КIэлэцIыкIухэр нахьыбэу искусствэм хэщэгъэнхэр
Адыгэ Республикэм къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэ зыхъугъэм ия 100-рэ илъэс ехъулIэу социальнэ псэолъэ заулэ гъэкIэжьыгъэнымкIэ ыкIи зэтегъэпсыхьэгъэнымкIэ Iофтхьэбзабэ зэшIуахыгъ.
Ахэм ащыщых искусствэхэмкIэ Адыгэ республикэ колледжэу У. Хь. Тхьабысымэм ыцIэкIэ щытыр, искусствэхэмкIэ Адыгэ республикэ кIэлэцIыкIу еджапIэу К. Хь. Лъэцэрыкъом ыцIэ зыхьырэр. Мыхэр игъэкIотыгъэу агъэцэкIэжьыгъэх.
Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат а псэуалъэхэм ащыIагъ, культурэм иучреждениехэм творчествэмрэ гъэсэныгъэмрэ япхыгъэ IофшIэныр икъоу ыкIи тэрэзэу гъэцэкIагъэ хъуным пае амалхэу арагъэгъотыхэрэм защигъэгъозагъ. Джащ фэдэу Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх федеральнэ инспектор шъхьаIэу Сергей Дрокиныр, АР-м культурэмкIэ иминистрэу Аулъэ Юрэ.
УплъэкIун IофшIэнхэр кIохэ зэхъум Адыгеим и ЛIышъхьэ кIэлэегъаджэхэм ыкIи ащ щеджэхэрэм гущыIэгъу афэхъугъ, культурэм епхыгъэ учреждениехэм язэтегъэпсыхьанрэ ягъэкIэжьынрэ афэхъугъэ кIэуххэм нэIуасэ зафишIыгъ, джырэ уахътэм диштэрэ Iэмэ-псымэхэмкIэ ахэр зэтегъэпсыхьэгъэнхэм епхыгъэ амалхэу щыIэхэми защигъэгъозагъ.
Адыгэ Республикэм культурэмкIэ иминистрэ къызэриIуагъэмкIэ, IофшIэнхэр зэкIэ игъом зэшIуахыгъэх, зэзэгъыныгъэу зэдашIыгъагъэхэм къыдалъытэхэрэри икъоу агъэцэкIагъэх.
ГущыIэм пае, искусствэхэмкIэ Адыгэ республикэ кIэлэцIыкIу еджапIэу К. Хь. Лъэцэрыкъом ыцIэкIэ щытым иеджэпIэ унэ зэрэпсаоу агъэцэкIэжьыгъ, унэ кIоцI IофшIэнхэр дэгъоу зэшIуахыгъэх, инженер коммуникациехэр зэблахъугъэх. Джы щэу зэтет унэу 1961-рэ илъэсым ашIыгъагъэу, бэшIагъэу агъэцэкIэжьын фаеу щытыгъэм творчествэм пылъынхэмкIэ уахътэм диштэрэ амалышIухэр зэкIэ щарагъэгъотыгъэх.
КъумпIыл Мурат гъэцэкIэжьынхэм афэхъугъэ кIэуххэм нэIуасэ зафишIыгъ, музыкальнэ Iэмэ-псымэхэмкIэ, еджэным фытегъэпсыхьэгъэ пкъыгъо зэфэшъхьафхэмкIэ еджапIэр зэрэзэтырагъэпсыхьагъэм зыщигъэгъозагъ. Республикэм и ЛIышъхьэ творчествэм зыщыпылъхэ мастерскойхэм, музыкальнэ классхэм ащыIагъ, художественнэ IофшIагъэхэм якъэгъэлъэгъуапIэ нэIуасэ зыфишIыгъ, еджапIэм ифольклор къутамэу ГъукIэ Замудин зипащэм игъэхъагъэхэми защигъэгъозагъ. КIэлэеджакIохэм адыгэ мэкъамэхэр, классическэ произведениехэр къырагъэIуагъэх.
ИскусствэхэмкIэ еджапIэм ипащэу Анзэрэкъо Марзиет Адыгеим и ЛIышъхьэ еджапIэм мылъку-техникэ лъэныкъомкIэ изэтегъэпсыхьанкIэ ишIуагъэ къызэраригъэкIыгъэм пае зэрэфэразэр къыIуагъ, джащ фэдэу гъэсэныгъэ, концерт ыкIи творческэ IофшIэнэу мыщ щагъэцакIэрэм фэгъэхьыгъэу къыфиIотагъ. НепэкIэ кIэлэцIыкIу 346-рэ мы еджапIэм чIэс. Ахэм ащыщхэр урысые ыкIи дунэе зэнэкъокъу зэфэшъхьафхэм ялауреат хъугъэх. ЕджапIэр зызэхащагъэм къыщегъэжьагъэу анахьэу анаIэ зытырагъэтырэ лъэныкъохэм ащыщ ижъырэ адыгэ культурэр къэухъумэгъэныр ыкIи зэлъягъэшIэгъэныр. АмалыкIэхэу яIэ хъугъэхэм яшIуагъэкIэ мы IофшIэным нахь зырагъэушъомбгъу хъугъэ. ГущыIэм пае, гъэцэкIэжьын IофшIэнхэм ауж ижъырэ адыгэ культурэм имузей еджапIэм къыщызэIуахыгъ. Лъэцэрыкъо Кимэ иунэе пкъыгъо ыкIи Iэмэ-псымэ зэфэшъхьафхэр мыщ чIэлъых. Анахьэу ашIогъэшIэгъонэу анаIэ зытырадзэрэр адыгэ пщынэр ары.
КъумпIыл Мурат къыхигъэщыгъ лъэпкъ культурэр къэгъэнэжьыгъэнымкIэ, къэухъумэгъэнымкIэ, къыткIэхъухьэхэрэм ятворчествэ джыри нахь зегъэушъомбгъугъэнымкIэ еджапIэм зэшIуихырэ Iофтхьабзэхэм мэхьанэшхо зэряIэр. Джащ фэдэу Адыгеим и ЛIышъхьэ къыIуагъ лъэпкъ Iэпэщысэхэм яшIын фэгъэсэгъэнхэр непэкIэ анахь мэхьанэ зэратыхэрэм зэращыщыр. Республикэм зекIоным нахь зызщиушъомбгъурэ лъэхъаным ахэм мэхьанэу яIэм джыри нахь зыкъеIэты.
«Федеральнэ гупчэм иIэпыIэгъу хэлъэу культурэм иучреждениехэм ягъэкIэжьын тыдэлажьэ. ШIуагъэ къытэу ахэр гъэфедэгъэнхэм, ныбжьыкIэхэм ягъэхьазырын, яшIэныгъэхэм джыри нахь ахэгъэхъогъэным япхыгъэ IофшIэныр лъыгъэкIотэгъэным, творчествэмкIэ амалыкIэхэр ягъэгъотыгъэнхэм, тиреспубликэ игъэхъагъэхэмкIэ нахь зэлъягъэшIэгъэным япхыгъэу ахэр щытых. Тэ талъэныкъокIэ культурэм иучреждениехэм тапэкIи IэпыIэгъу тафэхъущт, цIыфхэм языгъэпсэфыгъо уахътэ нахь тэрэзэу зэхэщэгъэнымкIэ шIыкIэ-амалыкIэхэр республикэм щыдгъэфедэщтых», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
ИскусствэхэмкIэ республикэ колледжыр
Адыгеим ия 100-рэ илъэс ехъулIэу искусствэхэмкIэ Адыгэ республикэ колледжэу У. Хь. Тхьабысымэм ыцIэ зыхьырэм игъэкIотыгъэ гъэцэкIэжьынхэр щыкIуагъэх. Федеральнэ гупчэмрэ республикэм ихэбзэ къулыкъухэмрэ яшIуагъэкIэ ащ зэхъокIыныгъэшхохэр фэхъугъэх. ГъэцэкIэжьыным къыхиубытэу электромонтажнэ, сантехническэ, унэкIоцI IофшIэнхэр агъэцэкIагъэх, концерт къызыщатырэ залхэм, спортзалхэм жьыфхэр арагъэуцуагъэх. Аудиториехэр, концерт, спорт, хореографическэ залхэр джырэ шапхъэхэм адиштэу зэтырагъэпсыхьагъэх.
ИскусствэхэмкIэ колледжым ипащэу Куфэнэ Щамсэт къызэриIуагъэмкIэ, блэкIыгъэ лIэшIэгъум ия 70-рэ илъэсхэм къащегъэжьагъэу еджапIэм гъэцэкIэжьынхэр рашIылIэгъагъэхэп. Джыдэдэм ащ итеплъэ лъэшэу зихъожьыгъ. Адыгеим и ЛIышъхьэ музыкант ныбжьыкIэхэм орэд къызэраIорэм едэIугъ. Студентхэм яIэпэIэсэныгъэ зынэсырэр, лъэпкъ проектэу «Культурэм» къыдыхэлъытагъэу мэкъэмэ Iэмэ-псымэу къащэфыгъэхэм къызэряохэрэр къагъэлъэгъуагъ.
Джыдэдэм программи 9-кIэ студент нэбгырэ 315-рэ колледжым щеджэ. Илъэс 63-м къыкIоцI колледжым специалист мини 4 фэдиз къыгъэхьазырыгъ. Мы еджапIэр къэзыухыгъэхэм искусствэхэмкIэ кIэлэцIыкIу еджапIэхэм, республикэм итворчествэ коллектив пэрытхэм Iоф ащашIэ. ИскусствэхэмкIэ Адыгэ республикэ колледжыр республикэм ипрофессиональнэ искусствэ игупчэу плъытэмэ хъущт. Адыгэ Республикэм исхэм якультурэ зыкъегъэIэтыгъэнымкIэ гъэхъагъэу иIэхэм афэшI 2021-рэ илъэсым колледжым республикэм итын анахь лъапIэ — медалэу «Адыгеим и Щытхъузехь» зыфиIорэр къыфагъэшъошагъ.
Республикэм и ЛIышъхьэ студентхэмрэ кIэлэегъаджэхэмрэ адэгущыIэ зэхъум, колледжым иколлектив тапэкIи гъэхъагъэхэр ышIынэу, творческэ зэнэкъокъухэм ащатекIонэу, республикэм ичIыпIэ зэфэшъхьафхэм якъэгъэлъэгъонхэр нахь чанэу ащызэхащэнэу афэлъэIуагъ. КъумпIыл Мурат Адыгеим культурэмкIэ и Министерствэ игъо филъэгъугъ тхьаумафэрэ къэлэ паркым ыкIи республикэм инэмыкI чIыпIэ шъхьэихыгъэхэм ащыкIорэ концертхэм студентхэр нахьыбэу къахигъэлэжьэнэу.
ЦIыфхэм якультурэ зыкъегъэIэтыгъэнымкIэ Iофэу ашIагъэм мэхьанэшхо зэриIэр республикэм и ЛIышъхьэ хигъэунэфыкIыгъ, культурэм иучреждениехэр мылъкукIи, техникэкIи нахьышIоу зэтегъэпсыхьэгъэнхэм иамалхэр зэрэзэрахьан фаер къыхигъэщыгъ.
«КультурэмкIэ республикэ учреждениехэм ягъэцэкIэжьын культурэм ылъэныкъокIэ Iофышхоу дгъэцакIэрэм изы Iахь ныIэп. НепэкIэ Адыгеим ипсэупIэхэм азыныкъо нахьыбэмэ культурэм иучреждениехэр ащагъэкIэжьыгъэх, мылъкукIи, техникэкIи язытет нахьышIу ашIыгъ», —– къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Шъугу къэтэгъэкIыжьы мы аужырэ илъэси 5-м культурэм и Унэ 57-рэ республикэм зэрэщагъэпсыгъэр, искусствэхэмкIэ еджэпIи 7 зэрагъэцэкIэжьыгъэр е зэрагъэкIэжьыгъэр. Мыгъэ искусствэхэмкIэ еджапIэу станицэу Ханскэм дэтымрэ искусствэхэмкIэ кIэлэцIыкIу еджапIэу N 6-у Мыекъуапэ дэтымрэ ягъэкIэжьын аухыщт. Джащ фэдэу культурэм и Уни 3 къуаджэхэм ащагъэцэкIэжьын ямурад, 2-мэ яшIын аублэщт. Мыгъэ концерт залэу «Налмэсым» игъэкIэжьын фежьэщтых.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу