Адыгэ дышъэидэм изэтегъэуцожьын, изэгъэшIэн ыкIи игъэфедэн мэ­хьанэшхо зиIэ лъэпкъ Iофыгъу. Хьатыгъужъыкъое гурыт еджапIэу Хьаткъо Ахьмэд ыцIэ зыхьырэм ащ фэгъэхьыгъэ десэхэр щызэхещэх кIэлэегъаджэу Бэгъ Эммэ.

Эммэ илъэс 35-рэ хъугъэу еджапIэм Iоф щешIэ. «Дышъэид» зыфиIорэ десэхэр еджакIохэм арегъэхьы. Мыщ итарихъ, шъагъэм иIушIыкIын ыкIи ахэр зэ­рашIырэм ишIыкIэ кIэлэцIыкIу- мэ къафеIуатэ. Дышъэ Iуданэм гъогу кIыхьэу къыкIугъэр къызыщежьэрэ лIэшIэгъум итарихъ нэIуасэ фешIых.

«Типшъэрылъ шъхьаIэу слъы­тэрэр кIэлэцIыкIухэм дышъэидэм хъишъэу пылъыр, ащ ишIы­кIэ ядгъэшIэныр ары, — къе­Iуатэ Бэгъ Эммэ. — Еджа­кIохэм ящыIэныгъэ ар щагъэфедэнэу сэгугъэ. Ижъырэ сэнэхьатхэр чIэтымынэхэу, тымыгъэкIодхэу тауж къикIырэ лIэ­ужхэм алъыдгъэIэсыжьынхэм тыфэ­бэнэн фае».

Дышъэидэм, лъэпкъ тхыпхъэ­хэм яхэдыкIынхэм, нэмыкIхэм афэгъэхьыгъэ зэIукIэгъухэм, Iэ­пэIасэм иегъэджэнхэм, фэшъхьафхэм кIэлэцIыкIухэм яшIэныгъэхэм ащыхагъахъо. Адыгабзэм, лъэпкъ шэн-хабзэм язэгъэшIэн, ягъэфедэн мэхьанэшхо раты.

«Дышъэидэм шIыкIэ зэфэ­шъхьафэу иIэр зэхафын алъэ­кIыныр, шъагъэм иIушIыкIын пшъашъэхэм ядгъэшIэныр пшъэ­рылъэу зыфэдгъэуцужьыгъ,— лъегъэкIуатэ игущыIэ Эммэ. — ЛIакъо пэпчъ тамыгъэ зэриIэр зэхэтэфы, шъхьадж иер хедыкIы. Апэрэу зэдгъашIэхэрэм ащыщ тхыпхъэ хэупкIыныр, ащ итегъэпкIэн, ихэдыкIын. ЕджапIэм укъызэрэчIахьэу дэпкъым къыпытлъагъ «Тамыгъэ чъыг» зыфиIорэр. Ар чылэм дэс лIа­къохэм афэгъэхьыгъ».

Джырэ уахътэм Адыгеим ды­шъэидэмкIэ IэпэIасэхэр бэу зэриIэхэр, ахэм мы искусствэр лъэгапIэм зэрэнагъэсыгъэм, ижъ­-ижъыжьыкIэ щыIэгъэ дышъэ Iуданэр къаштэжьыгъэу, гушIуа­гъо, шIур къазэрафахьырэм лъэпкъымкIэ мэхьанэшхо иI.

Дышъэ Iудэнэ хьалэмэтыр ифэшъошэ чIыпIэм иуцожьыным екIурэ гъогум рэкIо. Адыгэмэ ядышъэ кIэн икъэухъумэн, ихэгъэхъон, нэмыкI лъэпкъхэм ар нахь ягъэшIэгъэным гушхуагъэ къахилъхьанэу, творческэ хэхъо­ныгъэхэр ышIынхэу Хьатыгъу­жъыкъое еджапIэм тыщэгугъы.