Top.Mail.Ru

ЗэикI ыкIи адыгэ филологием иIофыгъо шъхьаIэхэр щызэхафыгъэх

Image description

Апэрэ адыгэ бзэшIэныгъэлэжьышхоу КIэрэщэ Зэйнаб Ибрахьим ыпхъур къызыхъугъэр илъэси 100 зэрэхъугъэм фэгъэхьыгъэу дунэе зэхахьэ Адыгэ къэралыгъо университетым щыкIуагъ.

[caption id="attachment_132941" align="aligncenter" width="800"] Сурэтыр: А. Iэшъын.[/caption]

Ащ иIофшIэн ныдэлъфыбзэм дэлажьэхэрэ шIэныгъэлэжь-ушэтакIохэр ыкIи бзэшIэныгъэр зышIогъэшIэгъонхэр хэлэжьагъэх. Зигъо Iофтхьабзэм Урысыем, къош республикэхэм ыкIи IэкIыб къэралхэм къарыкIыгъэхэр хэлэжьагъэх.

АКъУ-м адыгэ филологиемрэ культурологиемрэкIэ ифакультет идеканэу Хьамырзэкъо Нуриет шIуфэс псэлъэ фабэкIэ зичэзыу я 11-рэ симпозиумыр къызэIуихыгъ, ащ къекIолIэгъэ пстэуми «тхьашъуегъэпсэу, шъукъызэрэкIуагъэмкIэ» ариIуагъ. Нуриет кIэкIэу, зэгъэфагъэу, адыгэ лъэпкъымкIэ, АдыгеимкIэ апэрэ бзылъфыгъэ-бзэшIэныгъэлэжьы­шхоу, еджэгъэ-гъэсэгъэшхоу Зэйнаб икъэхъукIэ, иунагъо, иеджакIэ ыкIи наукэм апэрэ лъэбэкъухэр зэрэщишIыгъэр къыриIотыкIыгъ. Ар жъоныгъуакIэм 1923-рэ илъэсым къуаджэу Кощхьаблэ къыщыхъугъ, илъэс 75-рэ къыгъэшIагъ, ащ щыщэу лIэшIэгъуныкъор лъэпкъ шIэныгъэм ыкIи гъэсэныгъэр гъэпытэгъэным афигъэшъошагъ. Зэйнаб янэу Айхъан ыкIи ятэу Ибрахьимэ яунагъо тынчыгъэ, зэгурыIоныгъэ илъыгъ, ялъфыгъэхэри дахэу зэдапIущтыгъэх. Ау ятэу динлэжьым иунагъо охътэ жьы фыртынэр къынэсыгъ, ар я XX-рэ лIэшIэгъум ия 30-рэ илъэсхэр арыгъэх, мы къиныгъо­хэм япхыгъэу, пшъэшъэ цIыкIоу Зэйнаб янэшэу — тхэкIошхоу КIэрэщэ Тембот къызэрищалIи, ыпIугъ, ригъэджагъ, гъэсэгъэшхо хъугъэ. КъушъхьэчIэс лъэпкъхэмкIэ ыкIи АдыгеимкIэ апэрэ бзэшIэныгъэлэжьышху, профессор, кавказовед ыкIи общественнэ IофышI. БзэшIэны­гъэм илъэныкъо зэфэшъхьафыбэм — лингвистикэм, адыгабзэм играмматикэ зэхэлъыкIэ ыкIи «Адыгабзэм изэхэф гущыIалъэ», нэмыкIхэми щытхъу хэлъэу адэлэжьагъ.

[caption id="attachment_132942" align="aligncenter" width="800"] Сурэтыр: А. Iэшъын.[/caption]

Симпозиумым къыщыгущыIагъэх зэлъашIэрэ бзэшIэныгъэлэжьэу Бырсыр Батырбый, шIэныгъэлэжь-этнографэу Унэрэкъо Мирэ, бзэшIэныгъэлэжьэу ХьакIэмыз Мирэ, КIэрэщэ Зэйнаб шIоу ылэжьыгъэм адыгэ лъэпкъыр къызэриIэтыгъэр кIагъэтхъыгъ.

Зэйнаб шIэныгъэшхо зэрэкъолъыгъэр ыкIи ар лъэпкъым зэрэфигъэшъошагъэр кIэкIэу къыриIотыкIыгъ Адыгэ къэралыгъо университетым иректорэу Мамый Даутэ. Илъэс пчъагъэхэм мы университетым иректорыгъэу, социологие шIэныгъэхэмкIэ докторэу Хъунэго Рэщыдэ КIэрэщэ Зэйнаб шIэныгъэшхо зэриIагъэм дакIоу цIыф шIыкIэ-IокIэ дахэ зэрэхэлъыгъэр, гъэпсыкIашIоу, губзы­гъэу зэрэщытыгъэр, ригъэджэрэ ныбжьыкIэхэм шIэныгъэ дэгъу ыкIи цIыфыгъэ зэрахилъхьэщтыгъэр, адыгэ филологиер, зэкIэ бзэшIэныгъэ наукэр дэгъоу ышIапэу, зэрилэжьыгъэхэр, шIур ащ фэдэу зыпхъыгъэм ыцIэкIэ конференциер зэрэзэхащагъэр игъоу, ифэшъошэ дэдэу ылъытагъ.

Симпозиумым щыIагъэх ыкIи гущыIэ дахэхэр къыщаIуагъэх Абхъазым, Къэ­рэщэе-Щэрджэсым, Къэбэртэе-Бэлъкъар республикэхэм къарыкIыгъэхэ шIэныгъэ­лэжь инхэу Ахра Анкваб, Сергей Пазовым, Къамбачыкъо Адам, нэмыкIхэми. Москва бзэшIэныгъэмкIэ игупчэ пэрытхэм яшIэныгъэлэжьхэр зигъо шIэныгъэ Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх

Лъэпкъ цIыкIухэм яныдэлъфыбзэхэм якъэухъумэн ыкIи яхэгъэхъон япхыгъэ Iофыгъохэр дунаим зэрэщыпхыращыхэрэм игъэкIотыгъэу зэхахьэм щыте­гущыIагъэх. Симпозиумым итемэ шъхьа­Iэу «Актуальные проблемы общей и адыгской фолологии» зыщатегущыIэгъэхэ секции 5-м яшъыпкъэу Iоф ашIагъ.

БзэшIэныгъэлэжь инэу, адыгэ бзылъ­фы­гъэ гъэсэгъэ Iуш дэдэу КIэрэщэ Зэйнаб ыцIэкIэ Iофтхьабзэу зэхащагъэр зэгъэфагъэу, шIуагъэ къытэу, дахэу кIуа­гъэ, симпозиумымкIэ ашIагъэу, къыраIотыкIыгъэр зэкIэ дэтэу сборник къытырадзэжьыщт.

Мамырыкъо Нуриет.