Къалэхэу Мыекъуапэрэ Краснодаррэ зэзыпхыхэрэ автомобиль гъогу гъунэм, селоу Краснэм пэблагъэу, Iут шхапIэу хьалыжъохэр зыщагъажъэхэрэр зымышIэрэ а лъэныкъом зэ нэмыIэми кIуагъэу щыIэжьэп пIоми хэукъоныгъэ хъущтэпын фай. Лыри, къуаери хьалэлэу адэлъэу, тызэсагъэхэм афэмыдэу, инхэу, джа чIыпIэм къыщагъажъэу къатырэ хьалыжъохэр ары цIэрыIо ар зышIыгъэр.

Теуцожь районым ит къуаджэу Джэ­джэхьаблэ щыщ предпринимателэу Мыгу Алик ар иунэе бизнес. Илъэс пшIыкIутф фэдизкIэ узэкIэIэбэжьмэ ригъэжьагъ. Ащыгъум шхапIэ къызэIуихыныр, ащ зыригъэушъомбгъуныр ыгукIэ къыздырихьакIыщтыгъ, гухэлъхэр иIагъэх, ау а уахътэм ащ игугъу пшIынэу джыри жьыгъэ.

— Джы мы чIыпIэу шхапIэр зыдэщытым будкэ цIыкIу горэ дгъэуцуи едгъэ­жьэгъагъ, — еIо ащ щхызэ. — Хьалы­жъор сикIасэти, ар къыхэсхыгъ.

Апэу ежь Алик зыгу къэкIыгъэр, ау ишъхьэгъусэ хэмытыгъэмэ, Iофхэр ащ тетэу лъымыкIотэнхэкIи хъуни. Симэ изакъоу хьалыжъохэр ышIыщтыгъэх, гъэщтыгъэхэу «будкэкIэ» Алик зэджа­гъэм къыращалIэти джащ щагъажъэщтыгъэх. Уахътэ римыгъахьэу шхэзэ лъыкIуатэмэ зышIоигъохэр «чебуреки» зытетхагъэм зэрищалIэщтыгъэх. Ау уигъомылапхъэ зышхыгъэм ыгу рихьынышъ, джыри зэ къэуцунэу, нэмыкIхэм афиIотэныр ары мэхьанэ зиIэр.

Симэ хьалыжъо шIыным ыуж ихьаным ыпэкIэ, ежь хэшIыкIэу фыриIэм зыримыгъэзэгъэу, нэмыкI чIыпIэхэм ащашIыхэрэр ыуплъэкIугъэх, шIыкIэу агъэфедэхэрэр зэригъэшIагъ, ыгу рихьыгъэр къахихыгъ, мытэрэз шIошIырэр зэблихъугъ. Зырегъа­жьэми непэ ымыгъэтэрэзыгъэ шIошIырэм неущ нахьыбэу ынаIэ тетыгъ, езэщыгъэп, чIидзыжьыгъэп. Ащ тетэу зышхыгъэм щымыгъупшэжьынэу ышIын ылъэкIыгъ ыкIи шхапIэ къызэIуахыным къыфища­гъэх, заушъомбгъугъ.

Джы хьалыжъоу чэщ-зымафэм ашIырэмрэ IуагъэкIырэмрэ шъэ пчъагъэхэмкIэ къэплъытэщт. Симэ изакъоу ыукIочIыным Iофыр тетыжьэп. Джэджэхьаблэ цех къыщызэIуахыгъэу, ащ хьалыжъохэр къыщашIых. Зэшъхьэгъусэхэм къызэрэтаIуагъэмкIэ, тхьацур, лыр зэрэзэха­шIыхьащт оборудованиер яI, ау хьалыжъо­хэр IэкIэ ашIых. Джы къызнэсыгъэм Симэ технологиер мыукъогъэным лъэплъэ, тхьацур зэрашIыщтыми, лыр, къуаер зэрэзэхалъхьащтыми ежь ышъхьэкIэ ынаIэ тет.

Селоу Краснэм дэжь щагъэпсыгъэм нэмыкIэуи Адыгэкъали, Мыекъуапи Алик­рэ Симэрэ шхапIэхэр къащызэIуахы­гъэх. Ахэм ащагъажъэрэ хьалыжъохэри Джэ­джэхьаблэ дэт цехыр ары зыщашIыхэрэр. Мыекъуапэ нахь зэрэпэIудзыгъэм, нахьыбэрэ автомашинэр гъогум зэрэтетыщтым афэшI, ащ ащэщтыр пчэдыжьым жьэу цехым щашIышъ, макIэу гъэщтыгъэу нагъэсы. Адыгэкъалэрэ Краснэмрэ мэфэ реным хьалыжъо шIыгъакIэр къаращалIэ.

Алик бизнесым зызырегъэушъомбгъум шхэпIэ ин гъогу гъунэм къыщызэIуихыгъ. Ащ адыгэ лъэпкъ шхыныгъохэр, щыпсыр, пIастэр, лылыбжьэр, лы упIагъэр, къоя­жъэр, кIэнкIэщылбыр щаупщэрыхьэх, адыгэ къуае зыдэлъ хьалыжъожъые къыщаты. Ащ къыгуигъэуцогъэ цехым гуубатэ, хьалыгъу зэфэшъхьафхэр, нэмыкIэу хьаджыгъэм хэшIыкIыгъэхэр щагъажъэх.

ЦIыфэу къэуцухэрэм ягъэшхэн, ахэмкIэ нахь Iэрыфэгъу хъущтыр ары нахьыбэу шхапIэхэр зытегъэпсыхьагъэхэр. Пчэдыжьым жьэу яIофшIэн рагъажьэ. Сыхьатыр бгъухэм адэжь тэ тызэкIом «чебуречнэм» щыжъотыгъ, хьалыжъо стыр ежэу щэфакIохэр бэу чIэтыгъэх. Адыгэ шхыныгъохэр зыдэщыIэм етIупщыгъэу щыпщэрыхьэщтыгъэх, лы гъэжъа­гъэхэр, къояжъэр хьазырыгъэх, щыпс-пIастэм ыуж итыгъэх.

— Дунаим гъомылэпхъэ IэшIубэ тет, ау уилъэпкъ шхынхэм анахь дэгъу щыIэп, — еIо Алик. – Шъыпкъэ, мыщ цIыфэу къеуалIэхэрэм зэкIэми адыгэ шхынхэр агу рихьынхэ ылъэкIыщтэп, арышъ, нэмыкIхэри тэупщэрыхьэх, ау анахьыбэу тызыпылъыр тэтыехэр ары. ТызэцIыкIум тянэжъхэм, тянэхэм зэраупщэрыхьэщтыгъэм тызэресагъэу ашIынхэу сыфай, ары тызыпылъыри. Зытетыр къэпIон зыхъукIэ, ар пыутэу къыдэкIырэп, ау о угу римы­хьэу, пшхынэу узфэмыещтыр цIыфхэм апэбгъохыныр тэрэзэп. Мыщ фэдэ бизнес къыхэпхыгъэмэ, ори федэ къыпфыхэ­кIынэу, бгъашхэхэрэри рырэзэнхэу пшIын фае.

Алик къызэриIуагъэмкIэ, сыд фэдэрэ шхыныгъуи, хьаджыгъэм хэшIыкIыгъэ гъомылапхъэу къашIырэри ежь ышъхьэкIэ ыуплъэкIумэ, щыкIагъэ горэ зыхилъагъо­кIэ кIаригъэшIыкIыжьзэ зэрэщытын фаем къыфэкIо.

ШхапIэм щылэжьэрэ бзылъфыгъэхэм къызэраIуагъэмкIэ, тимылъэпкъэгъоу къя­уалIэхэрэм адыгэ шхыныгъохэр къыхахых, шIомыIэшIоу, кIэгъожьыгъэу зыпа­рэми къыIуагъэп, гъогум диштэнэу зыIо­хэрэри бэ.

Алик гъогу гъунэм чIыпIэу щиIыгъыр зэтыригъэпсыхьагъ, дахэу зэригъэфагъ, шхэпIэ-щэпIэ зэхэтым ыкIыбкIэ чъыг дахэхэр щигъэтIысхьэхи, сквер цIыкIу щигъэпсыгъ. А зэпстэумэ анэмыкIэу, тхьэлъэIупIэ мы чIыпIэм щигъэуцугъ. Гъогум шхапIэ щишIыгъэу ащ фэдэ къы­дэзылъытэрэр макIэ. Быслъымэн диным пылъэу, нэмаз зышIыхэрэм уахътэр къэсымэ бламыгъэкIыным фэшI ар афигъэпсыгъэу ары къызэрэтиIуагъэр. Ащ ищыкIагъэр зэкIэри чIилъхьагъ, къэмыуцугъэу гъогум рычъэрэми къылъэгъунэу хэушъхьафыкIыгъэу щыт.

Алик игъомылапхъэ зыщэфыхэрэр ыгъэрэзэнхэм зэрэпылъым дакIоу цIыфэу ыдэжь щылажьэхэрэми зэрифэшъуашэу апэгъокIы. IофшIэкIэ амал тэрэзхэр яIэнхэм, ялэжьапкIэ щыIэныгъэм диштэным пылъ. Ары пакIошъ, гумэкIыгъо зиIэм ишIуагъэ регъэкIы. ЦIыфхэр бэрэ зыIукIыжьыхэрэм зэращымыщым ар къеушыхьаты. Нахьыбэр апэрэ мафэм къыщыублагъэу Iутых.

ТапэкIэ адыгэ шхынхэм яшIын зыригъэушъомбгъунэу Алик гухэлъхэр иIэх, тилъэпкъ ишхыныгъохэм ядэгъугъэ зы­лъыIэсырэр нахьыбэ хъуным кIэхъопсы. Ыгъэнэфагъэр зэкIэ къыдэхъунэу тыфэлъаIо.

ХЪУТ Нэфсэт.