- Oğuz bey once kendinizden bahseder misiniz? Mesela nerede doğdunuz, adigece soyadınızı nedir? Çerkes diasporasının temsilciliği ne zaman ve ne sebeple başladınız? Bu arada beklentiniz nedir? Anavatanımızı ziyaret ettiniz mi? Ettiyseniz, orası hakkındaki izleniminiz nedir? ------ 1969 Tokat Turhal doğumluyum. Besleney Mafeshok sülalesine mensubum, annem Bidanıgo. Makine mühendisliği okurken, okulu bıraktım, şu an yeniden öğrenci oldum. Evliyim, 2 çocuğum var. İlkokul’dan beri folklor ve sosyal faaliyetlerde bulundum. Gençliğimde gazetecilik ve reklamcılık yaptım. --- Son yıllarda Başkent Ankara’da “güneş ve rüzgar enerji santralleri ve inşaat projeleri” konusunda çalışıyorum. --- Hayatımın her noktasında sivil toplum örgütlerinde üye ve yönetici olarak çalıştım. --- Kayseri Dostluk Kulübü ( Adige iş adamları derneği ) Kurucu Başkanlığı, Kayseri Atlı Spor Kulübü Kurucu başkanlığı, Tüm Gıda İş Sendikası Genel Başkanlığı, Tüketiciler Birliği Genel Başkan yardımcılığı görevlerinde bulundum. -- Nalçik’e 6 günlük bir ziyaretim oldu. İzlenimlerim maalesef çok olumlu değil. Bu beğenmedim, sevmedim anlamında değil, orası bizim masallarımızın ülkesi idi. Ben ata vatanımı ve insanlarımı daha güzel yerlerde görmek istiyorum, ekonomi, teknoloji, bilim adına çok daha gelişmiş görmek istiyorum ama o heyecanı, o hedefi orada göremedim, bu beni üzdü. Bizim orada varlığımızı devam ettirmemiz ancak, siyasi ve ekonomik güçlü olmamız ile mümkündür. Türkiye ve diğer ülkelerde yaşayan Adigeler bu gelişme için çok önemli bir avantajdır, fırsattır. Biz bu çok büyük potansiyeli kullanamıyoruz. Boş ve ucuz tartışmalar ile zaman kaybediyoruz. - Uluslararası Kafkas Derneğini nasıl kurdunuz? Ne gibi faaliyetler yürütüyorsunuz? Çerkeslere ait hangi konularını başkan olarak önemsiyorsunuz? ​--- Uluslararası Kafkas Derneği 2018’de kuruldu. Kurucu üyelerimiz Türkiye’nin her yanında toplumuzun önemli isimleri. Akademisyenler, gazeteciler, iş adamları, sanatçılar, kanaat önderlerinden oluşan güçlü bir kadromuz var. ​--- Uluslarararası Kafkas Derneği ( UKD) kurulmadan önce kurucu kadro 12 yıl, Türkiye’nin her yanında çok büyük organizasyonlar yaptı. En son Aralık 2022’de Ankara’da bir program yaptık. Çerkes Kültürüne, toplumsal hayatına katkı sağlayan isimleri davet ettik. Her yıl, “yılın sanatçısı, yalın yazarı, yılın siyasetçisi, yılın sporcusu, yılın iş adamı, yılın belediye başkanı...” gibi 15 konuda ödüller veriyoruz, bu ödül törenlerinde, ödül alanlara Çerkes kalpağı takdim etmeyi gelenek haline getirdik. Bu programlar Türkiye Ulusal basında çok önemli gündem, yüzlerce haber yapıldı. Türkiye siyasetinin en önemli isimleri katıldı ve katılmaya devam ediyor. Bu ödül törenlerini her yıl farklı ilde yaptık. Bu törenler sayesinde 8 derneğimize arsa ve dernek binaları olarak kalıcı eserler kazandırdık. Uluslararası Kafkas Derneği kurulmadan önce bu törenleri bir organizasyon komitesi oluşturup yapıyorduk, sonra Uluslararası Kafkas Derneği’nin kurup o çatı altında yapmaya karar verdik. ​--- Ankara’da Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan daveti ile “Uluslararası Kafkas Derneği Yılın En İyileri Ödül Töreni”ni Cumhurbaşkanlığı Sarayında yapacaktık. Ancak o gün bizim derneklerimiz ve siyasilerimiz “kendilerinden izin alınmadığı” gerekçesi ile, toplantıyı sabote ettiler. Bunda Kafkas Dernekleri Federasyonu ve o gün ki Kayseri milletvekili Hülya Nergis Atçı başrol oynadı. Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti tarihi boyunca, hiçbir zaman toplum olarak muhatap alınıp, davet başkanlığından davet almamıştı. Toplantı öncesi UKD yönetimi ( 14 kişi katıldık) Cumhurbaşkanlığı sarayına davet edilmiş ve Cumhurbaşkanın topluma ne müjdeler vermesi sorulmuştu bize. Bizde “ 1. Devlet televizyonundan Çerkesce yayın yapılmasını, 2- Ankara’da büyük bir Kafkas Kültür Merkezi yapılması 3. Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşundaki en önemli kahramanlardan Çerkes Ethem’in mezarının Ürdün’den, Türkiye’ye getirilmesini “ talep etmiştik. Devlet başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın danışmanları teklifleri kabul etmişti. Hatta devlet başkanı danışmanları “ Ankara’da bir Çerkes müzesi kurulmasını” teklif ettiler. Maalesef tüm bu tarihi işlerin yapılmasını bizim derneklerimiz ve siyasilerimiz küçük hesaplar nedeniyle sabote ettiler, tarihi ir fırsat kaçırdık. Uluslararası Kafkas Derneği siz yapmayın biz yapacağız diyenler sonra kendileri de bu tarihi töreni yapamadılar. - Uluslararası Kafkas Derneğinin "Yılın Onur Ödülü" biraz anlatır mısınız? Ödülü sahipleri listesinde Tamara Nehai, Muhiddin Kandur, eski Samsun Belediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz isimleri yer alıyor. 2023 yılında ödül törenini yapacak mısınız? Seneye de düzenlerse ödülü kimi layık görüyorsunuz? ---- “Yılın en İyileri Ödül Törenleri” Uluslararası Kafkas Derneği kurulmadan başladı. Dernek d-kurulmadan önce “Kafkas Diasporası Yılın En İyileri Ödül Töreni” adı ile yapılıyordu. Bu törenleri yapan organizasyon komitesi, Uluslararası Kafkas Derneği’ni kurdu. 15 farklı konuda ödüller verilmektedir. --- “Yılın Onur Ödülü” bunlardan biri. Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşundaki kahramanların ailelerine veya Çerkes Kültürünü toplumunu Uluslararası düzeyde tanıtanlara bu ödül verilir. Muhittin kandur, Çerks Ethem adına ailesi, Ali Şefik Özdemir adına ailesi, Ürdün Prensi Ali, Arsen Kanako....“ bu ödüle layık görüldü. Programlara Aslan Tlebzu, Tamara Negai, Olga Sakur gibi sanatçılar davet edildi. --- 2023 sonunda yine yapılacak, --- Ödül alacakları, her yıl programdan iki ay önce dernek yönetimi tespit ediyor. - Rusya'da Çerkes dilinde filmler çekiliyor. Türkiye'de birçok tanınmış Çerkes oyuncular ve yönetmenler var. Anavatanımızda bir Çerkes film festivali fikrini ne düşünüyorsunuz? ​--- Film çekilmesi Türkiye’de çok masraflı bir çalışma ve kalitenin çok yüksek olması gerekiyor. Bu konuda en profesyonel isimler UKD bünyesinde bulunuyor. Ama finansman işini çözemedik. Rusya bu konuda yapılan çalışmaları çok değerli buluyorum. Muhittin Kandur’a bu nedenle “Yılın Onur Ödülü” vermiştik. - Osmanlı dönemde ve Türk Kurtuluş Savaşı'nda Çerkesler siyaseti çok etkilemişti. Bugün Çerkesler siyasi çevrelerde ne kadar geniş bir şekilde temsil edilmektedirler? Bazı isimleri sayar mısınız? Onlarla ilgili bir şey varsa anlatır mısınız? --- Türkiye Kurtuluş savaşında Çerkesler çok önemli işler yaptılar ama bu isimleri Çerkeslerin % 90’nı tanımıyor. Milli Mücale Kahramanlarına “Onur ödülü” verip bu törenlere davet ettik. Sebebi bu kahramanları herkes tanısın bilsin istedik. Bunların adına anıtlar diktirdik --- Çerkeslerin yoğun yaşadığı Kayseri’de Nalçik Caddesi açtırdık. --- Çerkes Ethem, Türkiye Cumhuriyeti kuruluşunda çok önemli işler yaptı. Yunanistan’ın Anadolu işgaline karşı, ilk ordu kurup savaşan isimdir. Tarihçi Prof. Dr. Toktamış Ateş: “Çerkes Ethem olmasaydı, milli mücadele olmazdı” diyor. Bu kadar önemli bir isimdi Çerkes Ethem, ama siyaseti bilmiyordu. Onun günün önemli politikacıları Mustafa Kemal ve İsmet İnönü ile ters düştü ve hain ilan edildi. Kendi insanına kurun sıkmamak için Türkiye’yi terk etti. Ürdün’de bir kuru ekmeğe muhtaç öldü. Yaklaşık 20 yıldır bu tarihi yanlışı düzeltmek için uğraştık. Devletteki çok önemli isimlere dosyalar sunduk. Gazetecilere makale yazdırdık, tarihçiler, siyasetçiler ile konferanslar düzenledik, TV programları yaptık. Recep Tayyip Erdoğan’dan önce bu konuları konuşmak mümkün değildi. --- Bu Türkiye siyasetinde önemli Çerkes isimler görev alıyorlar ancak bunların çoğu bireysel gayretleri ile görev aldılar. Birçoğu toplum için hiçbir çalışma içinde yapmıyor. Kendi konumları korumak istiyorlar sadece. Yeni dönemde görev alanların daha aktif olmasını ümit ediyoruz. En azında Çerkes Ethem’le ilgili yalan tarihi düzeltmek için adım atmalarını bekliyoruz. - Türkiye-Rusya Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanları Murat Baybatur ve Murat Hapsiroko ikisi de Çerkes kökenlidir. 2019 yılında Adıgey Cumhurbaşkanı Kumpil Murat'ın Türkiye ziyareti verimli geçti. Çerkesler, Rusya ile Türkiye arasındaki yakınlaşma politikasını ilerletebilir mi? --- Büyük devletlerin arasında sonsuza kadar dostluk ve düşmanlık olmaz. Türkiye ve Rusya içinde böyle. Ama Çerkesler, Rusya ve Türkiye arasında dostluk adına çok önemli bir köprü olabilir. Bunun için Türkiye ve Rusya’daki Çerkeslere çok önemli sorumluk düşmektedir. Doğru adamlar ve doğru ilişkiler önemli. Artık Çerkesler Türkiye’nin ayrılmaz bir parçası ve kurucu unsurudur. Sayın Kumpil ziyareti önemli. Üzerinde daha ciddi çalışmak gerekir ve önemli adımlar atılmalıdır. - Adalet ve Kalkınma Partisini destekliyorsunuz. AKPden Çerkesler ne fayda? Türkiye Cumhurbaşkanı sayın Recep Tayyip Erdoğanın Çerkeslerinin iyiliğine yaptığı ne? Recep Tayyip Erdoğanı Çerkesler tarafindan desteklenmeli midir? --- Hiçbir insan sadece etnik kimlikten ibaret değildir. Herkesin etnik, siyasi ve dini kimlikleri vardır. Benim siyasi, etnik ve dini kimliğimi en doğru ifade eden parti Ak Parti’dir. Ak Parti’den önce Çerkesce konuşmak bile yasaklanmış iken, bu Ak Parti sayesinde ilkokullarda Çerkesce seçmeli dersler var, üniversitelerde Çerkes dili edebiyatı bölümleri var. Çerkeslerin Türkiye’de hiçbir zaman devletin varlığı, birliği ve bütünlüğü ile bir sorunları olmadı. Hatta bu toprakların vatan olması için, devletin kuruluşu ve devamı için çok önemli görevler yaptılar. Ama dilini kültürünü de yaşamak istiyorlar. Bunun için “doğru adamlarla, doğru ilişkiler kurmak” çok önemli. Recep Tayyip Erdoğan Cumhuriyet tarihinde gelmiş en demokrat ve en güçlü bir liderdir. Bu gün Kafkasya’dan daaha fazla bir Çerkes Anadolu’da yaşıyor ve Recep Tayyip Erdoğan’ı da güçlü bir şekilde destekliyorlar. Ancak hükümetle doğru bir iletişim kurduğumuzu düşünmüyorum. - İslam alemi Ramazan ayında 30 günlük oruç tutuyor. Biz de Çerkesler olarak İslam Toplumu'na aittik ve tabii ki İsveç'te Kur'an-ı Kerim yakılmasına ve Fransiyada Hz. Muhammed'in karikatürlerinin çizilmesinden endişeliyoruz. Bu gibi şeyler özgürlüğü mü yada saygısızlık mı? Sizce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan İsveç'in NATO üyeliğine başvurması yönünde verdiği kararın doğru mu onun bağımsızlığını gösteriyor mu? --- Biraz önce ifade ettim, sadece etnik kimliğimiz yok, dini kimliğimizde var. Batıda özgürlük adına ciddi bir İslam düşmanlığı var. Bunun sebebi onların ırkçı duruşları ve geleneksel Hristiyanlık inançları. Özgürlük adına yaptıkları tamamen ikiyüzlü bir davranıştır. Batı her zaman emperyalisttir, diğer insanlara 2.- 3. Sınıf diye bakarlar. İsveç’te, Türkiye Büyükelçiliği önünde Türk bayrağı ve Kur’an-ı Kerim yakıyorlar. Peki, bizde özgürlük adına Türkiye’de İsveç Büyükelçiliği önünde İncil ve İsveç Bayrağı yakarsak olur mu? Bunlar açıkça, ikiyüzlülük ve İslam Düşmanlığıdır. Türkiye Cumhuriyeti devlet başkanı, Türkiye ulusal menfaatleri için çalışıyor. Rusya ve Ukrayna arasında ilkeli, dürüst, adil ve tarafsız bir politika izliyor. İsveç ve Finlandiya’yanın NATO’ya alınması Türkiye tarafından bu ilkeler çerçevesinde sözleşmeye bağlandı ama İsveç sözlerini tutmadan NATO’ya girmek istiyor, bunun içinde ABD üzerinde baskı yapmak istiyor, Tayyip bey bu baskılara boyun eğmez. - Siz tarım sektöründe yıllardır profesyonel olarak çalışıyorsunuz bir de yatırımcılık yapıyorsunuz. Sizce Adıge Cumhuriyeti yatırımcılar için ne kadar çekici Batı ülkelerin yaptırımlarının karşısında nasıl bir potansiyele sahiptir? -- Tüm Kafkasya’da, Adigey, Kabardey Balkar, Abhazya... sadece Çerkesler için Türkiye’deki tüm yatırımcılar için çok önemli fırsatlar var. Hatta Kafkasya’daki iş adamları içinde Türkiye’de çok önemli fırsatlar var. Ama bu yatırımla günü birlik heyecanlarla değil, doğru projelerle ve doğru insanlarla yapılmalı. İki taraflı çok önemli kazançlar mümkün. Ama kısa vadeli ve fırsatçılık şeklinde bir çalışma olmaz.