ИIэпэIэсэныгъэ къэралыгъоми къыфэфедагъ
Украинэм щыкIорэ хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм ХьапэкIэ Римэ Мэсхьудэ ыпхъур афэдагъэу къэбар зызэхэтэхыр ары ащ гущыIэгъу тызыфэхъугъэр.
КъызэрэтиIуагъэмкIэ, Адыгэ Республикэм ибзылъфыгъэхэм я Союз дэн Iофым пылъхэм закъыфигъази дащыгъэ кIалэхэм плащ-шъхьарыхъонхэмрэ ошэкурхэмрэ афадынхэу къызялъэIухэм апэ къезэгъыгъэхэм ащыщыгъ. ШэкI пытэу псы зыпхырымыкIырэм фэдэ къызыфащэм, зы тхьамафэкIэ плащ 35-рэ афидыгъагъ. ЛэжьапкIэр къыратыжьынэу заIом афидэгъагъэп. Союзым ипащэу Вэрэкъо Хьалимэти ар къыгъэшъыпкъэжьыгъ. ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлэжьэрэ ныбжьыкIэхэм ылъэкIыщтымкIэ IэпыIэгъу зэрафэхъугъэри ыгъэшIэгъуагъэп. «Сэ сшъхьэ сегупшысэжьыгъ. Сэри кIалэ сиI, хэт исабыи къиныгъо имыфэнэу, дунаир мамырынэу сафэлъэIуагъ», — еIо Римэ.
Нэужыми джыри плащ-шъхьарыхъон 35-рэ ошэкури 100-рэ ыдыхи Украинэм арагъащэхэрэм ахигъэхъуагъ.
Лъэпкъым идахэ еIэты
Римэ ымыдырэ пкъыгъо щыIэп пIоми, ухэукъощтэп. Ахэр адыгэ шъуашэх, джанэх, кIэлэцIыкIу щыгъыных, столтехъох, шъхьаныгъупчъэIухъох, лIэкъо тамыгъэх, быракъых, нэмыкIых. Ау ыдырэ пстэум идэхагъэкIэ зыми фэмыдэу адыгэ саер апэ къеуцо.
Адыгэ шъуашэр щыгъэу нысэр пчэгум къызыращэкIэ, джэгум къэкIуагъэхэр езэрэгъэплъых, ащ нэр пIэпехы, дэхэ дэд. «Римэ ыдыгъэхэм ащыщ» бзылъфыгъэхэм аIоу бэрэ зэхэпхыщт. Зигугъу ашIырэр ХьапэкIэ Рим, Шэуджэн районым ит къуаджэу Пщычэу щэпсэу, иIэпэIэсагъэрэ ыцIэрэ чыжьэу Iугъэх, бэмэ афэдэ.
КIэлэегъадж, депутат
ИцIыкIугъом къыщегъэжьагъэу ыгукIэ фаеу къыздырихьакIыгъэ Iофым Римэ къызыфигъэзэжьыгъэр кIэлэегъэджэ сэнэхьатыр зегъэтIылъыжьыр ары.
ЕджапIэр «дышъэ медалькIэ» къыухи, Воронеж дэт технологическэ университетым щеджагъ, Краснодар дэт апшъэрэ еджапIэр къыухыжьыгъ. Районым исатыу предприятиеу «Общепитым» Iоф щишIагъ, тьюторэу кIэлэеджакIохэм ахэтыгъ. Адыгэ къэралыгъо университетым хьисапымрэ информатикэмрэкIэ ифакультет къыухи, Хьатыгъужъыкъое гурыт еджапIэм мы предметхэмкIэ кIэлэцIыкIухэр щыригъэджагъэх.
Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо Совет — Хасэм ыкIи Адыгэ Республикэм гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ и Министерствэ я Щытхъу тхылъхэр къыфагъэшъошэгъагъэх. Апшъэрэ квалификационнэ категорие зиIэ кIэлэегъадж. ЧIыпIэ Советым идепутатыгъ.
Сыд фэдэ Iоф ышIагъэми уахътэм диштэрэ екIолIэкIэ зэфэшъхьафхэр ыгъэфедагъэх, пэрытыгъ.
ЫIитIукIэ ыдырэ, ыхъырэ пстэумэ творческэ лъэужыр къахэщы, ятеплъэхэр дахэ, кIэракIэх, зэкIужьых.
— ЦIыфхэм сафадэу сыхъущтми сшIэщтыгъэп. Ау японскэ машинэ дэгъу зэрэсиIэр зышIэхэрэр, гъунэгъухэр, Iахьылхэр, хъагъэхэр афыкIэсыдэнэу, нэмыкIхэр афэсыдынхэу къакIощтыгъэх. Щыгъынхэр, шъуашэхэр сыдыхэу зесэгъажьэм салонэу «Сэтэнаер» къызэIусхыгъагъ, — къеIуатэ Римэ.
ИщыкIэгъэ оборудованиер зэкIэ зэригъэгъотыгъэ, дэпIэ цех къызэIуихыгъ. ИкIэсэ дэн-хъэ-ным пылъ, ащ гухахъо хегъуатэ. «Сыдми зыгорэ одыкIэ икъурэп. БгъэцакIэрэр цIыфхэм ящыкIагъэу, лъэпкъ нэшанэм къыпкъырыкIэу къыхэпхымэ дэгъу», — еIо ащ. Ежьыри джащ фэдэ лъагъу зытетыр. ИжъыкIэ къыщегъэжьагъэу агъэфедэ- щтыгъэ тхыпхъэхэмрэ гухьарэхэмрэ анэмыкIэу ежьым къыхихыгъэ хъырахъишъэхэри егъэфедэх.
Хъяр зиIэ унагъохэу, зинысэ къизыщыщт цIыфхэм Римэ дэжь якъэкIон зэпагъэурэп. Зым нахьи зыр нахь дахэу саехэр ахэм къяжэх, хэти ыгу рихьырэр къыхехы.
Хэхэс адыгэхэми афэдэ
Адыгеим щыпсэухэрэм афэшъхьафэу чIыпIэ чыжьэхэм ащыIэ адыгэхэми Римэ иIэшIагъэхэр анэсых. Иорданием, Тыркуем, Америкэм, Австрием, Германием, нэмыкIхэми иIэпэIэсагъэ ащагъэлъапIэ. ЯIахьылхэм зыфэе пкъыгъохэр къараIохэзэ, ежьым афедых, нэужым аIэкIагъэхьажьых. Бзылъфыгъэ IэпэIасэм коллекцие гъэшIэгъон иI, лъэпкъ тамыгъэхэу минищ фэдиз ыугъоигъ. Бэмэ ятамыгъэхэр афыхидыкIыгъэх, быракъхэм, кушъэ IапIэхэм, нэмыкIхэм атырязгъэгъэуцохэри къахэкIых. Тамыгъэр зылъэгъурэ цIыфым зэрэадыгэр, лIакIо зэриIэр, ащ къыхэкIыгъэхэр зэрэзэрипхыхэрэр агу къызэригъэкIырэр игуап.
«Тилъэпкъ щыщ цIыфхэу IэкIыбым щыпсэухэрэм сиIофшIагъэхэр агу зэрэрихьырэм, яхэкужъ агу къызэригъэкIырэм сегъэгушхо», — къытиIуагъ Римэ.
Исабыйхэр — инасып
Римэ инасыпыр исабыйхэр ары. Ахэр изакъоу къыIэтыгъэх, ишъхьэгъусэ жьэу идунай ыухыгъ. ПшъэшъитIуми, кIалэми апшъэрэ гъэсэныгъэ аригъэгъотыгъ. Светэрэ Хьалимрэ гражданскэ авиацием иакадемиеу Санкт-Петербург дэтыр къаухыгъэу Iоф ашIэ. Анжелэ экономист, IэкIыб хэгъэгубзищ ешIэ, Адыгэ Республикэм гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ и Министерствэ иIофышI. — Къиныгъохэр къызэсынэкIи слъакъо сыкъытеуцуагъ. СызщыкIэрэ щыIэп, сшIэрэм гухахъо хэсэгъуатэ, сызфыщыIэр сисабыйхэр ары, — къытиIуагъ Римэ.
Исабыйхэми янэ зэхашIыкIы, агъэлъапIэ, ищыкIагъэмэ, пкъэоу къыкIэуцох. Мары зэхэIэбэжьыхи, Римэ зыкIэхъопсыщтыгъэ оборудование лъапIэу Германием къыщашIырэр къащэфыгъ. АгъэгушIуагъ ыкIи агъэгушхуагъ.
Ежь фэдэу икIали ипшъашъэхэри лэжьакIох. Мышъхьахырэм рихьыжьэрэ Iофыр къыдэхъущт. УныбжьыкIэмэ, гъогур Iухыгъ. Рими, исабыйхэми ягухэлъхэр къадэхъунхэу афэтэIо.
Шъаукъо Аслъангуащ.