ПшъэрылъыкIэхэр зыфагъэуцужьыгъ
2024-рэ илъэсым АР-м ибюджет епхыгъэ проектыр зэрагъэцэкIэщтым ыкIи 2025 — 2026-рэ илъэсхэм гухэлъэу щыIэхэм афэгъэхьыгъагъ «публичнэ едэIунхэу» АР-м иминистрэхэм я Кабинет зэхищэгъагъэхэр.
АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэ игуадзэу, бюджет-финанс, хэбзэIахь ыкIи экономикэ политикэмкIэ, предпринимательствэмкIэ, IэкIыб зэпхыныгъэхэмкIэ и Комитет ипащэу Iэщэ Мухьамэд ащ тхьамэтагъор щызэрихьагъ.
Iофтхьабзэм парламентым идепутатхэм ащыщхэр, муниципальнэ образованиехэм, къулыкъу зэфэшъхьафхэм, общественнэ организациехэм ялIыкIохэр, студентхэр, нэмыкIхэр хэлэжьагъэх.
Iэщэ Мухьамэд ипэублэ псалъэ «едэIунхэр» бюджет политикэм къыщыдэлъытэгъэ Iофтхьабзэу, шIокI имыIэу гъэцэкIэгъэн фаехэм зэращыщыр къыщыхигъэщыгъ. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, республикэм щыпсэухэрэм бюджет ахъщэр зыдакIорэр, зыпэIухьэрэр ашIэным ифитыныгъэ яI. «Публичнэ едэIунхэм» ащ фэдэ амал къаты. Бюджет мылъкур гъэфедагъэ зэрэхъугъэр шъхьэихыгъэу, зэIухыгъэу цIыфхэм зэралъагъэIэсырэм къеушыхьаты зыпари шъэф е чIэукъощагъэ хэмылъэу ищыкIагъэм ар зэрэпэIуагъахьэрэр. Бюджет ахъщэр зэрагъэфедагъэр «едэIунхэмкIэ» зэралъагъэIэсырэм имызакъоу, республикэм иинтернет нэкIубгъо шъхьаIи, республикэ гъэзетхэми, финансхэмкIэ Министерствэм инэкIубгъуи къарэхьэ. ШIоигъоныгъэ зиIэ пстэуми ахэмкIи ащ хэплъэнхэ, яшIошIхэр къыраIотыкIынхэ алъэкIыщт, амалэу щыIэмкIэ къыдэлъытагъэ хъущтых.
АР-м финансхэмкIэ иминистрэу Виктор Орловым 2024-рэ илъэсым АР-м ибюджет епхыгъэ проектыр зэрагъэцэкIэщтым ыкIи 2025 — 2026-рэ илъэсхэм гухэлъэу щыIэхэм нэIуасэ фишIыгъэх. УФ-м и Президент лъэпкъ гухэлъхэм, нэмыкI социальнэ лъэныкъохэм афэгъэхьыгъэ унашъоу къышIыгъэхэм, АР-м и ЛIышъхьэ пшъэрылъэу къыгъэуцухэрэм, федеральнэ министерствэхэм адашIыгъэ зэзэгъыныгъэхэм къащыдэлъытагъэхэм ягъэцэкIэн пстэумэ апшъэ зэрашIыгъэр ащ къыхигъэщыгъ.
Министрэм къызэриIуагъэмкIэ, 2024-рэ илъэсым зэхэт бюджетыр хахъохэмкIэ сомэ миллиард 30,3-рэ мэхъу. 2023-рэ илъэсым хахъоу яIагъэм мы пчъагъэр процент 18,8-кIэ нахь макI. 2025 — 2026-рэ илъэсхэм ателъытэгъэ хахъоу агъэнэфагъэр сомэ миллиард 25,6-рэ ыкIи 26,8-рэ фэдиз. 2024-рэ илъэсым телъытэгъэ хъарджыр сомэ миллиард 32-рэ мэхъу. 2023-рэ илъэсым агъэфедэгъэ хъарджыр процент 17,6-кIэ нахь макI. 2025-рэ илъэсым хъарджхэр сомэ миллиард 26-рэ, 2026-рэ илъэсым сомэ миллиард 27,3-рэ. ХэбзэIахьэу ыкIи мыхэбзэIахьэу 2024-рэ илъэсым АР-м ибюджет ихьанэу агъэнэфагъэр сомэ миллиард 17. 2023-рэ илъэсым егъэпшагъэмэ, хэбзэIахьэу ыкIи мыхэбзэIахьэу республикэ бюджетым ихьагъэр сомэ миллион 672-кIэ нахьыб, проценти 104,1-м кIахьэу ар гъэцэкIагъэ хъугъэ.
Нэужым лъэныкъо пэпчъ — культурэм, гъогушIыным, псэупIэ-коммунальнэ хъызмэтым, физкультурэм, спортым, нэмыкIхэм — апэIухьагъэхэм министрэр игъэкIотыгъэу къатегущыIагъ.
Доклад ужым «едэIунхэм» ахэлэжьагъэхэм яупчIэхэм министрэм джэуапхэр къаритыжьыгъ.
КIАРЭ Фатим.