Top.Mail.Ru

ИIофшIагъэхэр къыщигъэлъэгъощтых

Image description

Зынахь дахэ щымыIэр цIыфыгъэ напэр ары. Нэпэ теплъэ закъор арымырэу, цIыфыр къэзыгъэдахэу, уасэ фэозыгъэшIырэр гум ибаигъэрэ икъэбзагъэрэ.

Къуаджэу Къэбэхьаблэ щыщ сурэтышI ныбжьыкIэу Шъаукъо Раситэ адыгагъэм изехьакIу. ЕджапIэр медалькIэ, Пшызэ къэралыгъо университетым июридическэ факультет къыухыгъэх. Илъэс заулэкIэ узэкIэIэбэжьмэ сурэтшIыным идесэхэр ыгъэцакIэу ригъэжьагъ. Адыгэ къуаем ишъолъыр фестивалэу республикэм ичIыпIэ анахь дахэхэм ащыщэу гъэхъунэу Дахъом щыкIорэм исурэтхэр къыщигъэ-лъэгъощтых.

СурэтышI ныбжьыкIэм иIофшIагъэхэм адыгэ лъэпкъым икультурэ куоу апхы-рищызэ къырегъэлъэгъукIых. ЗыкIыныгъэ яIэу, ятеплъэкIи ашъохэмкIи къызэкIухэу, лъагъом игъунапкъэхэр гъунэнчъэу, дэхагъэм уфащэу исурэтхэр шIыгъэх.

Исабыигъом къыхэхыгъэ гукъэкIыжь-хэр, къызщыхъугъэ чIыпIэм ичIыопс идэхагъэ, ичылэ гупсэ зэкIэупкIэгъэ цIыкIу фэгъэхьыгъэх иIофшIагъэхэр. Бзылъфыгъэм идэхагъэ къыригъэлъэгъукIы хъумэ, нэр пIэпихэу узыIэпещэ, мэфэкI къашъом ухэтым фэдэу ухелъасэ. ЩыIэ-ныгъэм имэфэ къызэрыкIо къыхэхыгъэу, тыкъэзыуцухьэрэ пкъыгъохэм якъигъэ-лъэгъукIын, псэушъхьэхэм ясурэт шIын цIыфхэр нахь пэблагъэ фешIых. Ахэм къаушыхьаты цIыфыр дунаишхом изы Iахь цIыкIоу зэрэщытыр. Мы мафэхэм Шъаукъо Раситэ гущыIэгъу тыфэхъугъ:

— Сыда сурэтшIыным икъежьапIэ фэхъугъэр? Ащ уфеджагъа?

— СицIыкIугъом къыщегъэжьагъэу сурэтышIмэ яIэшIагъэхэм салъыплъэ- щтыгъ, мэхьанэу халъхьэрэм сягупшы-сэныр сикIэсагъ, ащ ыпкъ къикIэу сурэт-шIыным ишъэфхэр къысIэкIэхьаным ыуж сихьагъ. ЯпшIэнэрэ классым сисэу къэлэмкIэ сурэтшIыныр езгъэжьагъ, сыстудентэу акварелым идесэхэр къыз-IэкIэзгъэхьагъэх. Мыекъуапэ сыкъы-зэкIожьым сурэтышIэу Евгений Козловым сыригъэджагъ, шIэныгъэ дэгъу къыситыгъ.

— Сыда анахьэу сурэт пшIынэу уикIасэр?

— Iэпэщысэр зесэгъажьэм зэхэпхъэгъэ сурэтхэр сшIыщтыгъ, ау джы адыгэ шапхъэм ехьылIагъэхэр нахь къебэкIых. Тишэн-хабзэхэм, тилъэпкъ, тишъуашэ ядэхагъэ цIыфхэр нахь пэблагъэ фэсшIы-хэ сшIоигъу. Искусствэм лъэпкъхэр зэфищэнхэмкIэ ащ мэхьанэшхо иI.

— Адыгэ тхыпхъэхэр зыпхырыщыгъэ IофшIэнхэр сыд фэдэха?

— Аужырэ илъэс заулэм сиIоф-шIагъэхэм адыгэ тхыпхъэр къябэкIы хъугъэ. Адыгэ пшъашъэм ишъуашэ, хъулъфыгъэм икъамэ ядэхагъэ сурэтмэ къащызгъэлъэгъоныр сикIас.

— Фестивалым сыда къыщыбгъэлъэгъощтыр?

— СиIофшIэгъи 9 сщэщт: адыгэ шъуашэр зыщыгъ бзылъфыгъэр, къамэр зыIыгъ дзэкIолIыр, шыхэр, къушъхьэхэр, шыухэр, къуаем инатюрморт ыкIи нэмыкIхэри.

— Сыд фэдэ проектха узхэлажьэрэр?

— СурэтышI студие къызэIусхын гухэлъ сиI. Адыгэ шъуашэхэмкIэ моделье-рэу Пэрэныкъо Рузанэ икъэгъэлъэгъонхэм сахэлажьэ. БэмышIэу Москва къикIыгъэ режиссерхэм тырахырэ документальнэ фильмэу «Легенды Кавказа» зыфиIорэм сыхэлэжьагъ, тапэкIэ сиамалхэм ахэз-гъэхъон гухэлъ сиI. СиIофшIагъэхэр лъэпкъ гупшысэхэм къапкъырэкIых.

ЛЪЭПШЪЫКЪО Фатим. Сурэтыр: Шъаукъо Раситэ ихъарзынэщ.