Гъэсэныгъэ зыщарагъэгъотырэ учреждениехэм ачIэс кIэлэеджакIохэм джырэ уахътэм диштэрэ научнэ шIэныгъэхэр ягъэгъотыгъэнхэм фытегъэпсыхьэгъэ Iофтхьабзэхэр Адыгем щылъагъэкIуатэх.

Урысые Федерацием и Правительст­вэрэ Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Муратрэ IэпыIэгъоу къараты­рэм, джащ фэдэу лъэпкъ проектэу «Гъэсэныгъэр» зэрэпхыращырэм яшIуа­гъэкIэ илъэс къэс республикэм Кванториумхэмрэ «Точки роста» зыфиIорэмрэ щызэхащэх.

Iоныгъом и 27-м псэупIэу Ханскэм А. П. Антоновым ыцIэкIэ щыт еджапIэу дэтым технопаркыкIэу «Кванториум» зыфиIорэр къыщызэIуахыгъ. Мы илъэсым лъэпкъ проектэу «Гъэсэны­гъэм» ыкIи федеральнэ проектэу «ЕджапIэхэр гъэкIэжьыгъэнхэм» ате­гъэп­сыхьагъэу гъэцэкIэжьын IофшIэн­хэр ащ рашIылIагъэх.

Технопаркым икъызэIухын хэлэжьа­гъэх АР-м шIэныгъэмрэ гъэсэны­гъэмрэкIэ иминистрэ ипшъэрылъхэр зыгъэцэкIэрэ Евгений Лебедевыр, Мыекъуапэ имэр иапэрэ гуадзэу Сергей Стельмах, къулыкъу зэфэшъ­хьафхэм ялIыкIохэр, кIэлэегъаджэхэр, еджапIэм чIэсхэр.

— АгъэцэкIэжьыгъэ еджапIэм чIэс­хэмрэ кIэлэегъаджэхэмрэ сигуапэу шIуфэс шъосэхы. Джы кIэлэцIыкIу технопаркэу «Кванториум» зыфиIорэр шъуиIэ хъугъэ. Ар хэушъхьафыкIыгъэ научнэ гупчэу щыт, джырэ уахътэм диштэрэ Iэмэ-псымэхэмкIэ зэтегъэп­сыхьагъ, ахэм яшIуагъэ къэкIощт естественнэ-научнэ, физическэ ыкIи инженер-техническэ дисциплинэхэр зэжъугъэшIэнхэмкIэ. Технопаркыр творчествэмкIэ, кIэхэм якъыхэхынкIэ ыкIи зэдэлэжьэныгъэмкIэ мэхьанэшхо зиIэ чIыпIэу хъущт. КIэлэеджакIохэм ямызакъоу, обществэмкIи мыщ щызэрагъэгъотырэ шIэныгъэхэм федэ къахьыщт», — къыIуагъ АР-м гъэсэны­гъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ иминистрэ ипшъэрылъхэр зыгъэцэкIэрэ Евгений Лебедевым.

Къалэу Мыекъуапэ ипащэу Геннадий Митрофановым ыцIэкIэ къэзэрэу­гъоигъэхэм къафэгушIуагъ муниципали­тетым ипащэ иапэрэ гуадзэу Сергей Стельмах.

 — ПсэупIэу Ханскэм технопарк къызэ­рэщызэIуахыгъэр мыщ щыпсэухэ­рэм ямызакъоу, республикэм икъэлэ шъхьаIэ дэсхэмкIи мэхьанэшхо зиIэ хъугъэ-шIагъэу плъытэн плъэкIыщт. Мы научнэ гупчакIэр Iэрыфэгъоу, зэтегъэпсыхьагъэу щыт, кIэлэцIыкIухэр щеджэнхэмкIи яшIэныгъэхэм нахь заушъомбгъунымкIи мэхьанэ иI. ЩыIэныгъэм къызэригъэлъагъорэмкIэ, ащ фэдэ технопаркхэр еджапIэм чIэсхэм ямызакъоу, зэкIэ а псэупIэм щыщхэми кIуапIэ афэхъущт, — къыIуагъ Сергей Стельмах.

ЕджапIэм ипащэу Людмила Кузьменкэм хьакIэхэм шIуфэс къари­хыгъ.

— Непэ бэшIагъэу тызэжэгъэ хъугъэ-шIэгъэ гушIуагъор къыддэхъугъ. Респуб­ликэм шIэныгъэмрэ гъэсэныгъэмрэкIэ и Министерствэ, къалэу Мыекъуапэ ипащэхэм инэу тафэраз кIэлэцIыкIухэм къаратыгъэ шIухьафтыным пае. ГущыIэу «Кванториумыр» «квантым» епхыгъэу щыт, ащ къикIырэр ыпэкIэ улъыкIотэным пае кIуачIэ къыозытырэ, ащ нахь уфэзгъэчэфырэ амал. Джащ фэдэу тэ ти «Кванториум» кIэлэеджакIохэмкIэ лъэбэкъу цIыкIоу щытми, Урысыем икъэкIощт уахътэ фэкIощт лъэбэкъушху ар. ЗэкIэ мыщ щеджэхэрэм гъэхъэ­гъакIэхэр ашIынхэу, ти Хэгъэгушхо ифедэ зыхэлъыщт лъэныкъуакIэхэр къыхагъэщынхэу сафэлъаIо, — къыIуагъ Людмила Кузьменкэм.

Ащ къыкIэлъыкIоу хьакIэхэм техно­паркым къащарагъэкIухьагъ. Кван­ториумым квадрат метрэ 700 фэдиз еубыты ыкIи класс хъоо-пщэуи 6 хэхьэ. Республикэм мылъку IэпыIэгъоу къафы­хигъэкIыгъэм ишIуагъэкIэ хэушъхьа­фыкIыгъэ мебель къащэфыгъ, наукэм епхыгъэ Iэмэ-псымэхэр зэрагъэгъо­тыгъэх. А пстэуми яшIуагъэ къэкIощт кIэлэцIыкIухэм шIэныгъэ куу зэрагъэ­гъотынымкIэ ыкIи урокхэм къахимыу­бытэрэ яуахътэ гъэшIэгъонэу щагъэкIо­нымкIэ.

Мафэу къызыщызэIуахыгъэм тефэу апэрэ егъэджэн сыхьатхэри техно­паркым щызэхащагъэх. Кабинетхэм ащыщ горэм я 3-рэ классым ис кIэлэцIыкIухэм ботаникэм изэгъэшIэн щырагъэжьагъ. ШIэныгъэм игъогу техьэгъэ ныбжьыкIэхэм къэкIыгъэ лъэпкъ зэфэшъхьафхэр лъэшэу ашIогъэшIэгъонэу микроскопымкIэ къаплъыхьагъэх.

— ЦIыфхэм, псэушъхьэхэм ыкIи къэкIыхэрэм ящыIакIэ сшIогъэшIэгъонэу сылъэплъэ, зэсэгъашIэ. Нэужым биолог сэнэхьатыр сIэ къизгъэхьащт, ащ пае сыкъэкIуагъ мыщ сыщеджэнэу, — игуп­шы­сэхэмкIэ къадэгощагъ технопаркым щеджэрэ Наре Антонян.

Кванториумым лъэныкъо зэфэшъ­хьафхэм нэIуасэ щафашIыщтых. Пчэдыжьрэ кIэлэеджакIохэм апае техно­паркым урокхэр биологиемкIэ, физикэмкIэ, химиемкIэ, информа­тикэмкIэ щарагъэхьыщтых, пчыхьэрэ мыщ гъэсэныгъэ тедзэ щызэрагъэгъотын алъэкIыщт еджапIэу N 23-м чIэсхэм ямызакъоу, псэупIэу Ханскэмрэ къалэу Мыекъуа­пэрэ адэт нэмыкI организа­циехэм ащеджэрэ кIэлэцIыкIухэми.