КIэлэцIыкIухэм ядунай
Непэ нэIуасэ шъуафэтшIы тшIоигъу «Адыгэ макъэм» бэрэ къэтхэрэ, лъэпкъым, ныдэлъфыбзэм япхыгъэ гумэкIыгъохэр зитхыгъэхэм къащызыIэтырэ Хьаудэкъо Сарэ кIэлэцIыкIухэм апае усэу ытхыгъэхэм. Сарэ илъэс пчъагъэрэ кIэлэцIыкIу IыгъыпIэм кIэлэпIоу щылэжьагъ, сабыйхэм яшIыкIэ-гъэпсыкIэхэр, япсихологие дэгъоу зышIэрэ, ахэр шIу зылъэгъухэрэ цIыф.
СиIэгуау
СиIэгуао пкIэтэ-лъат,
ТипчъэIупэ ар щэлъат.
Дэсэдзые, къэсэубыты,
ЕсэутэкIы, сIэкIэхъушъуты,
МапкIэ, малъэ – сыкIэмыхь.
Тихьэ цIыкIуи къыздылъэчъэ,
Ыпэ ешъы, ыбгъу зыкъешIы,
Къыфэубытрэпышъ, мэлъэшы.
Сэри сэчъэ, мачъэ тихьи,
Хьаулый – тыкIэмыхь.
Мазэу закъор
Мазэу закъор жъогъо быным ДешIэ шIагъоу къангъэбылъ: Зэ пщэ фыжьым зычIегъэбышъ, Зи щымыхъоу ащ къыщесы. Зэ ыкъуапэ къыкъуегъэщышъ, Жъогъо быным къыфычIэплъы, Сакъэу къаплъэх жъогъо цIыкIухэр, КъенэкIаох мазэу закъом. ЗэIукIэнхэ амылъэкIми, Зэфэсакъхэу исых огум. * * * Къан-къан къангъэбылъ, Сыплъыхъущтышъ, зыгъэбылъ. Къэсэлъытэ сэ пшIым нэс, Къэсыухмэ, сыкъежьэщт. Зы, тIу, щы, плIы, тфы, Хы, блы, и, бгъу, пшIы! ШIэхэу мары сыкъежьэщт, Сыкъыплъыхъумэ, узгъотыщт.Ситхьамафэ игъэкIуакI
Блыпэм ерагъэу сыкъэущыгъ, Гъубджым нэс зыскъудыигъ. Бэрэскэжъыем зыкъэстхьакIи, Мэфэку мафэм зыкъэсфапи, Бэрэскэшхом сымыгуIэу Сэ еджапIэм зезгъэхьыгъ. Сыпшъыгъаеу сыкъэкIожьи, Шэмбэт мафэм зыстIэкIыжьи, Тхьаумафэм мэфэ реным Сэ сытхъэжьэу сычъыягъ.Нэнэжъ гупс
Осыф шъабэр синанэ ышъхьацышъ – къэраб. Игуфэбагъэ ымакъэ къыхэщышъ – Iушъаб. IэпсынкIэ-лъэпсынкIэшъ, сыдырэ Iофи фэIаз. СикIасэхэр ешIэшъ, щэламэр пIырыпIэу сфегъажъ. Синэнэжъ дышъэ сыпсэм фэзгъадэу сикIас. ШъхьэкIафэ инэу фэсэшIышъ, ыIорэ пстэуми сядэIу. Фэдэ сыхъунэу сыфаешъ, ар щысэ шIагъоу сэ сиI.