Хэбзэукъоныгъэхэм къакIегъэчыгъэныр
Адыгеим хэбзэукъоныгъэхэм къащыкIегъэчыгъэнымкIэ Координационнэ зэIукIэм изэхэсыгъоу щыIагъэм зыщытегущыIагъэхэр лъэпкъ проектхэр агъэцакIэхэ зыхъукIэ хэбзэукъоныгъэхэр къахэмыфэнхэр, унэ-коммунальнэ хъызмэтым ылъэныкъокIэ хэбзэнчъэу мызекIонхэр, гъэсэныгъэ зыщарагъэгъотырэ учреждениехэм хабзэу щыIэр ащамыукъоныр, хьапсхэм къачIэкIыжьыгъэхэр щыIэныгъэм хэгъэгъозэгъэнхэр ыкIи нэмыкIхэр.
[caption id="attachment_135353" align="aligncenter" width="800"] А.Гусев.[/caption]Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат Iофтхьабзэр зэрищагъ. Зэхэсыгъом хэлэжьагъэх АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэу КIэрэщэ Анзаур, федеральнэ инспектор шъхьаIэу Сергей Дрокиныр, АР-м и Прокуратурэ, АР-м и Апшъэрэ хьыкум, АР-м хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэ, щынэгъончъэнымкIэ федеральнэ къулыкъум Адыгэ РеспубликэмкIэ и ГъэIорышIапIэ, хабзэм ифедеральнэ ыкIи ишъолъыр къулыкъухэм япащэхэр.
АР-м и ЛIышъхьэрэ АР-м иминистрэхэм я Кабинетрэ я Администрацие ипащэ игуадзэу Хъоткъо Саныет къызэриIуагъэмкIэ, мы илъэсым иапэрэ мэзищ лъэпкъ проектхэр пхырыщыгъэнхэмкIэ уплъэкIокIо къулыкъухэм гъогогъу 79-рэ уплъэкIунхэр зэхащагъэх. Хэбзэукъоныгъэ 53-рэ къыхагъэщыгъ, 2022-рэ илъэсым елъытыгъэмэ, ар фэди 2,4-кIэ нахьыб. Ащ фэдэ хэбзэукъоныгъэхэм ахэхьэх фэIо-фашIэхэмрэ IофшIэнхэмрэ зэрищыкIагъэм тетэу зэрамыуплъэкIухэрэр, IофшIэнхэм уасэу атефагъэм зэрахагъахъорэр, зэзэгъыныгъэу зэдашIыгъэхэм атегъэпсыхьэгъэ ахъщэр икъоу къызэрэрамыдзэрэр ыкIи нэмыкIхэр. Лъэпкъ проектхэм япхырыщынкIэ, псауныгъэм икъэухъумэнкIэ, гъэсэныгъэмкIэ Iофхэр зыфэдэхэм, гъогухэм, цIыфхэр зыщыпсэухэрэ унэхэм ыкIи къалэхэм язытет ахэр япхыгъэх. Мы илъэсым, мэкъуогъум АР-м и ЛIышъхьэ и ГъэIорышIапIэ лъэпкъ проектхэм япхырыщынкIэ семинар щызэхащэгъагъ. ГъэцэкIэкIо хабзэм ыкIи чIыпIэ зыгъэIорышIэжьыным якъулыкъухэм ялIыкIохэр ащ щырагъэджагъэх, хэукъоныгъэу къызэкIэлъыкIохэрэм къакIарагъэчыным епхыгъэу шIэгъэн фаехэр ахэм къафаIотагъэх.
Республикэм и ЛIышъхьэ игъом хэбзэукъоныгъэхэр дэгъэзыжьыгъэнхэ зэрэфаем анаIэ тыраригъэдзагъ, АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэ ащкIэ пшъэрылъ гъэнэфагъэхэри фишIыгъэх.
«Хабзэм икъулыкъухэм яспециалистхэм япшъэрылъ яIэпэIэсэныгъэ зэрэхагъахъорэм дакIоу проектхэр зэхэзыгъэуцохэрэмрэ подрядчикхэмрэ адыряIэ зэдэлэжьэныгъэм нахь зырагъэушъомбгъуныр. Ащ ишIуагъэкIэ лъэпкъ проектхэмрэ къэралыгъо программэхэмрэ къыдалъытэрэ Iофтхьэбзэ пстэуми нахь шIуагъэ къарагъэтын алъэкIыщт. ЧIыпIэхэм яхэбзэ къулыкъухэм Iоф адэшIэгъэным ылъэныкъокIэ уплъэкIокIо къулыкъухэм яIофшIэн нахь агъэлъэшыным мэхьэнэ гъэнэфагъэ иI, — къыхигъэщыгъ КъумпIыл Мурат.
Ащ нэужым хэплъагъэх унэ-коммунальнэ хъызмэтым ылъэныкъокIэ хэбзэукъоныгъэхэм къакIичыным пае къулыкъу пстэуми Iофэу ашIэрэм шIуагъэу къытырэм зыкъырагъэIэтыным иIофыгъо. АР-м псэолъэшIынымкIэ, транспортымкIэ, унэ-коммунальнэ ыкIи гъогу хъызмэтымкIэ иминистрэу Валерий Картамышевым къызэриIуагъэмкIэ, цIыфхэр зычIэс унэхэр гъэцэкIэжьыгъэнхэмкIэ, зэхэоным нэсыгъэ унэжъхэм цIыфхэр къачIэщыжьыгъэнхэмкIэ шъолъыр операторымрэ IофшIэнэу агъэцэкIагъэхэм язытет зыуплъэкIурэ комиссиехэмрэ Iофтхьабзэу зэшIуахын фаехэр аухэсыгъэх. УплъэкIокIо-лъытэкIо къулыкъухэм ахъщэр гъэфедагъэ зэрэхъугъэр ауплъэкIу. Министерствэм мазэ къэс чIыпIэхэм яхэхъоныгъэкIэ Фондым отчет фешIы ахъщэр зыпэIухьагъэм елъытыгъэу. Зэхэтэкъоным нэсыгъэ унэжъхэм цIыфхэр къазэрачIащыжьыщтхэ программэмкIэ сомэ миллион 275-рэ фэдиз зыпэIухьащт лъэIу тхылъ тедзэхэу къаIукIагъэхэм республикэм къадыригъэштагъ.
Унэхэм, псэуалъэхэм яшIынкIэ, АР-м цIыфхэр зычIэс унэхэм ягъэфедэнкIэ къэралыгъо инспекцием и ГъэIорышIапIэ ипащэ игуадзэу Илона Кравцовам къызэриIуагъэмкIэ, мы илъэсым пыкIыгъэ мэзитфым цIыфхэм ятхьаусыхэ тхылъ 930-м ехъумэ ахэплъагъэх, организацие зырызхэм гъогогъу 42-рэ щыкIагъэу яIэхэм анаIэ атырарагъэдзагъ, административнэ хэбзэукъоныгъэхэм яхьылIэгъэ Iофи 3-мэ ахэплъагъэх, сомэ мин 47-рэ фэдиз тазыр атыралъхьагъ.
Республикэм и ЛIышъхьэ фэтэрыбэу зэхэт унэхэм ягъэцэкIэжьын фэгъэхьыгъэ ыкIи коммунальнэ фэIо-фашIэхэм япхыгъэ тхьаусыхэ тхылъхэм икъоу анаIэ атырагъэтынэу пшъэрылъ къыгъэуцугъ.
[caption id="attachment_135354" align="aligncenter" width="800"] А.Гусев.[/caption]«Унэ-коммунальнэ хъызмэтым ылъэныкъокIэ пшъэрылъыбэ тапашъхьэ ит. Къулыкъухэм нахьышIоу язэдэлэжьэныгъэ лъэныкъо пстэумкIи зэхащэн фае. ИгъэкIотыгъэ гъэцэкIэжьынхэм ялъэхъан хэбзэукъоныгъэхэр къахэмыфэнхэми ар епхыгъ. Ащ дакIоу псыр, фабэр тэрэзэу къафамылъытэу къызэрэхэкIырэм, коммунальнэ пыдзафэхэм япхыгъэ Iофыгъоу къэуцухэрэм язэшIохын чIыпIэхэм игъом ащыгъэцэкIагъэ хъуным мэхьэнэ гъэнэфагъэ иI, мыщкIэ пэщэныгъэ зезыхьэрэ къулыкъухэми энергием икъэтын фэгъэзэгъэ компаниехэми зэгурыIоныгъэ-зэдэлэжьэныгъэ пытэ азыфагу илъын фае»,— къыхигъэщыгъ КъумпIыл Мурат.
Зыныбжь имыкъугъэхэм хэбзэукъоныгъэу зэрахьэрэр нахь макIэ шIыгъэным фэгъэхьыгъэ Iофтхьабзэу зэрахьэхэрэм къатегущыIагъ АР-м гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ иминистрэ иапэрэ гуадзэу Пэрэныкъо Сусаннэ. Ащ зэрэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, хэбзэукъоныгъэхэм афэгъэзэгъэ къулыкъухэр ягъусэхэу министерствэм иIофышIэхэм Iэтахъохэу хабзэр зыукъохэрэм е ахэм ахэщагъэ хъухэрэм IофшIэн гъэнэфагъэ адызэрахьэ. Учетым хэт кIэлэеджэкIо 89-м щыщэу 12-р къыхатхыкIыжьыгъах. Ренэу урокхэр хэзынэрэ, зыныбжь имыкъугъэ кIэлэеджакIохэм япчъагъэ 285-м нэсыгъ. Республикэм и ЛIышъхьэ пшъэрылъ къафишIыгъ а лъэныкъомкIэ IофшIэныр нахь агъэлъэшынэу, кIэлэеджакIохэу нахьыбэрэ урокхэр хэзынэхэрэм гурыгъэIон Iофтхьабзэхэр икъоу адызэрахьанхэу. ЩыIэкIэ-псэукIэ тэрэзым кIэлэцIыкIухэр икъоу хэщэгъэнхэм, ащкIэ зигъо Iофыгъохэр адызэшIуахынхэм анахьэу анаIэ ащ тыраригъэдзагъ.
IэкIыб къэралхэм къарыкIхэу пIэлъэ гъэнэфагъэкIэ Адыгеим къакIохэрэм зэрахьэрэ бзэджэшIагъэхэм яIофыгъуи мы зэхэсыгъом щытегущыIагъэх. АР-м хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэ къызэритыгъэмкIэ, республикэм ихьыкумхэм Урысыем IэкIыб къэралхэм къарыкIыгъэхэр игъэкIыжьыгъэнхэм фэгъэхьыгъэ унэшъо заулэ аштагъ. IэкIыб къэралхэм къарыкIыгъэхэу ыкIи гражданствэ зимыIэхэу бзэджэшIагъэхэр зезыхьэхэрэм япчъагъэ процент 34-кIэ къыкIичыгъэу агъэунэфыгъ. АР-м лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэралхэм ащыпсэурэ тилъэпкъэгъухэм адыряIэ зэпхыныгъэхэмкIэ ыкIи къэбар жъугъэм иамалхэмкIэ и Комитет итхьаматэу Шъхьэлэхъо Аскэр къызэриIуагъэмкIэ, муниципалитетхэм якъулыкъухэр лъэпкъ зэфэшъхьафхэм къахэкIыгъэхэу республикэм къихьагъэхэм ренэу гущыIэгъу афэхъух, дин зэфэшъхьафхэр зылэжьырэ ыкIи лъэпкъ зэфэшъхьафхэм къахэкIыгъэхэм зэфыщытыкIэ тэрэз азыфагу илъыным епхыгъэ Iофтхьабзэхэри зэрахьэх.
Урысые Федерацием кощын IофхэмкIэ ихэбзэгъэуцугъэ къыдилъытэхэрэр зыукъохэрэр Адыгеим игъом къыщыхэгъэщыгъэнхэм мэхьанэшхо зэриIэр КъумпIыл Мурат къыIуагъ. Республикэм и ЛIышъхьэ зэрилъытэрэмкIэ, IэкIыб къэралхэм къарыкIыгъэхэу республикэм Iоф щызышIэхэрэм афэгъэзагъэхэу IофшIэнхэр язытыхэрэм япшъэрылъ социальнэ ыкIи культурнэ лъэныкъохэмкIэ ахэр шъолъырым илъ щыIакIэм хэгъозэнхэм анаIэ тырагъэтыныр.
Хьапсхэм къачIэкIыжьыгъэхэм щыIэныгъэм чIыпIэ гъэнэфагъэ щаубытыжьыным иIофыгъохэми зэIукIэгъум икIэухым атегущыIагъэх. АР-м IофшIэнымрэ социальнэ хэхъоныгъэмрэкIэ иминистрэу Мырзэ Джанбэч къызэриIуагъэмкIэ, ахэм афэдэ нэбгыри 114-рэ учетым республикэм мы илъэсым щыхагъэуцуагъ. УплъэкIунхэм ялъэхъан ыпэкIэ учетым хэтыгъэхэу нэбгырэ 33-рэ къыхагъэщыгъ. Ащ фэдэ цIыф купхэм социальнэ тынэу сомэ миллионрэ мин 300-рэ аIэкIагъэхьанэу агъэнэфагъ.
Адыгеим и ЛIышъхьэ пшъэрылъ афишIыгъ хьапсхэм къачIэкIыжьыгъэхэм щыIэныгъэм чIыпIэу щаубытыгъэм ыкIи ахэм язекIуакIэ зыфэдэм къулыкъу гъэнэфагъэхэр алъыплъэнхэу. Анахьэу анаIэ зытырагъэтын фаер пщыныжь зыхьыгъэ цIыфхэм ащ фэдэхэр къахэмыфэжьынхэмкIэ программэу щыIэр зэкIэ агъэфедэныр ары. АР-м IофшIэнымрэ социальнэ хэхъоныгъэмрэкIэ и Министерствэ ипащэхэм, цIыфхэм IофшIэн ягъэгъотыгъэнымкIэ къулыкъухэм ягъэIорышIапIэ пшъэрылъ гъэнэфагъэхэр афишIыгъэх.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу