Адыгэхэм ядышъэид
Адыгэ дышъэидэм ишIыкIэ изэтегъэуцожьын, изэгъэшIэн ыкIи игъэфедэн язэтегъэпсыхьажьын мэхьанэшхо зиIэ лъэпкъ Iофыгъу. Ащ фэгъэхьыгъэ тхылъ гъэшIэгъоныр искусствэхэмкIэ Адыгэ республикэ колледжэу У. Тхьабысымым ыцIэ зыхьырэм и Методическэ совет иунашъокIэ къыдагъэкIыгъ. АР-м культурэмкIэ и Министерствэ гухэлъыр пхырыщыгъэнымкIэ къадеIагъ.
«Волшебство золотых нитей» зыфиIорэ тхылъым иавторыр колледжым декоративнэ-прикладной искусствэмрэ ыкIи лъэпкъ IэшIагъэхэмрэкIэ икIэлэегъаджэу Ольга Плетневар ары. IофшIагъэр культурэм ыкIи искусствэм яегъэджапIэхэмкIэ, ялэжьапIэхэмкIэ IэпыIэгъу хъущт. Мы проектым мурадэу иIэр адыгэ дышъэидэр ыкIи ащ ишIыкIэ икъоу кIэлэеджакIохэм, студентхэм анэ къыкIэгъэуцогъэныр, ар лъэпкъ культурэм иIахь гъэнэфагъэу зэрэщытыр агурыгъэIогъэныр ыкIи зэрашIыщтыгъэ техникэм фэгъэнэIосэгъэнхэр ары. Тхылъым нэрылъэгъу материалыр бэу щыгъэфедагъ, мастэр зэрэхэпщыщт шIыкIи, тхыпхъэ бзыпхъэхэу бгъэфедэщтхэри, нэмыкI лъэныкъохэри къыщыIотагъэх.
Тхылъыр шъхьищэу зэхэт: Адыгэхэм ядышъэидагъэ итарихъ; Iэмэ-псымэхэр ыкIи зыхашIыкIыхэрэр; зэрашIырэ шIыкIэ-хабзэхэр. ГущыIапэм гъогушхо кIыхьэр апэрэ лъэбэкъу теубытагъэм къызэрэщежьэрэр, джащ фэдэу, сыдрэ гухэлъ ещэжьагъэри узэрегугъурэм зэрэлъигъэкIуатэрэр къыщиIотыкIыгъ.
Ахэм аужыIокIэ, къэгъэлъэгъонэу зыхэлажьэхэрэр, кIэух зэфэхьысыжьыр ыкIи агъэфедэгъэ къэкIуапIэхэр къыщытыгъэх.
«Волшебство золотых нитей» зыфиIорэ проект- тхылъыр сурэтхэмкIэ, тхыпхъэхэмкIэ, студент IофшIэгъэ дэгъухэмкIэ баи, дышъэидэм ищыкIэгъэ Iудэнэ лъэпкъхэри, Iэмэ-псымэхэри, хъупкъэу агъэфедэхэрэри, тхылъыпIэр, картоныр ыкIи тхыпхъэ хьазырхэр зэрагъапкIэхэрэри, ахэр саем е цыем зэрэрагъэкIужьхэрэри къызщыIотагъэх, нэрылъэгъу къыпфэзышIырэх. Анахьэу къыхэзгъэщымэ сшIоигъор дышъэидэм ишIыкIэ хэзыгъэ имыIэу къыгъэлъагъозэ ыкIи къыуиIуатэзэ а зэкIэ къызэрэщызэхэфыгъэр ары. Тхылъыр зэкIэшIыхьэгъэ-гъэцэкIэпагъ, ащкIэ тхылъым иавторэу Ольга Плетневам ыкIи искусствэхэмкIэ Адыгэ республикэ колледжым щеджэхэрэм, къычIитIупщыгъэхэм ащыщхэм Iофышхо ашIагъ. Ахэм ядиплом IофшIагъэхэр тхылъым щыгъэфедагъэх. Дышъэидэр зэрагъашIэзэ, дунэе культурэ иным иIахь анахь гъэшIэгъон зыфагъэнэIосэн амал яIэ мэхъу, адыгэ лъэпкъым итарихъ къыпкъырыкIыхэзэ, адыгэ дышъэидэр, дышъэ Iудэнэ псыгъор, цIыф лъэпкъ зэфэшъхьафхэр нахь зэрэшIэ ыкIи зэпэблагъэ зэрэхъухэрэр IофшIагъэм щыкIэгъэтхъыгъ. Джырэ уахътэм Адыгеим дышъэидэмкIэ IэпэIасэхэр бэу иIэ зэрэхъугъэр, ахэм мы IэшIагъэр IэпэIэсэныгъэ иным, искусствэ лъагэм зэрэнагъэсыгъэр, ижъ-ижъыжьыкIэ щыIэгъэ дышъэ Iуданэр къаштэжьыгъэу, лъэпкъым ыкIи цIыфыбэу искусствэр зикъабылхэм гушIуагъо, шIур къазэрафахьырэр щыкIэгъэтхъыгъ.
Ольга Леонидовна Плетневар бэдэдэ шIагъэу Адыгеим икультурэ щэлажьэ, яунагъокIэ Мыекъуапэ щыпсэущтыгъэх, япшъашъэу Ольгэ Адыгэ педучилищым ихудожественнэ отделение зычIэхьэм, сэнаущыгъэ-IупкIагъэ зыхэлъ студенткагъ. Къызеухым, художник-оформителэу Адыгэ хэку тарихъ музеим Iухьагъ, Iофым гуетыныгъэ зэрэфыриIэр псынкIэу къэлъэгъуагъ. «Iоф цIыкIу зэрэщымыIэр», губзыгъэм зэриIуагъэу, ащ ышIэщтыгъ. ЭкспозициякIэхэм ягъэпсын-гъэцэкIэн мыпшъыжьэу дэлажьэщтыгъ. Хэку музеим унакIэ фашIи, 1993-рэ илъэсым ащ кощыжьыгъагъ. А IофшIэным О. Л. Плетневар зэрилъэкIэу егугъоу хэлэжьагъ. Ащ пыдзагъэу, бзылъфыгъэм КъокIыпIэм щыпсэурэ лъэпкъхэм яискусствэкIэ Къэралыгъо музеим икъутамэу Мыекъуапэ дэтым илъэс заулэрэ Iоф щишIагъ. Мы аужырэ илъэси 6 — 7-м искусствэхэмкIэ Адыгэ республикэ колледжэу У. Тхьабысымым ыцIэ зыхьырэм иотделение икIэлэегъадж, зэрихабзэу, икIэсэ искусствэм зэрилъэкIэу дэлажьэ, ныбжьыкIэхэр епIух, дэхагъэм фещэх. ТхылъыкIэр Ольгэ уасэ зиIэ егъэджэн тхылъ-IэпыIэгъу, арышъ, «Гъогу маф!» фэтэIо.
Мамырыкъо Нуриет.