Къэралыгъо фондэу «Хэгъэгум иухъумакIохэр» зыфиIорэм ишъолъыр къутамэ Адыгеим Iоф зыщишIэрэр Iоныгъом и 1-м мэзищ хъущт. А уахътэм къыкIоцI хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэмрэ ахэм яунагъохэмрэ IэпыIэгъу языгъэгъотырэ къэралыгъо фондым ипшъэрылъхэр щытхъу хэлъэу ыгъэцэкIагъэх, ищыкIэгъэ амалхэр зехьэгъэнхэм апшъэрэ мэхьанэ ритызэ иIофшIэн лъегъэкIуатэ.

Къэралыгъо фондым иреспубликэ къутамэ ипащэу ПIатIыкъо Аслъан зэрэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэмрэ ахэм яунагъохэм арысхэмрэ ящыкIэгъэ IэпыIэгъур ягъэгъотыгъэнымкIэ цIыфхэми, ведомствэхэми Iоф зэрадашIэщт шIыкIэр къыхахыгъэу зэдэлажьэх. Фондыр загъэ­псыгъэм къыщыублагъэу нэбгырэ 454-рэ фэдизмэ ащ зыкъыфагъэзагъ, Iофыгъо 378-рэ фэдизыр афызэшIуахыгъ. Ахэм IэпыIэгъу зэфэшъхьаф арагъэгъоты. «Заом иветеран» зыфиIорэ статусыр къафагъэшъошэнэу, санаториехэм къащяIэзэнхэмкIэ путевкэхэр къаратынхэу нэбгырабэмэ закъыфагъэ­загъ. Ащ нэмыкIэу ыпкIэ зыхэмылъ юридическэ ыкIи психологическэ IэпыIэгъур, Iэзэгъу уцхэр арагъэгъотых, сэкъатныгъэ зэриIэмкIэ тхьапэхэр афагъэпсых, унэгъо хъызмэтым ылъэныкъокIэ къэуцурэ гумэкIыгъохэр афызэшIуахых.

«Хэгъэгум и Президентэу Владимир Путиным ыкIи Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат пшъэрылъэу къагъэуцугъэхэр тэгъэцакIэх, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэмрэ ахэм яунагъохэмрэ зэрэтфэлъэкIэу IэпыIэгъу ятэгъэгъоты. ЦIыфхэм икъоу яфэIо-фашIэхэр афэгъэцэкIэгъэнхэмкIэ ищыкIагъэр зэкIэ тэшIэ. ТидзэкIолIхэм ашIэн фае ячIыпIэгъухэм къазэрадырагъаштэ­рэр ыкIи ахэм яунагъохэм арысхэр IэпыIэгъунчъэу къызэрамыгъэнэщтхэр», — къыIуагъ ПIатIыкъо Аслъан.

АР-м имуниципальнэ образованиехэм ащыщхэм фондым икъутамэхэр ащагъэпсыгъэх. Красногвардейскэ районым чIыпIи 2, Пэнэжьыкъое районым зы чIыпIэ къащызэIуахыгъэх.

— ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм ыкIи ащ хэкIодэгъэ дзэкIолIхэм яунагъохэм «зы шъхьаныгъуп­чъэкIэ» заджэхэрэ шIыкIэм тетэу ящыкIэгъэ IэпыIэгъур ядгъэгъотыныр типшъэ­рылъ шъхьаIэхэм ащыщ. Нахь кIэкIэу къэпIон зыхъукIэ, зигугъу къэтшIыгъэ купым хахьэхэрэм ящыкIэгъэ фэIо-фа­шIэхэр къулыкъу ыкIи учреждение зэфэшъхьафхэр къамыкIухьэу зы чIыпIэм ащафагъэцакIэх. Анахь пшъэрылъ шъхьа­Iэхэм ащыщых медикэ, социальнэ-психологическэ IэпыIэгъу, Iэзэгъу уцхэр ягъэгъотыгъэнхэр, техническэ амалхэр аIэкIэгъэхьэгъэнхэр, къяIэзэнхэм пае зыгъэпсэфыпIэхэм чIыпIэ къафыхэгъэ­кIыгъэныр, — къыIуагъ къутамэм ипащэ.

ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием иветеранхэм ыкIи ащ хэкIодагъэхэм яунагъохэм ямызакъоу, IэпыIэгъу фаехэу фондым закъыфагъазэ мы уахътэм операцием хэлажьэхэрэр, ахэм яуна­гъохэм ыкIи унэе дзэ компаниехэм ялIыкIохэр. IэпыIэгъу гъэнэфагъэ ахэм арагъэгъоты. Ащ пае мафэ къэс специалист зэфэшъхьафхэм: медицинэ психологхэм, юристхэм, IофшIэнымкIэ ыкIи социальнэ ухъумэнымкIэ Гупчэм, УФ-м и Социальнэ фонд АР-мкIэ икъутамэ, Адыгэ Республикэм щыпсэухэрэм Iоф­шIапIэ къафэзыгъотырэ Гупчэм, МФЦ-м, УФ-м IофшIэнымкIэ и Министерствэ АР-м медикэ-социальнэ экспертизэмкIэ ибюро шъхьаIэ якъулыкъушIэхэм фондым Iоф щашIэ.

Социальнэ, медицинэ ыкIи юридическэ IэпыIэгъур Iэрыфэгъоу ыкIи зэрищыкIагъэм фэдэу арагъэгъотыным фэшI федеральнэ ыкIи шъолъыр гъэцэкIэкIо хэбзэ къулыкъухэм, общественнэ организациехэм зэзэгъыныгъэ 32-рэ фондым адишIыгъ. ТапэкIи мы IофшIэныр лъагъэкIуатэ.

«Фондым зыкъыфэзыгъэзэрэ нэбгырэ пэпчъ иIофыгъохэр икъоу зэхэфыгъэнхэм, цIыфхэр дгъэрэзэнхэм тыпылъ», — еIо ПIатIыкъо Аслъан. — Тхьапэхэр зэрифэшъуашэу, шапхъэхэм адиштэнэу гъэхьазырыгъэнхэм, нэмыкI лъэIоу яIэ­хэр дгъэцэкIэнхэм тынаIэ тет. Сыда пIомэ къытэуалIэхэрэм яIофыгъохэр зэкIэ зэпхыгъэр хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлэжьэрэ кIалэхэм яфэIо-фашIэхэр ары. Ащ нэмыкIэу, гукъау нахь мышIэми, хэкIодагъэхэм яунагъохэм арылъ гумэкIыгъохэм язэшIохын ары Iоф зыдатшIэрэр. Ащ лъэшэу тынаIэ тетэгъэты. МыщкIэ лъэIу зиIэхэр къытэуа­лIэх, тэр-тэрэуи тафытео, гумэкIы­гъоу яIэхэм такIэупчIэ, ищыкIагъэмэ ядэжь тэкIо, рэхьатэу тадэгущыIэ, зыгъэгумэкIыхэрэр шъхьаихыгъэу къятэгъаIо. Джащ фэдэу социальнэ хъытыумкIэ бэ къытфатхэрэр, телефонымкIи къытфытеох. Джэуапынчъэу зы нэбгыри къэдгъанэрэп.

Пащэм къызэриIуагъэмкIэ, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием иветеранхэр общественнэ Iофтхьабзэхэм чанэу къа­хэлажьэх. Ахэр анахьэу зыфэгъэхьыгъэ­хэр цIыфхэр яхэгъэгу шIу алъэгъоу, ащ фэшъыпкъэхэу пIугъэнхэр ары. Мэкъуо­гъум и 1-м кIэлэцIыкIухэм якъэухъумэн и Дунэе мафэ тефэу «Сятэ лIыхъужъ» ыкIи «Фронтым письмэ сэтхы» зыфиIо­рэр Iофтхьабзэхэр фондым зэхищагъэх. Ащ хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием щыIэ дзэкIолIхэм ясабыйхэр, яIахьылхэр хэлэжьагъэх.

Мыекъуапэ икъэлэ парк Iофтхьабзэу «ТекIоныгъэм ихъытыу» зыфиIорэр мэкъуогъум и 12-м щыкIуагъ. Ар шъолъыр фондэу «Хэгъэгум иухъумакIохэр» зыфиIорэм зэхищэнымкIэ общественнэ ыкIи гуфэкIо организациехэр, ныбжьыкIэ объединениехэр IэпыIэгъу къыфэхъу­гъэх. ЦIыф лъэпкъ зэфэшъхьафэу къыхэ­лэжьагъэхэм ягуетыныгъэ ишIуагъэкIэ тидзэкIолIхэм агъэфедэрэ маскировочнэ хъытыу квадрат метрэ 80 фэдиз аблэн алъэкIыгъ. НэмыкI шIушIэ IэпыIэгъум игъусэу хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием ар арагъэщэщт.

Госпитальхэм, сымэджэщхэм ыкIи нэмыкI IэзапIэхэм ащыIэ медицинэм иIофышIэхэу тидзэкIолIхэм IэпыIэгъу языгъэгъотыхэрэм зыщафэгушIохэрэ Iофтхьабзэ рагъэкIокIыгъ. ШIэжь ыкIи шъыгъо мафэм фэгъэхьыгъэ Iофтхьабзэ мэкъуогъум и 22-м Адыгэ республикэ ныбжьыкIэ тхылъеджапIэм щызэхащагъ. Ащ хэлэжьагъэх ветеранхэр, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэр ыкIи ныбжьыкIэ общественнэ движениехэм ялIыкIохэр. Мы лъэныкъомкIэ щысабэ къэпхьын плъэкIыщт.

ИшIэжь агъэлъапIэ

ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэкIодагъэхэм яшIэжь агъэлъэпIэным фытегъэпсыхьэгъэ Iофтхьабзэхэр зэхащэх. Зидунай зыхъожьыгъэ дзэкIолIхэм якъэбархэр къаугъоих, ахэм яIахьылхэм заIуагъакIэ, дзэкIолIхэм шIэжь пхъэмбгъухэр къафызэIуахых.

ЗишIэжь агъэлъапIэхэрэм ащыщ хэ­ушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэкIодэгъэ Евгений Струниныр. Ащ янэу Наталье къызэриIуагъэмкIэ, 2022-рэ илъэ­сым мэлылъфэгъум и 6-м гуфитхэм ахэтэу икIалэ хэушъхьафыкIыгъэ опера­цием кIуагъэ. ЖъоныгъуакIэм и 1-м ар къауIагъ, гукъау нахь мышIэми, жъоныгъуакIэм и 3-м идунай ыхъожьыгъ.

— КъызаукIыгъэм ыуж мэфэ 12-рэ шъофым илъыгъ. Ихьадэ зыдгъотыжьыгъэр мэфэ 42-рэ зытешIэ нэуж ныIэп, тызщымылъыхъугъэ къэнагъэп, — ынэпс­­хэр къечъэхызэ къеIуатэ Наталье. — Евгений гуфитхэм ахэтэу апэу Украинэм кIуагъэхэм ащыщ. МыкIонэу телъэIугъ нахь мышIэми, къытфегъэшIугъэп. Иныб­джэгъухэм афэдэу Хэгъэ­гур къыухъумэныр ипшъэрылъэу зыфигъэуцужьыгъ. Ежьыр тарихъ сэнэхьатым феджагъэу щытыгъэти, зэкIэ дэгъоу къыгурыIо­щтыгъ.

Евгений ыныбжь илъэс 44-рэ хъуным мэфитIу иIэжьэу идунай ыхъожьыгъ. Ащ зы пшъашъэ къыкIэныгъ, Еленэ илъэс 22-рэ ыныбжь.

— Евгений 2007-рэ илъэсым зэзэгъы­ныгъэ шIыкIэм тетэу Буденновскэ, нэ­ужым Дагъыстан, Абхъазым къулыкъур ащихьыгъ. Шам кIонэу фэягъ, ау ипсауныгъэ изытеткIэ агъэкIуагъэп. Ятэу Василий Афган заом щыIагъ, офицер, Хэгъэгум икъэухъумэн тIуми яIахьышхо хэлъ, — еIо Наталье.

Евгений «ЛIыхъужъныгъэм иорден» къыфагъэшъошагъ, ащ нэмыкIэу къэзэкъхэм яобществэ «За верность долгу» зыфиIорэ медалыр къыфигъэшъошагъ. ЛIыхъужъыр зыщеджэгъэ Мыекъопэ гимназиеу N 22-м «ШIэжь пхъэмбгъу» ыкIи «ЛIыхъужъым и Партэ» къыщыфызэIуахынэу мы уахътэм ыуж итых.

Наталье фондым иIофышIэхэм лъэшэу афэраз, сыд фэдэрэ IэпыIэгъу ищыкIагъэми анаIэ къытырагъэтыгъ, чэзыум хамыгъэтэу зэкIэ ищыкIэгъэ тхьапэхэр фагъэпсыгъэх.

КIАРЭ Фатим.