ЖъоныгъуакIэм и 27-р — Урысыем ит тхылъеджапIэхэм я Маф, 1995-рэ илъэсым щегъэжьагъэу ар агъэмэфэкIы.

Апэу ар зыгу къэкIыгъэр Урысыем ипачъыхьэу а I-рэ Петр ары. Илъэс 200-кIэ узэкIэIэбэжьмэ, Урысыем Апэрэ къэралыгъо тхылъеджапIэр — Императорскэ публичнэ тхылъеджапIэр, джырэ мафэхэм Урысые лъэпкъ тхылъеджапIэр, жъоныгъуакIэм и 27-м 1795-рэ илъэсым къызэIуахыгъагъ.

Урысые тхылъеджапIэхэм хэгъэгу гъэсэныгъэм, шIэныгъэм ыкIи культурэм яхэхъоныгъэ яIахьышIу зэрэхэлъыр къэралыгъом ипащэхэм къыдалъыти, мы культурэ лэжьапIэхэм япшъэрылъ нахь кIэгъэтхъыгъэ­ныр, Iофышхоу ашIэрэм обществэмкIэ мэхьанэшхо зэриIэр гъэлъэшыгъэныр игъоу алъэгъугъагъ. Тхылъым ыкIи тхылъеджапIэхэм ямэхьанэ гъэпытэгъэныр, ахэм яхьатыркIэ хэгъэгум щыпсэурэ цIыфхэм ясоциальнэ-политическэ ыкIи тарихъ-культурэ щыIакIэ нахьышIу шIыгъэныр къыдалъытагъ.

Мыгъэ илъэс 28-рэ мэхъу мы мэфэкIыр Урысыем ыкIи ащ исубъектхэм зыхагъэунэфыкIырэр. Тхылъ­еджапIэхэр культурэ гупчэ ин хъугъэх, IофшIэкIэ амал зэфэшъхьафхэри къаIэкIэхьагъэх.

Ахэм ныбжь зэфэ­шъхьафхэм арыт цIыфыбэ къяуалIэ, яшIэныгъэ хагъа­хъо. Адыгэ Республикэм тхылъеджэпIи 144-рэ ит, ахэм ащыщэу 4-м республикэ мэхьанэ яI — АР-м и Лъэпкъ тхылъеджапI, республикэ ныбжьыкIэ ыкIи кIэлэцIыкIу тхылъеджапIэхэр ыкIи зымылъэгъухэрэм атегъэпсыхьэгъэ республикэ тхылъеджапIэр. Мыхэм Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафыбэ ащызэхащэ: конференциехэр, лъэтегъэуцохэр, темэ зэфэшъхьафхэмкIэ Iэнэ хъураехэр, мэфэкI зэIукIэгъухэр, литературэ зэнэкъокъу­хэр, юбилейнэ зэхахьэхэр, нэмыкIхэр. Непэ Адыгеим ит тхылъеджапIэхэм пIуныгъэ-гъэсэныгъэ лъэныкъомкIэ, патриотическэ пIуныгъэмкIэ Iофышхо ашIэ. Анахьэу гуапэ хъурэр, Адыгэ Республикэм дэгъу дэдэу зэтегъэпсыхьэгъэ модельнэ тхылъеджэпIэ 12 къызэритэ­джагъэр ары. ЦIыфхэм якультурэ-гъэсэныгъэ, хэгъэгу шIулъэгъур гъэпытэгъэным а пстэури фэлажьэ.

Дзэукъожь Нуриет.