Top.Mail.Ru

Адыгэхэм ядышъэид

Image description

Адыгэ дышъэидэм ишIыкIэ изэтегъэуцожьын, изэгъэшIэн ыкIи игъэфедэн язэтегъэпсыхьажьын мэхьанэшхо зиIэ лъэпкъ Iофыгъу. Ащ фэгъэхьыгъэ тхылъ гъэшIэгъоныр искусствэхэмкIэ Адыгэ республикэ колледжэу У. Тхьабысымым ыцIэ зыхьырэм и Методическэ совет иунашъокIэ къыдагъэкIыгъ. АР-м культурэмкIэ и Министерствэ гухэлъыр пхырыщыгъэнымкIэ къадеIагъ.

«Волшебство золотых нитей» зыфиIорэ тхылъым иавторыр колледжым декоративнэ-прикладной искусствэмрэ ыкIи лъэпкъ IэшIагъэхэмрэкIэ икIэлэегъаджэу Ольга Плетневар ары. IофшIагъэр культурэм ыкIи искусствэм яегъэджапIэхэмкIэ, ялэжьапIэхэмкIэ IэпыIэгъу хъущт. Мы проектым мурадэу иIэр адыгэ дышъэидэр ыкIи ащ ишIыкIэ икъоу кIэлэеджакIохэм, студентхэм анэ къыкIэгъэуцогъэныр, ар лъэпкъ культурэм иIахь гъэнэфагъэу зэрэщытыр агурыгъэIогъэныр ыкIи зэрашIыщтыгъэ техникэм фэ­гъэнэIосэгъэнхэр ары. Тхылъым нэры­лъэгъу материалыр бэу щыгъэфедагъ, мастэр зэрэхэпщыщт шIыкIи, тхыпхъэ бзыпхъэхэу бгъэфедэщтхэри, нэмыкI лъэныкъохэри къыщыIотагъэх.

Тхылъыр шъхьищэу зэхэт: Адыгэхэм ядышъэ­и­дагъэ итарихъ; Iэмэ-псы­мэхэр ыкIи зыхашIыкIы­хэрэр; зэрашIырэ шIыкIэ-хабзэ­хэр. ГущыIапэм гъо­гушхо кIыхьэр апэрэ лъэ­бэкъу теубытагъэм къы­зэрэще­жьэрэр, джащ фэ­дэу, сыдрэ гухэлъ ещэ­жьагъэри узэрегугъурэм зэрэлъи­гъэкIуатэрэр къыщиIотыкIыгъ.

Ахэм аужыIокIэ, къэгъэ­лъэгъонэу зыхэлажьэ­хэ­рэр, кIэух зэфэхьысыжьыр ыкIи агъэфедэгъэ къэкIуа­пIэхэр къыщытыгъэх.

«Волшебство золотых нитей» зыфиIорэ проект- тхылъыр сурэтхэмкIэ, тхып­хъэхэмкIэ, студент IофшIэгъэ дэгъухэмкIэ баи, дышъэидэм ищыкIэгъэ Iудэнэ лъэпкъхэри, Iэмэ-псымэхэри, хъупкъэу агъэфедэхэрэри, тхылъыпIэр, картоныр ыкIи тхыпхъэ хьазырхэр зэрагъапкIэхэрэри, ахэр саем е цыем зэрэрагъэкIужьхэрэри къызщыIотагъэх, нэрылъэгъу къыпфэзышIырэх. Анахьэу къыхэзгъэщымэ сшIоигъор дышъэидэм ишIыкIэ хэзыгъэ имыIэу къыгъэлъагъозэ ыкIи къыуиIуатэзэ а зэкIэ къызэрэщызэхэфыгъэр ары. Тхы­лъыр зэкIэшIыхьэгъэ-гъэцэкIэпагъ, ащкIэ тхылъым иавторэу Ольга Плетневам ыкIи искусствэхэмкIэ Адыгэ республикэ колледжым щеджэхэрэм, къычIитIупщыгъэхэм ащыщхэм Iофышхо ашIагъ. Ахэм ядиплом IофшIагъэхэр тхылъым щыгъэфедагъэх. Дышъэидэр зэрагъашIэзэ, дунэе культурэ иным иIахь анахь гъэшIэгъон зыфагъэнэIосэн амал яIэ мэхъу, адыгэ лъэпкъым итарихъ къыпкъырыкIыхэзэ, адыгэ дышъэидэр, дышъэ Iудэнэ псыгъор, цIыф лъэпкъ зэфэшъхьафхэр нахь зэрэшIэ ыкIи зэпэблагъэ зэрэхъу­хэрэр IофшIагъэм щыкIэгъэтхъыгъ. Джырэ уахътэм Адыгеим дышъэидэмкIэ IэпэIасэхэр бэу иIэ зэрэхъугъэр, ахэм мы IэшIагъэр IэпэIэсэныгъэ иным, искус­ствэ лъагэм зэрэнагъэсыгъэр, ижъ-ижъы­жьыкIэ щыIэгъэ дышъэ Iуданэр къа­штэжьыгъэу, лъэпкъым ыкIи цIыфыбэу искусствэр зикъабылхэм гушIуагъо, шIур къазэрафахьырэр щыкIэгъэтхъыгъ.

Ольга Леонидовна Плетневар бэдэдэ шIагъэу Адыгеим икультурэ щэлажьэ, яунагъокIэ Мыекъуапэ щыпсэущтыгъэх, япшъашъэу Ольгэ Адыгэ педучилищым ихудожественнэ отделение зычIэхьэм, сэнаущыгъэ-IупкIагъэ зыхэлъ студент­кагъ. Къызеухым, художник-оформителэу Адыгэ хэку тарихъ музеим Iухьагъ, Iофым гуетыныгъэ зэрэфыриIэр псынкIэу къэлъэгъуагъ. «Iоф цIыкIу зэрэщымыIэр», губзыгъэм зэриIуагъэу, ащ ышIэщтыгъ. ЭкспозициякIэхэм ягъэпсын-гъэцэкIэн мыпшъыжьэу дэлажьэщтыгъ. Хэку музеим унакIэ фашIи, 1993-рэ илъэсым ащ кощыжьыгъагъ. А IофшIэным О. Л. Плетневар зэрилъэкIэу егугъоу хэлэ­жьагъ. Ащ пыдзагъэу, бзылъфыгъэм КъокIыпIэм щыпсэурэ лъэпкъхэм яискусствэкIэ Къэралыгъо музеим икъутамэу Мыекъуапэ дэтым илъэс заулэрэ Iоф щишIагъ. Мы аужырэ илъэси 6 — 7-м искусствэхэмкIэ Адыгэ республикэ колледжэу У. Тхьабысымым ыцIэ зыхьырэм иотделение икIэлэегъадж, зэрихабзэу, икIэсэ искусствэм зэрилъэкIэу дэлажьэ, ныбжьыкIэхэр епIух, дэхагъэм фещэх. ТхылъыкIэр Ольгэ уасэ зиIэ егъэджэн тхылъ-IэпыIэгъу, арышъ, «Гъогу маф!» фэтэIо.

Мамырыкъо Нуриет.