэIасэхэм яIэпэщы­сэхэр къызщагъэлъэгъогъэ ыкIи зыщащэгъэ ермэлыкъыр гъэшIэгъонэу кIуагъэ. ХьакIэхэм нэпэ­еплъ Iэпэщысэхэр къащэфынэу, адыгэхэм ящыIэкIэ-псэукIэ нэ­Iуасэ зыфашIынэу, мастер-классхэмрэ интерактивнэ Iофтхьабзэхэмрэ ахэлэжьэнхэу амал яIагъ.

Джащ фэдэу зышIоигъохэр лъэпкъхэу республикэм щыпсэу­хэрэм яIэпэщысэхэм якъэгъэлъэгъон хэлэжьагъэх. МэфэкIым изэхэщакIохэм хьакIэхэм апае нэпэеплъ пкъыгъо зэфэшъхьаф­хэр агъэхьазырыгъагъэх, ­лъэпкъ хабзэхэм ахэр нэIуасэ афа­шIыгъэх, лъэпкъ шхыныгъохэр апагъохыгъэх. ХьакIэхэм амал яIагъ КъокIыпIэ Благъэм щы­псэу­рэ лъэпкъхэм, ермэлхэм, къэндзалхэм, къэзэкъхэм, адыгэ­хэм якультурэ нэIуасэ зыфашIынэу.

— Мы мэфэкIым тэ мэхьанэшхо етэты. Урысыем щыпсэурэ лъэпкъхэм япчъагъэ зэрэхъурэр арэп мэхьанэ зиIэр, анахь шъхьа­Iэр ахэр зэгурыIохэу, зэ­рэлъытэхэу псэунхэр ары, — къыIуагъ Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетым истудентэу Ахмед Камал. Ар Азербайджан къи­кIыгъ, лъэпкъхэм языкIыныгъэ и Мафэ лъэпкъ шхыныгъохэр зыщагъэхьазырырэ чIыпIэм изэхэщэн хэлэжьагъ.

МКъТУ-м иплощадкэ дэжь къэндзалхэм ящэтырэ щытыгъ. Мыщ къекIуалIэхэрэм нэгуи­хыгъэу апэгъокIыщтыгъэх ыкIи лъэпкъ шхыныгъохэр апагъохыщтыгъэх.

— Лъэпкъ, дин зэгурыIо­ныгъэр, зэкъош зэфыщытыкIэ- хэр мамырныгъэм ылъапсэх. Непэ тэ Зэкъошныгъэм ипчэгу тыкъы­щызэрэугъоигъ. Лъэпкъ 50-м ехъумэ ялIыкIохэр ягуа- пэу Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафхэм ахэлажьэх, — къыIуагъ къэндзалхэм ялъэпкъ обществэ итхьаматэу Алим Ильясовым.

Александра Балабась.